این نشست که در ادامه نشست آذرماه مذاکرهکنندگان هستهای کشورمان به 1+5 در ژنو است، در محور توجه رسانههای غربی قرار گرفته است و بهطوری که از چند روز گذشته تحلیلها، تفسیرها و البته فضاسازیهایی از سوی رسانههای غرب درباره نشست استانبول صورت میگیرد. ایران این نشست را فرصتی تاریخی برای غرب میداند و برخی از کارشناسان، از نشست استانبول بهعنوان آخرین فرصت غرب یاد میکنند. اما در آن سو غرب به معنای اروپا و آمریکا، از بازیهای روانی معمول خود درباره نشستهای ایران و 1+5 غافل نماندهاند، بهطوری که با انجام اقدامات حاشیهای، قصد تحتالشعاع قرار دادن مذاکرات اول و دوم بهمن را دارند.
کاترین اشتون، نماینده اتحادیه اروپا در مذاکرات هستهای با کشورمان چند روز قبل به دخالت در امور داخلی ایران میپردازد. سازمان اطلاعاتی آمریکا و رژیم صهیونیستی در گزارشی ادعا میکنند که ایران فعالیتهای هستهای خود را کند کرده و بالاخره آمریکا، در کمتر از یک هفته مانده به مذاکرات استانبول تحریمهای یکجانبهای را علیه 24 شرکت ایرانی اعمال میکند. در کنار تمام این اقدامات روانی، ایران درهای تأسیسات هستهای خود را به روی نمایندگان کشورهای مختلف در آژانس بینالمللی انرژی اتمی باز میکند تا نشان دهد فعالیتهای هستهایاش کاملا شفاف بوده و در چارچوب مقرارت آژانس به حقوق مسلم هستهای خود دست یافته است. برخی نمایندگان و اعضای کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی در رابطه با مذاکرات استانبول و مواضع ایران در این مذاکرات اظهار نظر کردهاند:
حشمتالله فلاحتپیشه در این باره گفت: باید مذاکرات در قالب موضوعات همکاری و کمتر اختلافی و در فضای کلی و در عرصه بینالمللی ادامه پیدا کند.
نماینده اسلامآباد غرب در مجلس شورای اسلامی افزود: با توجه به تحولاتی که شکل گرفته است موضع ایران در مذاکرات استانبول بهعلت بازدید نمایندگان نهادها و سازمانهای بینالمللی از تأسیسات هستهای کشورمان تقویت شده است.
این عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس ادامه داد: آنچه اکنون بیش از هر مسئله دیگری بر میز مذاکرات ایران و 1 + 5 حاکم است، متأثر از فضای دیپلماسی عمومی است؛ از یک طرف اعضای 1 + 5 تلاش میکنند که ادعا کنند ایران تهدیدی برای صلح و امنیت بینالمللی است و فضاسازیای عمومی را در قالب دیپلماسی عمومی علیه ایران انجام دهند و در مقابل ایران هدفش این است که نشان دهد که 1 + 5 دید سیاسی به برنامه هستهای ایران داشته و یک نگاه تحریفآمیز بدان حاکم کرده است و آژانس بعد از بیست و اندی گزارش هنوز هیچ ادلهای مبنی بر پایبند نبودن ایران نتوانسته ارائه کند.
وی با اشاره به بازدید برخی از نمایندگان نهادها و سازمانهای بینالمللی از تأسیسات هستهای ایران قبل از مذاکرات استانبول، اضافه کرد: این اقدام خوبی است که قبل از مذاکرات استانبول انجام میگیرد زیرا زمانی که این نمایندگان از تأسیسات هستهای بازدید میکنند 2 واقعیت برای آنان آشکار میشود؛ نخستین واقعیت توانایی و قدرت ایران در دستیابی به فناوری هستهای است و دومین واقعیت این است که این موضوع میتواند موجب ابهامزدایی شود.
وی گفت: نمایندگان با بازدید از این تأسیسات برایشان ثابت میشود که آژانس برخلاف اساسنامهاش نگاه تبعیضآمیزی به برنامه هستهای ایران داشته و این موضوع میتواند موضع ایران را تقویت کند.
