البته این گزارش به نوعی بازتاب گزارش «نفس‌های حمام شیشه به شماره افتاد/ فاضلاب سنندج در حمام» بود که در تاریخ 28 مرداد ماه سال گذشته منتشر شد. ذیل این گزارش، تیتر گزارش‌های متعدد دیگری از خبرگزاری مهر در باره وضعیت آثار باستانی در شهرستان‌های دیگر درج شد. مرور اجمالی برخی از این گزارش‌ها، دل هر علاقه‌مند و دوستدار میراث کهن ایران را می‌آزارد.
گزارش گرمابه که در تاریخ 23 فروردین 89 منتشر شد، با چند عکس همراه بود. این عکس‌ها نشان‌دهنده جدی نگرفتن یا بی‌اعتنایی به برخی از آثار تاریخی کشور است. گرمابه تاریخی شیخ بهایی اصفهان که به ثبت ملی نیز رسیده است، در یک قدمی تخریب قرار دارد و درصورت استمرار بی‌توجهی متولیان، تخریب،نابودی و فراموشی مهندسی با ارزش این بنای تاریخی حتمی است.
«حمام شیخ بهایی که سابقه تاریخی آن به دوران صفوی بازمی‌گردد، به‌دلیل وجود اشخاصی که مدعی سرقفلی این بنای تاریخی هستند، هر روز بیشتر در مسیر نابودی حرکت می‌کند و نیاز است تا در سریع‌ترین زمان ممکن در باره وضعیت این بنای تاریخی تصمیم‌گیری لازم از سوی مسئولان صورت گیرد.بخشی از این حمام تاریخی به کارگاه دوزندگی لباس و... تبدیل شده است و از درون آن فقط صدای چرخ‌های خیاطی و بوی پارچه می‌آید و نشانی از گذشته آن، جز دیوارهای مخروبه دیده نمی‌شود... اگر چنین بنایی در برخی کشورها بود از آن میلیون‌ها تومان کسب درآمد و جذب توریسم می‌کردند.»
تخریب آثار فرهنگی مازندران در انبارهای میراث/ ساری شهری بدون موزه
واقعیت این است که مازندران مثل بسیاری از استان‌های دیگر با توجه به پیشینه تاریخی کهن خود، آثار باستانی فراوانی دارد که گاه به‌دلیل نشناختن و کم‌توجهی مسیر تخریب را طی می‌کنند. علاوه بر آثار زیرزمینی، قلعه‌های متعددی در این استان وجود دارد که معلوم نیست چرا دیده نمی‌شوند یا اعتبار مرمت آنها ناچیز است. بسیاری از آثاری که در نقاط مختلف استان کشف شد، به گفته اسلامی، رئیس مرکز ساری‌شناسی به‌دلیل نبود یک موزه در مرکز استان، در انبارهای میراث فرهنگی خاک می‌خورند. حسین اسلامی در تاریخ 17 اسفند 88 مدعی شد که «هزاران قطعه اشیای تاریخی زیر خاکی مازندران در انبارهای میراث فرهنگی در حال خاک خوردن است.»
البته او این موضوع را درست 2 ماه بعد از انتقاد شجاعی کیاسری، نماینده مردم ساری و عضو کمیسیون فرهنگی مجلس از بی‌توجهی میراث فرهنگی استان بیان کرد. شجاعی کیاسری در تاریخ 26 دی 88 در جلسه شورای اداری استان گفته بود که بناهای تاریخی استان بلاتکلیف رها شده‌اند. او از مسئولان استان خواست که در این زمینه هر چه سریع‌تر برنامه‌ریزی کنند. حال اینکه آیا برنامه‌ریزی شده است یا بنایی از تخریب نجات یافت، نتوانستیم خبری کسب کنیم.
