بلکه تصمیمات مسئولان و نظر سرمایهداران برای توسعه اهداف تجاریشان نیز میتواند بناهای تاریخی و فرهنگی پایتخت را که سابقهای دیرینه دارند، تهدید کند ...و اینبار برای بار چندم نوبت به مدرسه مروی رسیده است؛ مدرسهای که انگار بعد از دارالفنون زخم خورده، نوبت اوست تا برای همیشه خاطره شود. شاید حدود یک قرن پیش که حاج محمدحسینخان مروی این مدرسه را راهاندازی میکرد نمیدانست که همان مغازههای محقر اطراف مدرسه، روزگاری در قالب آنچه پاساژ و مجتمع تجاری نامیده خواهند شد، قد میکشند تا پا روی مدرسه بگذارند؛ چنانکه حتی ثبت این مدرسه در فهرست آثار ملی کشور و مدرسه ماندگار نامیدنش نیز نجاتش ندهد.
ماجرای مدرسه مروی دوباره بعد از نشست خبری مسئولان این مدرسه در هفته گذشته که بهترین راه برای رساندن صدای خود به مسئولان را در رسانهها دیده بودند، بر سر زبانها افتاد.
نشست خبری مدیران و مسئولان دبیرستان ماندگار مروی که هیچ کدام نمیخواستند نامشان ذکر شود، سهشنبه هفته گذشته برگزار شد تا افکار عمومی نیز در جریان مشکلات این مدرسه قرار بگیرند. در جلسه یاد شده مدیر اسبق دبیرستان ماندگار «مروی» با تشریح جزئیات انحلال این دبیرستان، نسبت به عواقب جبرانناپذیر این اقدام هشدار داده و گفت: این دبیرستان هویت فرهنگی و ملی ایران است و انحلال آن به فرهنگ کشور آسیب جبرانناپذیری خواهد زد.
به گفته او از 2سال پیش، با توجه به اعتبار علمی و مکانی و همچنین موقعیت خاصی که این مدرسه دارد، به دبیرستان ماندگار تبدیل شد و با توجه به وضعیت ساختمانی و قدمتی که دارد، میراث فرهنگی آن را جزو آثار ملی ثبت کرد. اشاره این مدیر به گفتههای محمد بیرقی معاون سابق میراث فرهنگی استان تهران در آذرماه سال گذشته است که خبر ثبت این دبیرستان در فهرست آثار ملی با شماره26669 را به همراه 30 اثر دیگر داده بود.
صدای پای پول
مدیر اسبق دبیرستان ماندگار« مروی» در ادامه اظهار کرد: از حدود سهسال پیش، عدهای از سرمایهداران که شروع به احداث پاساژ کردهاند، متوجه موقعیت این دبیرستان شدند و با اوقاف، حوزه علمیه و آموزش و پرورش تماس گرفتند. متأسفانه این سرمایهداران با توسل به راههای غیرقانونی و رایزنیهایی که با آموزش و پرورش داشتند و با توجه به موقعیت و توان مالی خود، تا حدودی موفق شدند سال گذشته از هیأت دولت نامه بگیرند. براساس این نامه دبیرستان ماندگار «مروی» به حوزه علمیه مروی واگذار میشود.
وی تأکید کرد: این دبیرستان متعلق به دولت است و برای واگذاری املاک دولتی به غیر، باید مصوباتی ارائه و مراحل قانونی آن طی شود، درحالیکه این نامه بهصورت غیرقانونی صادر شده است.مدیر اسبق دبیرستان ماندگار «مروی» ادامه داده: پس از پیگیریهای مسئولان این دبیرستان، دیوان عدالت اداری سال گذشته این نامه را ملغی اعلام کرد چون براساس قانون، نامه انحلال این دبیرستان بهصورت غیرقانونی تنظیم شده بود. به گفته او، سوداگران و سودجویان بهدنبال انحلال این مدرسه هستند و براساس اسناد و مدارک موجود، نقشه منطقهای که قرار است پس از واگذاری این دبیرستان به حوزه علمیه مروی به پاساژ تبدیل شود، موجود است.
مدیر اسبق دبیرستان ماندگار «مروی» توضیح داد: سال گذشته، با پیگیریهایی که انجام شد، توانستیم از انحلال این دبیرستان جلوگیری کنیم و همچنان تعلیم و تربیت در این دبیرستان ادامه داشت؛ اما از یکماه پیش دوباره مکاتبههای جدیدی آغاز شده و در نامهای که از سوی منطقه12 آموزش و پرورش آمده است، باید این دبیرستان را تخلیه کنیم. وی ادامه داد: در نامهای که از دولت آمده، تأکید شده است که آموزش و پرورش با اوقاف مصالحه کند، چراکه این مدرسه میراث فرهنگی است و بهعنوان مدرسه ماندگار دارای سابقه فرهنگی عظیمی است، ضمن آنکه متعلق به دولت است و برای واگذاری باید از مراحل قانونی عبور کند. به گفته او، انحلال این دبیرستان باید در حوزه حقوقی آموزش و پرورش بررسی شود، درحالیکه مسئولان آن از این مسئله اظهار بیاطلاعی میکنند.
