کارشناسان به‌ویژه اعلام کرده‌اند که رشد قیمت محصولات غذایی در ماه‌های اخیر حدود 40میلیون نفر را در منطقه آسیا و اقیانوسیه به زیرخطر فقر رانده، از این‌رو کشورهای این منطقه وسیع از جهان، باید برای مقابله با بحران پیش‌رو به میزان هزینه و سرمایه‌گذاری در بخش کشاورزی بیفزایند تا از واردات محصولات غذایی‌ای که روزبه‌روز گران‌تر می‌شود، بی‌نیاز شوند.
در کشور ما و طی 2دهه اخیر دلالی زمین و رشد غیرمتعارف شبکه‌های دلالی و زمین‌خواری و اختصاص‌دادن بخش‌های وسیعی از اراضی قابل کشت به ساخت‌وسازهای عنان‌گسیخته کشاورزی به حاشیه رانده شده است و در نتیجه هزاران دانش‌آموخته این رشته یا در جست‌وجوی کار هستند یا به مشاغل موقت روی آورده‌اند. سلطه شبکه‌های دلالی زمین بر مناطقی مثل استان‌های شمالی باعث‌شده که اراضی وسیعی از زیرکشت محصولات کشاورزی به ویژه برنج خارج شود و در نتیجه روند مهاجرت از این مناطق به شهرهای بزرگ و تهران افزایش چشمگیر پیدا کند.
نوروز پارسال به دعوت یک دوست قدیمی و به اتفاق خانواده عازم کلاردشت شدیم تا در ویلایی که او در آنجا ساخته است، چند روزی بیتوته کنیم. در طول سفر و در روزهای اقامت چند روزه، هرگاه فرصتی پیش می‌آمد، این دوست از اینکه بخشی از پول نقد یا سرمایه‌اش را تبدیل به ویلا کرده و در طول سال و در مجموع تنها شاید 10 روز از آن استفاده می‌کند، از کرده خود گله‌مند بود و می‌گفت که از نیمه دوم دهه60 به بعد در مناطقی شبیه به کلاردشت که به دلیل دارا بودن اراضی وسیع و قابل کشت، از این لحاظ جزو مناطق استراتژیک محسوب می‌شوند، تب ساخت‌وساز بالا گرفت و چشم و هم‌چشمی عده زیادی را هیجان‌زده و بدون آینده‌نگری به این‌سو کشاند.
حالا نظیر من که در واقع سرمایه‌های عظیمی را در قالب ویلاهای گرانقیمت در این منطقه بلوکه کرده‌اند، زیادند، در حالی که همین امسال از طریق رسانه‌ها مطلع شدم که قیمت محصولات کشاورزی در سراسر جهان روبه‌افزایش است، اما مرغوب‌ترین اراضی ما که قابلیت کشت برنج، گندم دیم و آبی، لوبیا و سیب‌زمینی را دارد، مدام توسط زمین‌خواران و شبکه‌های وسیع دلالی که به صورت صدها هزار بنگاه معاملات ملکی در این مناطق سربرآورده‌اند، دست‌به دست می‌شود و کشاورزان زمین‌های آباء و اجدادی‌شان را در همان زمان که تب خرید و فروش زمین بالا گرفته بود با سودای کسب پول، خرید اتومبیل و احیانا یک آپارتمان در تهران یا شهرهای بزرگ دیگر به فروش رساندند. آنها در واقع ارزش افزوده را که با کشت و زرع، نسل اندر نسل از آن زمین نصیب‌شان می‌شد، یکجا واگذار کردند و بسیاری از فروشندگان در محل تولد خودشان هم دیگر یک وجب زمین یا سرپناه ندارند.
وقتی حرف‌های مهم و تکان‌دهنده این دوست را کنار پژوهش گروهی از دانشجویان رشته کشاورزی در مورد اراضی شمال کشور به ویژه شالیزارها قرار دادم به این نتیجه رسیدم که با افت تولید محصولات کشاورزی به ویژه برنج در شمال ایران و تبدیل شالیزارهای دیروز به ویلاهای امروز، روند مهاجرت از این مناطق به تهران، کرج و سایر شهرها شدت یافته است. اما از آن طرف به محض آنکه 3روز تعطیلی پیش می‌آید، زنجیره‌ای پایان‌ناپذیر از خودروهای سواری، جاده‌های منتهی به شمال را پر می‌کنند تا مسافرت حداکثر 3 الی 4ساعته گاهی تبدیل به 12ساعت شود و آمار حوادث رانندگی بر تلفات افزایش پیدا کند. خاطره‌ای از یک کشاورز در یکی از مجلات چاپ تهران می‌خواندم که بسیار عبرت‌آموز است. به گفته او، در گذشته‌ای نه‌چندان دور، بخش‌های وسیعی از اراضی دیم در کوه و دامنه‌های منتهی به دشت‌ها تنها به اعتبار بارش‌های فصلی زیرکشت گندم و جو قرار داشت و محصولات به دست آمده از این زمین‌ها ضمن تأمین نیاز منطقه به دیگر شهرها از جمله تهران صادر می‌شد، اما امروز که پی‌درپی شاهد ساخت شهرک‌های ییلاقی و در واقع غیرضروری در این اراضی هستیم، همه مردم نیازشان با محصول آردی که وارد منطقه روستایی ما می‌شود، تأمین می‌شود و اگر به هر دلیلی وقفه‌ای در این امر رخ بدهد، مردم بدون نان خواهند ماند!
شاید تا زمانی که کشور ما به یمن صادرات نفت به راحتی قادر به واردکردن محصولات کشاورزی باشد، مشکلات فوق چنان که باید مورد توجه قرار نگیرد اما با رشد سرسام‌آور بهای محصولات غذایی و کشاورزی در سراسر جهان زنگ‌های خطر به صدا درآمده‌اند. به طوری که هرسال هزاران هکتار از اراضی جنگلی، شالیزارها و زمین‌های حاصلخیز در سراسر کشور از چرخه کشت و زرع خارج می‌شوند و در حیطه زیانبار زمین‌خواری و شبکه‌های دلالی زمین قرار می‌گیرند. واقعیت‌های هشداردهنده آینده نزدیک مبنی بر گرانی روزافزون محصولات کشاورزی و غذایی در جهان ایجاب می‌کند که هرچه سریع‌تر، برنامه‌های کلان کشور در جهت سرمایه‌گذاری و توجه بیشتر فعالیت‌های کشاورزی و تولید محصولات کشاورزی و غذایی برای خودکفایی، تدوین شود و به اجرا درآید و تا دیر نشده اراضی حاصلخیز، از چنگ شبکه‌های دلالی زمین خارج شود و به کشت و زرع اختصاص یابد.
هزاران فارغ‌التحصیل کشاورزی آماده‌اند تا با فعال‌شدن بخش کشاورزی، جذب کار شوند. با احیای فعالیت‌های کشاورزی و کشت و کار، علاقه‌مندان بسیاری آماده‌اند تا با حمایت دولت و برخورداری از تسهیلات مالی، از شهرهای بزرگ به مناطق روستایی مهاجرت کنند و این روند باعث تقویت بنیان‌های اقتصاد ملی شده و کشور را از واردات محصولات کشاورزی و مواد غذایی بی‌نیاز می‌سازد، درآمدهای ارزی از محل صدور محصولات کشاورزی برای ایران فراهم می‌کند و سهم ارزنده‌ای در کاهش نرخ بیکاری در کشور خواهد داشت.
