درطی دوران 31 ساله جمهوری اسلامی، ایران درمقاطع گوناگون به حمله نظامی تهدید شده است. این نوع تهدیدات از زمان طرح موضوع پرونده هستهای تشدید شده اند.
در مقاطع تهدید نظامی ایران، موشکهای بسیاری جابه جا شده و ناوهای جنگی بسیاری به آبهای آزاد از جمله خیلج فارس آمده اند.
سفرهای بسیاری انجام شده و کنفرانسهای متعددی برگزار شده است. اما تا کنون هیچ حمله مستقیم نظامی صورت نگرفته است. چرا؟ آیا این مانورها تنها تهدیدی برای پذیرش پیشنهادهای غرب ازسوی ایران است؟ آیا این بار هم تهدیدها طبل تو خالی هستند و یا به عمل نظامی تبدیل می شوند؟ آیا این بار نیز تهدیدات نظامی کماکان به برنامه ای جهت تحت فشار گذاشتن ایران درقالب تحریم های شدیدتر اقتصادی تبدیل خواهد شد؟
این روزها باز هم تحولات منطقه ای و جهانی در رابطه با ایران سرعت بیشتری گرفته است. امریکا درحال ایجاد سپر دفاع موشکی درمنطقه خلیج فارس دربرابر ایران است. قراراست کشورهای امارات متحده عربی، بحرین ، قطر و کویت به موشکهای پاتریوت مجهز شوند. گفته شده که این موشکها برای دفاع از کشورهای عربی در برابر احتمال حمله ایران به کشورهای حاشیه خلیج فارس مستقر می شوند این درحالی است که ایران هیچ گاه در تاریخ 2500 ساله خود به همسایگانش حمله نکرده است.
وزارت دفاع امریکا اخیرا برفراز اقیانوس آرام یک موشک بالستیک دوربرد را هدف حمله قرارداد که این حمله موفقیت آمیز نبود. این آزمایش برای هدف قراردادن موشکهای شهاب 3 ایران و موشکهای کره شمالی اعلام شد. ارتش امریکا قبلا هم چنین ازمایشهایی را در ایالت آلاسکا انجام داده بود.
همزمان با مسلح کردن کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس به هشت سیستم ضد موشک دوربرد پاتریوت، امریکا دو کشتی آمریکایی مجهز به سیستم ضد موشک های بالستیک بنام "ایجیس" را به خلیج فارس اعزام کرده که بطور شبانه روزی مشغول گشت زنی هستند.
منابع سیاسی امریکا هدف این کشور از تحرکات نظامی درمنطقه خلیج فارس را منصرف کردن ایران از برنامه غنی سازی اورانیوم و حمایت از کشورهای عربی اعلام کرده اند.
علاوه بر تحرکات نظامی، امریکا در جبهه سیاسی و اقتصادی نیز به شدت درتلاش برای سخت تر کردن شرایط ایران است. پس از جذب نسبی روسیه، اکنون چین که همواره از مواضع جمهوری اسلامی ابران در دسترسی به انرژی صلح آمیز هسته ای حمایت کرده از سوی امریکا با انواع فشارهای سیاسی و اقصادی جهت قطع حمایت از ایران روبرو شده است. امریکا قصد دارد پرونده اتمی ایران را یک باردیگر به شورای امنیت سازمان ملل برده و قطعنامه تحریمهای شدیدتر و موثرتری را علیه ایران به تصویب برساند. آنها برای رسیدن به این هدف محتاج همراهی چین هستند زیرا حق وتوی این کشور می تواند مانع از تصویب قطعنامه شورای امنیت سازمان ملل علیه ایران شود.
امریکا برای وادار کردن چین به همراهی با کشورهای 1+5 اقدام به امضای قرارداد نظامی بزرگی با تایوان کرد کشوری که چین نسبت به آن ادعای ارضی دارد. امریکا همچنین دراقدام تحریک آمیز دیگری دیدار اوباما با دلایی لاما رهبر تبت را برنامه ریزی کرده است کاری که بازهم ازنظر چین خلاف امنیت ملی و تمامیت ارضی این کشور محسوب می شود. امریکا همچنین با به رخ کشیدن بیش از 400 میلیارد دلار رابطه اقتصای خود با چین از این کشور می خواهد که این رابطه پرسود را فدای رابطه 28 میلیارد دلاری با ایران نکند.
در کنار این تحرکات باید سفر هیلاری کلینتون وزیرخارجه امریکا به منطقه خاورمیانه را نیز یادآور شد. سفری که به نظر می رسد بخشی از آن برای رفع نگرانیهای چین از دسترسی به انرژی منطقه خاورمیانه است. احتمالا دیدار وی از عربستان سعودی به منظور دادن امنیت خاطر به چین درخصوص دسترسی به انرژی مورد نیازش است. کاری که عربستان می تواند تضمین کننده آن باشد.
با وجود همه این فشارها اما چین هنوز از روابطش با ایران حمایت کرده و از آن دفاع میکند. اخیرا روزنامه مردم ارگان حزب کمونیست چین طی مقاله ای تحولات اخیر ایران پس از انتخابات را توطئه امریکا علیه ایران دانسته و از نظام جمهوری اسلامی ایران دفاع کرده است. شاید چین بیش از آن که نگران تامین نفت خود باشد به دنبال جای پایی مطمئن در خاورمیانه است تا به عنوان کشوری که بزودی درفهرست ابرقدرتهای جهان جای خواهد گرفت به برخی لوازم ابرقدرتی مجهز شود.