این در حالی است که محمد علی نجفی، وزیر سابق آموزش و پرورش و عضو شورای شهر سال پیش و قبل از ثبت این اثر در فهرست آثار ملی، درباره این مدرسه که خود یکی از دانش آموختگان آن است، اظهارنظر کرده و گفته بود: مسئولان آموزش و پرورش درباره واگذاری مدرسه مروی نباید منفعل عمل کنند و باید راهحلی برای ابقای این دبیرستان پیدا کنند.
نجفی با تأکید بر اینکه برای حل مشکل دبیرستان مروی باید راهی یافت، گفته بود: آموزش و پرورش میتواند با کسب موافقت از سازمان اوقاف و حوزه علمیه مروی، زمین یا ساختمانی را در اختیار این حوزه قرار دهد یا مبلغی را معادل ارزش دبیرستان مروی به آنها پرداخت کند که این دبیرستان از بلاتکلیفی نجات پیدا کند.
این عضو شورای شهر گفت: تصور من این است که سازمان اوقاف بهدلیل موقعیت تجاری این ساختمان به آموزش و پرورش فشار میآورد اما اگر آموزش و پرورش نیز خواهان ابقای این مدرسه است، باید فعالتر از این عمل کند و به دیگران بقبولاند که این دبیرستان از ارزش بالایی برخوردار است و اگر هم این موضوع برای آنها اهمیتی ندارد آن را واگذار کنند و به دست فراموشی بسپارند.
اما احمد مسجد جامعی عضو کمیسیون فرهنگی شورای اسلامی شهر تهران نیز درباره این مدرسه و نشست خبری مسئولان آن به همشهری گفت: تا جایی که من میدانم اگر بنایی بهعنوان اثر ملی ثبت شد دیگر کسی حق دخل و تصرف در آن بنا را ندارد. البته با حدس و گمان هم نمیتوان چیزی گفت، باید منتظر ماند و دید که آیا قصد تخریب این مدرسه وجود دارد یا نه؟
اثاث کشی، چاره پیشنهادی آموزش و پرورش
در نشست خبری یاد شده مدیران مدرسه مروی از راهکارهای ارائه شده توسط مسئولان آموزش و پرورش نیز سخن گفتند؛ راهکارهایی که بیشتر به یک طنز شبیه است. آنها پیشنهاد دادهاند که دانشآموزان مدرسه مروی به مدرسه دارالفنون منتقل شوند؛ دارالفنونی که از حدود یک دهه پیش در انتظار بازسازی است و در طول این سالها فراز و فرودهای بسیاری را بهدلیل تعلل مسئولان آموزش و پرورش و اداره میراث فرهنگی استان تهران شاهد بوده است.
وضعیت کنونی این مدرسه نیز نشان میدهد که دارالفنون جز با تزریق بودجه میلیاردی و حداقل زمان چند ساله قادر نیست دوباره سرپا بایستد. رئیس انجمن اولیا و مربیان دبیرستان مروی در این باره گفته بود: دوشنبه هفته گذشته، با برخی اولیا به وزارت آموزش و پرورش رفتیم ولی با برخورد تند و توهینآمیز مسئولان حراست وزارت آموزش و پرورش روبهرو شدیم.
وی گفت: مسئول بخش حقوقی این وزارتخانه از موضوع دبیرستان اظهار بیاطلاعی کرده و مدعی بود که چنانچه پرونده این مدرسه به بخش حقوقی فرستاده شود، از انحلال دبیرستان مروی جلوگیری خواهد کرد.
در هر حال با توجه به وضعیت پیش آمده باید دید مسئولان سازمان میراث فرهنگی در جدال پیش آمده میان آموزش و پرورش، اوقاف و حوزه علمیه چه اقدامی انجام خواهند داد؟ آیا با توجه به ضوابط حفاظت از یک اثر ثبت شده ملی و توافقنامه کمیته حفاظت شورایعالی امنیت ملی برای مدرسه ماندگار مروی میتوان اقدام مفیدی انجام داد؟
سرگذشت یک مدرسه
دبیرستان مروی بار اول در سال 1359 حیاط مصفای خود را در نهایت مظلومیت به مغازههای اطراف واگذار کرد و اکنون در محاصره مغازههای لوازم آرایشفروشی سعی در حفظ اقتدار خود دارد.دبیرستان مروی پس از حمله متفقین به ایران و در سال1325 تأسیس شد و تاکنون بزرگان زیادی در عرصه علم، ادب، فرهنگ و سیاست به جامعه فرهیختگان جامعه هدیه کرده است. البته پیش از تأسیس دانشگاه تهران این دبیرستان بهعنوان نخستین دانشکده فنی فعالیت داشت و پس از احداث دانشگاه تهران، دانشکده به آنجا منتقل شد و دبیرستان به کار خود ادامه داد.