انتخاب در دوراهی‌های زندگی برای کسانی که اهل درس گرفتن از گذشته نیستند و نیم‌نگاهی به آینده ندارند کار سختی به نظر می‌رسد. آدم‌هایی که اهل انتخاب‌های نادرست در دوراهی‌های زندگی هستند نه تنها برای خود و خانواده‌هایشان بلکه برای جامعه نیز مشکل‌ساز هستند. معمولاً چنین شرایطی را موقعیت بحرانی می‌نامند؛ چرا که ممکن است تسلیم شدن فرد سرنوشت تلخی را برای او رقم بزند.برای اینکه کار به اینجا نکشد راه‌های مختلفی وجود دارد که به آن پیشگیری اجتماعی از جرم می‌گویند. برخی جرم‌شناسان مجموعه اقداماتی که هدف نهایی آنها منحصرا یا به صورت جزیی محدود کردن دامنه ارتکاب جرم، غیرممکن کردن، مشکل کردن یا کم کردن احتمال وقوع جرم باشد را پیشگیری اجتماعی می‌نامند البته به شرط
اینکه این اقدامات کیفری نباشد.
برای رسیدن به پیشگیری اجتماعی بایستی نگاه خود را به جرم به عنوان پدیده‌‌ای غیرمؤثر از اتفاقات اطراف تغییر دهیم. جعفربای، کارشناس مسائل اجتماعی نگاه منظومه‌ای را اساس و بنیان مسائل اجتماعی می‌داند. او می‌گوید: «کلان‌نگری» یکی از ویژگی‌های ضروری بررسی پدیده‌های اجتماعی است و «جزیی‌نگری» تجزیه و تحلیل وقایع اجتماعی را دچار خطا و اشتباه می‌کند و نتیجه‌گیری از آنها نادرست و غیرواقعی خواهد بود. در وقوع رفتارهای اجتماعی عوامل متعددی دخالت می‌کنند و بررسی علی آسیب‌های اجتماعی را نمی‌توان به صورت تک عاملی مورد ارزیابی قرار داد. وی می‌گوید: متغیرهای فراوانی در طول زمان در بروز جرم مؤثرند. یقینا وقوع جرم در جامعه نشانگر اختلال در ناکارآمدی سازمان‌ها و نهادهای اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی، سیاسی و دینی است.
جعفربای می‌گوید: ناکارآمدی خانواده در مراقبت از کودک و عدم حفظ آن از انواع ویروس‌های خطرناک اجتماعی باعث مجرم‌پروری می‌شود. نبود محبت لازم، فقدان عزت نفس، عدم تقویت حس مسئولیت‌پذیری، سهل‌انگاری در تحکیم باورهای مذهبی، بی‌توجهی به ارتباط کودک با دیگران و... بذرهای اولیه جرم را در ضمیر کودک می‌افکند.وی در مورد کارکرد مناسب نهاد مسجد می‌گوید: سیاستگذاران و برنامه‌ریزان فعالیت‌های مذهبی می‌بایست با طراحی و اجرای برنامه‌های مختلف، همه تلاش‌های عناصر مزاحم را نقش بر آب کنند و زمینه تقویت اعتماد به نفس، صداقت و راستگویی، احترام به بزرگان، ایثار و فداکاری، گذشت و جوانمردی، جرأت و شهامت، عزت و غیرت، مظلوم‌نوازی و ظالم‌ستیزی و... را در کودکان فراهم کنند. جعفربای با اشاره به نقش مهدکودک و مدرسه در تکوین شخصیت کودکان و جوانان می‌گوید: این نهادهای آموزشی افزون بر انجام رسالت خویش می‌بایست کاستی‌های نهاد خانواده را نیز ترمیم کنند.