قدیمی‌‌ترین خانه تاریخی یزد در آستانه تخریب/ ندوشن از دیده‌ها می‌رود
استان یزد به‌دلیل معماری بناهای شهرهایش، از استان‌های دیدنی کشور است. خانه‌های قدیمی در این استان فراوان است. در تاریخ 30 بهمن 88 گزارشی از تخریب برخی از این بناها منتشر شد. یکی از این خانه‌ها، که اتفاقا به شماره 12129 در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده است، خانه قلعه‌ای‌های ندوشن است؛ خانهای که با قدمت بیش از 450 سال به دوران صفوی تعلق دارد. این خانه بزرگ زمانی عمارتی با معماری زیبا و تحسین‌برانگیز بود و خانهای ندوشن در آن زندگی می‌کردند.
این در حالی است که نه تنها خانه‌های ندوشن بلکه به گفته رئیس سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان یزد ،«بافت تاریخی ندوشن به‌طور کامل در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده است.
هجوم به شیرهای سنگی خوزستان
اگر کسی عکس‌هایی را که از شیرهای زبان‌بسته سنگی خوزستان در تاریخ 18 بهمن سال گذشته منتشر شد، ببیند، حتما دلش برای این شیرهایی که نه درنده‌اند و نه رونده، می‌سوزد. اما هر چه باشد این شیرها گذر تاریخ کشور را روی گرده خود دارند و به همین دلیل باید توجه بیشتری به آنها شود. «شیرهای سنگی که به‌صورت خاص یکی از نمادهای فرهنگ مردم زاگرس میانی و زاگرس غربی از گذشته تاکنون بوده‌اند به جز در خوزستان، در استان‌های لرستان ، کهگیلویه و بویراحمد ، اصفهان و چهارمحال و بختیاری نیز قابل مشاهده هستند.»
ساخت و ساز در معبد آناهیتا با توافق سازمان میراث فرهنگی!
این خبر درست 9 روز پیش از خبر بالا منتشر شد که براساس مدارک منتشر شده، مدعی بود ساخت‌وساز در اطراف معبد آناهیتا در کرمانشاه به دستور مسئولان انجام شده است.
گرچه هدف ساخت و ساز ایجاد سایبان برای طرح جامع امامزاده ابراهیم اعلام شد، این کار پیش از آن از سوی مسئولان رد شده بود. زیرا آنان هم می‌دانند که ساخت‌وساز در حریم بناهای تاریخی3سال حبس دارد. براساس ماده 560 قانون مجازات اسلامی، از یک تا 3سال حبس در انتظار افرادی است که اقدام به ساخت و ساز و هر گونه عملیات در حریم آثار فرهنگی و تاریخی کنند.
همچنین در ماده 563 از قانون مجازات اسلامی نیز آمده است که هر کس به اراضی و تپه‌ها و اماکن تاریخی و مذهبی که به ثبت آثار ملی رسیده است و مالک خصوصی نداشته باشد، تجاوز کند، به 6ماه تا 2 سال حبس محکوم می‌شود؛ مشروط بر آنکه سازمان میراث فرهنگی کشور قبلاً حدود مشخصات این قبیل اماکن و مناطق را در محل تعیین و علامتگذاری کرده باشد.
طاق شیرین و فرهاد مخروبه ای تاریخی در میان کوه‌های ایلام
در حالی معبد آناهیتا بوی آهن و میلگرد را احساس می‌کرد که در ایلام «طاق شیرین و فرهاد» هم روزگار بدی را در کوه‌های ایلام می‌گذراند.
این طاق که سال 79 از زیرخاک‌نشینی خسته شده بود، نمی‌دانست درصورت آشکار شدن و به روی خاک آمدن روزگار بهتری در انتظارش نیست.حفاظتی از این اثر که مربوط به دوره ساسانیان و جزو آثار ملی استان ایلام است، نمی‌شود و علاوه بر باد و باران دشمن‌های دیگری هم دارد که چه بسا، پیکر طاق شیرین و فرهاد را زخمی کنند.