راهی برای تغییر خط مشی
سابقه تحرکات نظامی امریکا در منطقه که همواره باتحرکات سیاسی همراه بوده است نشان می دهد که امریکا بیش از آن که به دنبال حمله نظامی باشد قصد تغییر خط مشی و یا مناسبات داخلی ایران را دارد.
ژنرالهای نظامی امریکا از احتمال حمله به تاسیسات هسته ای ایران سخن می گویند.. ژنرال دیوید پتریوس که فرمانده عملیات نظامی آمریکا در خاورمیانه و آسیای مرکزی است در مصاحبه با شبکه تلویزیونی 'سی ان ان' از وجود برنامهای برای حمله احتمالی به تاسیسات هستهای ایران صحبت کرده است. هر چند میزان تاثیر گذاری آن را بستگی به نیروی مهاجم و نوع مهمات مورد استفاده و درعین حال توانایی ایران برای مقاومت دربرابر این حملات عنوان کرده است.[ژنرال سیاستمدار]
دریاسالار مایک مولن رئیس ستاد مشترک نیروهای مسلح آمریکا هم با تائید توانایی اتمی ایران آن را برای خاورمیانه بسیار مخرب خوانده ضمن این که حمله به ایران را نیز برای منطقه بسیار خطرناک دانسته است.
وی نسبت به عواقب ناخواسته چنین حمله ای برای جهان ابراز نگرانی کرده است.
مایک مولن در گزارش سالیانه اولویت های نظامی ارتش آمریکا نوشته است: "اعتقاد من همچنان این است که ابزار سیاسی بهترین راه دستیابی به امنیت منطقه ای است و [استفاده از] نیروی نظامی نتایج محدودی به همراه خواهد داشت."
از آن جا که امریکا فرصت ایران برای تصمیم گیری درمورد مبادله سوخت هسته ای را پایان یافته اعلام کرده درصدد است تا با نشان دادن برخی تحرکات بخصوص تحرکات نظامی، ایران را وادار به پذیرش این موضوع کند. باراک اوباما پیش تر گفته بود تا پایان سال میلادی جاری به ایران فرصت می دهد به خواسته های آژانس عمل کند.
مقامات ایران همواره گفته و می گویند که در برابر حملات نظامی احتمالی آسیب پذیر نیستند و برای دادن پاسخ شدید به چنین حملاتی آمادگی دارند.
تحرکات اقتصادی
درکنار تحرکات نظامی امریکا درنزدیکی مرزهای ایران، برخی تحرکات اقتصادی نیز درمجلس نمایندگان امریکا علیه ایران درجریان است. اخیرا لایحه ای به کنگره امریکا ارائه شده که براساس آن سفر مسولین جمهوری اسلامی ایران به خارج از ایران محدود می شود. این لایحه اگر چه از نظر روانی می تواند چند روزی رافضای تبلیغاتی علیه ایران بسازد اما بعید است که درعمل مانعی برسرراه مسافرتهای خارجی مسولین ایران ایجاد کند.
لایحه دیگری که به کنگره امریکا داده شده افزایش تحریم ها علیه ایران است. این تحریم ها می تواند شامل خرید نفت و یا صدور بنزین به ایران باشد. شاید بتوان گفت امریکا دراین بخش به دلیل ارتباط گسترده ای که با شرکت های بین المللی نفتی دارد می تواند آنها را تهدید به تحریم و یا تبنیه درصورت همکاری نفتی با ایران کند.
درحالی که این تهدیدات ادامه دارد، محمود احمدی نژاد می گوید در صورتی که آمریکا و کشورهای غربی تهدیدهای خود علیه ایران را متوقف کنند، ایران آماده است با آنها بر سر مبادله اورانیوم به توافق برسد.
وی در مصاحبه هایی که اخیرا برگزار کرده از جمله با خبرگزاری فرانسه در کپنهاگ گفت "همه چیز امکان دارد و ۴۰۰ کیلوگرم، ۸۰۰ کیلوگرم چیزی نیست" ولی قبل از هر اقدامی این کشورها باید ادبیات خود را تغییر دهند.
به نظر می رسد با وجود اینکه تحریم های قبلی شورای امنیت مانع از ادامه فعالیت هستهای ایران نشده، به دو دلیل امکان دارد که تحریم های جدید موثر واقع شوند.
دلیل اول حمایت روسیه و درنهایت چین از وارد کردن فشار بر ایران و دلیل دوم آسیب پذیری بیشتر ایران در مقایسه با گذشته است.
شورای امنیت سازمان ملل متحد تاکنون با تصویب چهار قطعنامه تحریم هایی را علیه ایران اعمال کرده است که شامل تجارت مواد هسته ای و محدودیت مالی و مسافرتی شخصیتهای حقیقی و حقوقی ایران است.
به نظر می رسد تحریم های جدیدی که ممکن است علیه ایران وضع شود، تجارت نفت ایران به خصوص واردات فرآورده های نفتی و محور آن بیمه های اتکایی را هدف خواهد گرفت.
درمجموع به نظر نمی رسد امریکا حسابی شبیه افغانستان و عراق را برای ایران باز کرده باشد چرا که ایران شرایط بسیار ممتازتری نسبت به افغانستان و عراق دارد. درشرایطی که امریکا دراین دو کشور بخصوص افغانستان درگیر است بازکردن یک جبهه جدید آن هم درشرایط اقتصادی جهان و امریکا نوعی خودکشی محسوب می شود.