این نماینده مجلس با اشاره به صدور قطعنامه تحریمی علیه ایران در شورای امنیت ادامه داد: تنها 17 کشور تحریمهای قطعنامه 1929 که اوج فشار گروه 1 + 5 علیه ایران است را تأیید کردهاند. معنای این مسئله این است که آنها در این راه ناکام ماندهاند و ایران با دعوت از نمایندگان کشورهای دیگر میتواند عملا موضوع هستهای کشورمان را از تجمیع فشار بینالمللی خارج کند. بر همین اساس برخی از کشورها مانند انگلیس از موضوع هستهای ناامید شدهاند و به سمت موضوعاتی مانند حقوق بشر و دمکراسی در ایران میروند.
این عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی با اشاره به مذاکرات استانبول اظهار کرد: از لحاظ محتوایی میتواند اختلاف جدیای بر سر محتوای مذاکرات میان طرفها بهوجود آید که در اینباره باید بهگونهای عمل کنیم که از نظر محتوایی موضوع در قالب موضوعات همکاری و کمتر اختلافی ادامه یابد و تنها به موضوع هستهای ایران محدود نشود و مذاکرات در فضای کلی و در عرصه بینالمللی ادامه پیدا کند.
وی ادامه داد: یکی از مسائل دیگر بهانهزدایی از سیاستهای ناامنساز در منطقه است و باید از مسائلی که باعث ناامنی در منطقه شده است بهانهزدایی شود؛ یعنی بهگونهای باید عمل کرد که کشورهای منطقه از جمله ایران در راهبردهای منطقهای صاحب نقش باشند تا بهانهای برای حضور در منطقه بهوجود نیاید. به همین دلیل باید مذاکرات استانبول را بهگونهای پیش ببریم که به جای اینکه تنها درباره برنامه هستهای ایران صحبت شود در موضوعات دیگر نقش و جایگاه ایران معین و مشخص شود.
این نماینده مجلس با اشاره به رفتار دوگانه آمریکا درباره موضوع هستهای ایران، اضافه کرد: رابطه ایران با آمریکا را باید جدا از رابطه ایران با کل گروه 1+ 5 دانست؛ نگاه آمریکا به ایران نگاه تضعیف راهبردی و بازی تاکتیکی با ایران است. از لحاظ راهبردی اگر آمریکاییها ایران را بهعنوان یک واقعیت نمیپذیرند اما از لحاظ تاکتیکی ممکن است چراغهای سبزی به ایران نشاندهند.
مجلس مسیر مذاکرات را مسدود میکند
عضو هیأت رئیسه مجلس شورای اسلامی مذاکرات آتی ایران با کشورهای 1+5 را آخرین فرصت برای غرب دانست و گفت: چنانچه غرب به مذاکرات بیفایده ادامه دهد، احتمالا مجلس مسیر این مذاکرات را مسدود کرده و بهانهگیریهای آنان را پایان یافته تلقی میکند.
محسن کوهکن افزود: کشورهای 1+5 باید به این مسئله توجه داشته باشند که مجلس شورای اسلامی در حال رصد این مذاکرات است بهگونهای که باید در مذاکرات آتی که در استانبول ترکیه برگزار میشود، این کشورها در برابر منطق و حقوق قانونی ملت ایران تسلیم شوند.
وی ادامه داد: در غیراین صورت احتمال اینکه نمایندگان مجلس با مصوبهای ادامه این مذاکرات را سد کنند، بسیار است.
نماینده مردم لنجان در مجلس همچنین گفت: پس از گذشت چندین سال از صداقت جمهوری اسلامی ایران، اکنون صاحبنظران مختلف و بیطرف جهان هم بر این موضوع تأکید میکنند که غرب و بهویژه آمریکا باید جوانب منطقی را مدنظر قرار دهند و فعالیتهای ایران را به رسمیت بشناسند.
این عضو هیأت رئیسه مجلس مذاکرات آتی را آخرین فرصت برای غربیها دانست و تصریح کرد: غربیها در مذاکرات آینده با وجود سوابق قبلی خود باید حسننیت نشان دهند تا این موضوع پایان یابد.
وی با بیان اینکه غرب در طول این چند سال با تمام این فشارها هیچ دستاوردی کسب نکرده است، اظهار داشت: با وجود همه این فشارها ایران همواره به مسیر درست تحت نظر آژانس بینالمللی انرژی اتمی در زمینه برنامه صلحآمیز هستهای ادامه داده است.
عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس در ادامه گفت: مجلس اساسا با این وقتکشیها موافق نیست و در مورد پایان دادن به بهانهگیری غربیها به یک اراده جمعی رسیده است.
کوهکن همچنین با اشاره به دعوت ایران از کشورهای مختلف جهان برای بازدید از تأسیسات هستهای، تصریح کرد: اگر حکومتی در جهان از فعالیتهای صلحآمیز ایران نگران است باید این دعوت را بپذیرد اما هنگامی که آنان از این دعوت استقبال نمیکنند، تصور غالب این است که اراده سیاسی و مستکبرانهای در کار است تا ایران فعالیتهای صلحآمیز هستهای نداشته باشد.
این عضو هیأت رئیسه مجلس این اقدام ایران را برگ برندهای در دست تیم مذاکرهکننده ارزیابی کرد و گفت: این دعوت اراده غیرمعقول غربیها را رد میکند.
تغییر در مواضع
عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی با اشاره به مذاکرات پیشروی ایران با غربیها، اعلام کرد: اگر آمریکاییها و 1+5 میخواهند در مذاکرات استانبول نتیجه بگیرند، باید در مواضع خود تغییر ایجاد کنند.
غلامرضا کرمی با اشاره به برخی فضاسازیها که علیه ایران در آستانه مذاکرات ایران با گروه 1+5 در شهر استانبول ترکیه ایجاد شده است، گفت: براساس روال گذشته، جمهوری اسلامی همواره از موضع مذاکره حمایت کرده و الان هم تهران دارای همین دیدگاه است و در این راستا طرح ادعاها از سوی کشورهای غربی علیه ایران چیز جدیدی نیست.
نماینده کرمان و راور با تأکید بر اینکه موضع ایران، موضع روشنی است، خاطرنشان کرد: اگر آمریکاییها و 1+5 میخواهند از مذاکرات استانبول نتیجه بگیرند باید آنها در مواضع خود در قبال تهران تغییر ایجاد کنند.
کرمی با اظهار اینکه در مذاکرات استفاده از روش تحریم و زبان تهدید و تطمیع نتایجی برای گروه 1+5 نخواهد داشت، افزود: غربیها اگر میخواهند در مذاکرات با جمهوری اسلامی نتیجه بگیرند باید در نحوه برخورد با تهران تغییر ایجاد کرده و بدانند که با روشهای قبلی نتیجهای برای آنها حاصل نخواهد شد.
عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس با تأکید بر اینکه برای نتیجهبخش بودن مذاکرات ایران و غرب، باید گوش شنوایی برای شنیدن حرفهای تهران وجود داشته باشد، خاطرنشان کرد: درصورت شنیده شدن حرفهای ایران میتوان با غربیها درخصوص برخی موضوعات مشترک در عرصه جهانی همکاری کرد و به نتیجه رسید.
مذاکراتی به نفع ایران
عضو مجمع نمایندگان خراسان رضوی و عضو هیأت رئیسه مجلس شورای اسلامی نیز در این باره گفت: نشست ایران با گروه 1+5 در بهمن ماه امسال در استانبول به نفع جمهوری اسلامی ایران است.
حسین سبحانینیا با اشاره به برگزاری دور بعد مذاکرات گروه 1+5 با ایران در استانبول اظهار داشت: در دوره قبل که این نشست برگزار شد تیم جمهوری اسلامی ایران با موضعگیریهای خوبی که داشت توانست گروه 1+5 را در حالت انفعالی قرار دهد.
وی افزود: حمایت گروه 1+5 از تروریستها و محکوم نکردن شهادت شهید شهریاری از جمله عواملی بود که به اذعان رسانهها، دور قبلی را با پیروزی ایران اسلامی همراه کرد.
سبحانینیا با اشاره به اینکه گروه 1+5 با ذهنیت منفی و فشار علیه جمهوری اسلامی و اینکه ایران را متقاعد کنند به خواستههای آنان تن دهد پای میز مذاکرات نشستهاند، ادامه داد: گروه 1+5 بداند ایران با اقتدار همچون دور قبل، پیروز نشست بهمن ماه است.