که ظاهرا در راستای شناساندن آن ایام و ارزش نهادن بر حال و هوای آن روزها طراحی شدهاند تا ضمن جلب مخاطبان، موازنهای میان سرگرمی و حرمتهای دینی ایجاد کنند.اکنون با پخش انواع سریالهای شبانه همه میدانند اگر داستان کم مایه باشد، بهترین عوامل هم نمیتوانند کاری جذاب از آن دربیاورند، اما اگر قصه قوی باشد، بقیه عوامل میتوانند آن را در اذهان ماندگارتر کنند.
فرصت ماه رمضان به همراه مخاطب چند ده میلیونی، موقعیت غنیمتی است برای رسانه ملی و سریالسازان تلویزیونی، تا از این امکان برای ارائه سرگرمیهای جذاب و داستانهای ارزشمند و ارتقای سطح سلیقه مردم بهره گیرند و سبد سریالهای تلویزیونی را، مجموعهای ملهم از شعور، خرد، معرفت و آگاهی سازند و مخاطبان را با خدا، هنر و رمضان نزدیک و نزدیکتر کنند. اما آیا ماه رمضان امسال چنین شد؟
با نگاهی گذرا به 4سریال مناسبتی در ماه مبارک رمضان درمییابیم که دستپختهای امسال تلویزیون تاچه حد توانسته موازنهای میان سرگرمی و حرمتهای دینی ایجاد کند. باید در نظر داشت که سریالهای مناسبتی علاوه بر سایر وجوه کمی و کیفی این نوع برنامهسازیها، از شاخصههای دیگر هم برخوردارند و آن بار فرهنگی حاکم بر این سریالهاست. لذا این آثار باید از حداقل ویژگیهای محتوایی و کیفی و مفهومی برخوردار باشند. اما آنچه رمضان امسال روی آنتن رفت شاید فاقد این حداقلها بود.
پرداخت نامناسب تلویزیون به معضلات اجتماعی سبب میشود تا خواسته یا ناخواسته برخی از الگوهای نامناسب رواج یابد و بعضا شاهد آن هستیم که این رسانه ارزشها و هنجارهای نامناسب را به جامعه معرفی میکند. قصههای خشن سریالهای امسال اگرچه ختم به خیر شدند و همه در انتهای سریال تحت شرایط مناسبتی ماه رمضان، شتابزده و ناگهانی شخصیتهای بد را به انسانهای شریفی تبدیل کردند، ولی بازهم تأثیرات پیدا و پنهان خود را گذاشتند.
متأسفانه اینگونه بزرگنمایی رفتاری باعث شده تا نکات واقعی برای مخاطبان، غیرقابلقبول بهنظر رسد. مثلا وقتی شخصیتهای ما در سریالها اکثراً سیاه یا سفید هستند، حداقل انتظار این هست که تحول در این شخصیتها به دقت و از نیمه داستان انجام شود نه در قسمتهای آخر و شتابزده که باور آن را دشوار سازد.
از سوی دیگر سازندگان اینگونه سریالها معمولا دقت لازم را نمیکنند و لحظات دلانگیز و زیبای برخی از ارزشها را به صحنههای نچسب شعاری و حتی گاه ضدارزش تبدیل میکنند. هر چند در حال حاضر خط قرمزها کمی جابهجا شدهاند و موضوعاتی که قبلا پخش آنها مشکل داشت حالا به نمایش گذاشته میشود اما در این موضوع نیز با شتابزدگی تولید سریالها، متأسفانه برخی تولیدکنندگان برای جذب حداکثری مخاطبان، خشونت و لودگی را به فیلمهای خود تزریق کردهاند تا بهاصطلاح با شبکههای ماهوارهای رقابت کنند!
دریغ از اینکه جامعه امروز ما مخصوصا خیلی از خانوادههای متدین علاقهمند به طنز فاخر و سریالهایی با موضوعات ملموس هستند، نه سریالهایی که سعی دارند با تمسخر زبان و لهجه یا نشان دادن دعواهای خانوادگی و یا خشونت بیش از حد و در مجموع با دستمایه قرار دادن آسیبهای اجتماعی نظر مخاطبان را جلب کنند. باید بپذیریم وقتی ما در سریالسازی نتوانیم خوب رقابت کنیم، برخی ممکن است ناخواسته به شبکههای ماهوارهای که کمی به علایق آنها نزدیک است، پناه ببرند!