مدیریت چندگانه مانع ثبت جهانی مسجد هزار ساله اصفهان شد
مسائل آثار دیدنی اصفهان به دلایل مختلف بیش از دیگر شهرها روی تلکس خبرگزاری‌ها قرار می‌گیرد، این بار بلندی یا کوتاهی برج جهان‌نما موضوع اصلی نبود بلکه مسجد هزارساله‌ای بود که باوجود ویژگی‌های منحصربه‌فردش قابلیت ثبت جهانی را دارد، اما به ظاهر به‌دلیل تعدد تصمیم‌گیری‌ها با مشکل مواجه است. مسجد جامع اصفهان«در دوران مختلف تاریخی
مورد توجه قرار گرفت و الحاقاتی به آن اضافه شد.
اکنون بیشتر ساختمان‌های مسجد که از دوران سلجوقیه به جای مانده، مربوط به 900 تا 1000 سال پیش است.
پس از آن در دوران ایلخانان مغول و همچنین در زمان حکمرانی تیموریان، آل مظفر، ترکمنان،
آق قویونلو و... بناهایی به این مسجد تاریخی افزوده شد که در مجموع گواهی‌دهنده اهمیت مسجد جامع اصفهان در طول دوران تاریخی است.»
به ظاهر تا این تاریخ اتفاق مثبتی در این زمینه نیفتاده است که باعث شود مسجد جامع به ثبت جهانی برسد. چون اگر ثبت می‌شد، کمتر کسی از آن بی‌خبر می‌ماند.
- آثار تاریخی خراسان‌جنوبی در اختیار اداره‌ها استانداری در ارگ کلاه فرنگی!
اینکه آثار تاریخی و بناهای قدیمی در بسیاری از شهرهای ایران بخشی از اتاق‌های کار سازمان‌ها و اداره‌های دولتی هستند، چیزی نیست که کسی بخواهد خدای ناکرده تکذیبیه‌ای برای ما بفرستد، گرچه خوشحال می‌شویم که تکذیبیه‌ای فرستاده شود.
«بناهای اصیل ایرانی که تجلی‌گاه ذوق و هنر معماران زبر دست این مرز و بوم است در گذشته تنها در اختیار حکام بود اما امروز اغلب این آثار که در فهرست میراث فرهنگی ثبت شده‌اند به اماکن دولتی تبدیل شده‌اند و در اختیار سازمان‌های مختلف قرار دارند.»
نمونه بارز آن باغ و عمارت رحیم آباد خراسان جنوبی است که در اختیار «معاونت میراث فرهنگی خراسان جنوبی» است.
«این بنا که در زمره یکی از اصیل‌ترین آثار ملی قرار دارد و به‌عنوان یک باغ ایرانی در فهرست آثار ملی با شماره 2707 به ثبت رسیده است» به جای آنکه از آن محافظت شود و مردم یا گردشگران از آن دیدن کنند، به محیطی اداری تبدیل شد تا نفس باغ هر چه زودتر بند بیاید.
علاوه بر این باغ و عمارت امیرآباد هم در این استان «در اختیار دانشکده کشاورزی است و به‌عنوان واحد مزرعه این دانشگاه مورد استفاده دانشجویان قرار می‌گیرد.» عمارت کلاه‌فرنگی و اکبریه هم از دیگر آثاری هستند که در این استان به اماکن اداری تغییر کاربری داده‌اند.
این مشت‌های نمونه خروار، فقط برای آشنایی مردم با برخی از مشکلات آثار باستانی کشور ماست. اما برای آنکه سخن به درازا نکشد، در ادامه فقط به چند تیتر دیگر بسنده می‌کنیم:
-تبدیل انبار امیرآباد بیرجند به زباله دان؛ فسیل 7 میلیون ساله مراغه ناپدید شد
-افزایش سطح آب‌های زیرزمینی کرمان/ مسجد جامع در خطر
-نفس مهرپادین به شماره افتاد/ نماد تاریخ کهن مهریز در آستانه تخریب
-توقف تخریب محوطه باستانی قلعه گنج/ فعالیت راهسازی در محوطه باستانی
- میراث نهفته در خانه های قدیمی اهواز مهجور و رو به خاموشی
-تخریب شدید تپه های باستانی حر در شوش
- بهانه‌های واهی برای تخریب بناهای تاریخی مشهد