مدرسه با قصور و کوتاهی و ناکامی در انجام مأموریت‌هایش ناخواسته مجرم پروری می‌کند. هر یک از دانش‌آموزان اخراجی یا مردودی که ترک تحصیل می‌کنند آماده بزهکاری در جامعه هستند. وی می‌گوید: آموزش مهارت‌های اساسی زندگی، مدیریت خشم، ابراز بهنگام شادمانی، تعصب منطقی، شکوفایی، خلاقیت و نوآوری، روش صحیح اندیشیدن، رعایت بهداشت فردی، شرکت در فعالیت‌های گروهی، شیوه‌های درست مطالعه، آموزش نظم و... ازجمله آموزه‌های مدرسه است که اگر جدی گرفته نشود منجر به کاهش سن بزهکاری می‌شود. حادثه میدان کاج به عنوان هشدار اجتماعی تلاش و کوشش مضاعف مدیران آموزشی را می‌طلبد.
این کارشناس مسائل اجتماعی با تأکید بر نقش علمی و پرورشی دانشگاه‌ها می‌گوید: مراکز علمی باید با توسعه فعالیت‌های خود به نهادینه‌سازی اندیشه‌های اعتقادی و پرورش روح معنویت و اصلاح همه کاستی‌ها، دانشجویان را خردمند و فاضل و توانمند تحویل جامعه دهند. اگر از یک‌سو مراکز آموزش عالی صرفا جوان‌داری کنند(همان‌گونه که در مهدکودک بچه‌داری می‌کنند) و طی 4 سال جوان را با محفوظات علمی سرگرم کنند و در پایان با اعطای مدرک تحصیلی او را روانه جامعه کنند و از سوی دیگر والدین هم به خاطر دانشجو شدن فرزندشان از کنترل و نظارت آنان صرف‌نظر کنند معضلات اجتماعی ناگواری در خوابگاه‌ها اتفاق خواهد افتاد و در جامعه نیز بزهکاری یقه‌سفیدها افزایش پیدا خواهد کرد. وی در ادامه می‌گوید: وسایل ارتباط جمعی و رسانه‌ها از دیگر منابع ارتقای سطح فرهنگ عمومی هستند. مثبت‌اندیشی و خودباوری و رشد همبستگی‌های اجتماعی و توسعه تفاهم ملی و... از طریق اطلاع‌رسانی مردم از دیگر عملکردهای رسانه‌هاست. لغزش‌های رسانه‌ای می‌تواند تهدیدی برای انحراف جوامع باشد. رسانه‌ها با تنوعی که دارند در همه ابعاد تأثیرگذارند و هدایت جامعه را به دست گرفته و همانند شمشیر دولبه می‌توانند زمینه رشد و توسعه یا انحراف و انحطاط در جامعه شوند.
جعفربای در مورد نقش آموزش‌های نظامی در پادگان‌ها در پیشگیری اجتماعی از جرم می‌گوید: آموزش نظامی هنگام انجام وظیفه مقدس سربازی در پادگان‌های نظامی نیز نقش تربیتی فوق‌العاده‌ای را برای نیمی از جامعه ایفا می‌کند. انضباط و نظم‌پذیری، احترام به قانون، پرورش روحیه دفاع از حقوق اجتماعی، استقامت و بردباری، پشتکار و مقاومت در برابر سختی‌ها، جرأت و رشادت مقابل ناهنجاری‌ها، تدبیر و مدیریت و مهارت ارتباط مؤثر و... می‌تواند از عملکردهای آموزشی در دوران سربازی باشد. قصور و کوتاهی در انجام برنامه‌های این دوره خاطره‌آمیز زندگی مردان نیز می‌تواند در میزان ارتکاب جرم موثر باشد.
به عقیده این کارشناس، پلیس می‌بایست قصور و کوتاهی‌های همه نهادهای تربیتی جامعه را پوشش دهد؛ کم‌کاری‌های نهاد مقدس خانواده و بد عمل کردن مهدهای کودک و مدارس، کوتاهی در انجام برنامه‌های مساجد، قصور در تحقق مأموریت‌های دانشگاه و سهل‌انگاری‌های افراد در انتخاب دوستان ناباب، ناکارآمدی‌های رسانه‌‌های جمعی و فعالیت‌های نامناسب پادگان‌ها و... را پاسخگو باشد.
