این نیاز برای مردم برخی شهرها از جمله خلخال که شبکه ارتباطی و راههای برونشهری مناسبی ندارد، اکنون به آرزویی دیرینه تبدیل شده است. در اینباره کافی است بدانید که از آغاز ساخت جاده خلخال به پونل 46سال میگذرد اما این جاده هنوز به اتمام نرسیده؛ راهی که استفاده از آن، نزدیک به نیم قرن آرزوی خلخالیها بوده و به عمر خیلیهاشان قد نداده است.
عبور از گردنههای خطرناک و پرپیچوخم الماس، سقوط وسایل نقلیه در درهها در فصلهای سرد سال و کشته شدن هموطنان در این تصادفات، مخاطراتی است که مسافران هر سال با آن روبهرو میشوند. این در حالی است که اگر محور خلخال به پونل به بهرهبرداری برسد، افزون بر افزایش ایمنی، 160کیلومتر از مسیر مسافرانی که قصد عبور از غرب کشور به سمت رشت را دارند، کاسته میشود. کاهش 160 کیلومتری طول این مسیر بهویژه پس از آزاد شدن قیمت بنزین برای رانندگان معنای ویژهای دارد.
نماینده خلخال در مجلس از کسانی است که در سالهای اخیر پیگیری تکمیل جاده پونل را در دستور کار خود قرار داده است. بشیر خالقی در گفتوگو با همشهری درباره این طرح میگوید: « جاده پونل- خلخال به طول 32 کیلومتر بخشی از طرح 200 کیلومتری جاده «سنتو» است که از سال 1343 کلنگ آن بر زمین خورد. عملیات اجرایی این جاده تا سال 56 ادامه داشت و تا آن زمان 70 درصد از این طرح شامل برش کوه، اجرا شده بود اما از سال 56 ساخت جاده سنتو متوقف شد.»
این طور که خالقی میگوید، در سال 70 طرح سنتو به 3 قطعه تقسیم شد؛ فیروزآباد- آقکند، میانه- میاندوآب و رضوانشهر- خلخال. بودجه این 3قطعه نیز در همان سال تصویب شد و به ثبت رسید. او ادامه میدهد: «با اینکه ساخت جاده سنتو را در سال70 از سر گرفتند قطعه خلخال به فیروزآباد به فراموشی سپرده شد. مسئولان استانی وقت هم پیگیر اجرای طرح نشدند و طلسم جاده پونل همچنان به جای خود باقی ماند.»
وی از مکاتباتی که وزیر راه با معاون برنامهریزی رئیسجمهوری در اینباره انجام داده است، میگوید و میافزاید: «در نهایت برای اجرای این طرح ردیفی در بودجه سال 88 تعیین و تاکید شد جاده رضوانشهر- خلخال یا همان پونل، بخشی از طرح بزرگ 400 کیلومتری سنتو است و به این ترتیب عملیات اجرایی آن از سر گرفته شد.»
اکنون «پیرجاده » پونل- خلخال در حال ساخت است؛ راهی که هنوز به بهرهبرداری نرسیده، نیم قرن را پشتسر گذاشته است. اگرچه قرار بود این جاده آبان سال گذشته افتتاح شود، هنوز بخشهایی از آن ناتمام است. نماینده خلخال در اینباره میگوید: «تعیین پیمانکاران ضعیف سبب تاخیر در اتمام طرح شد. اکنون تنها آسفالت 20 کیلومتر از مسیر باقی مانده است که امیدواریم بهزودی انجام شود.»
فرماندار خلخال نیز به تازگی از اتمام قریبالوقوع این طرح خبر داد. به گزارش فارس «محسن عیدی» در جریان بازدید اخیرش از راه ارتباطی خلخال - پونل که به همراه جمعی از مسئولان شهرستان انجام شد، گفت: «جاده خلخال - پونل راه ارتباطی شهرستان خلخال با مرکز کشور است که 58 کیلومتر از این جاده ارتباطی زیرسازی و آسفالت شده و تنها 20 کیلومتر از این مسیر باقیمانده است. به این ترتیب طرح، تکمیل و آماده بهرهبرداری است و زمینه برای تردد مسافران و گذر رانندگان فراهم میشود.»
وی افزود: «با توجه به رسیدن فصل زمستان و اینکه وضع جوی منطقه گاه نامناسب میشود، امیدواریم امکان بهرهبرداری از این راه ارتباطی بهزودی فراهم شود.»
نبود راه و افزایش مهاجرت
جاده رضوانشهر - خلخال از میان جنگلهای بکر، رودخانه، کوههای زیبا و طبیعت دیدنی استان عبور میکند. این را بشیر خالقی میگوید و اضافه میکند: «خلخال با وجود این طبیعت زیبا، بهدلیل نداشتن راه مناسب در بنبست قرار گرفته و این در حالی است که این شهر بین 4 استان اردبیل، آذربایجان شرقی، گیلان و زنجان قرار دارد و این امر بر ضرورت وجود راه ارتباطی مناسب میافزاید.»
وی نبود راه مناسب را از دلایل توسعه نیافتن منطقه برمیشمارد و میگوید: « نبود راه مواصلاتی مناسب بین شهری و روستایی از دلایل اصلی رشد منفی جمعیت خلخال و افزایش مهاجرت از این شهرستان است.» نبود راه مناسب سالهاست که اهالی خلخال را آزار میدهد. ساعد وثوقی، یکی از شهروندان خلخالی، درباره 46سال تاخیر در ساخت جاده پونل میگوید:«بارها گفتند و نشد. سالهاست که همشهریهای ما، در گردنههای بین راه تلف میشوند.گردنه الماس با همه زیباییاش، خطرناک است و در فصل سرد سال کولاک شدیدی دارد و مه غلیظی مسیر را میپوشاند که تاکنون عامل تصادفات وحشتناک بسیاری شده است.
اکنون برای حرکت از خلخال به سمت شرق با صرف نظر از جاده خطرناک اسالم به خلخال باید ابتدا به اردبیل و سپس آستارا رفت و از آنجا به سمت رضوانشهر دور زد. این هموطن خلخالی ادامه میدهد: «درصورتی که جاده پونل ساخته شود، دهها کیلومتر از این مسیر کاسته و در زمان سفر نیز صرفهجویی میشود.»
جاده فعلی به جز آب و هوای نامساعد در زمستان مشکلات دیگری هم دارد که به گفته نماینده خلخال عرصه را بر مسافران تنگتر کرده است. خالقی توضیح میدهد:« این جاده پرپیچ و خم ، پرتگاههای بسیاری دارد که فشارهای روحی و روانی زیادی به مسافران تحمیل میکند. افزون بر آن، سد گیوی در 20کیلومتری خلخال و در مسیر اردبیل، در حال ساخت است و تا سال آینده با بهرهبرداری از این سد، بخشی از جاده به زیر آب میرود.»