سخنرانی باراک اوباما، رئیس‌جمهور آمریکا درباره لزوم بازگشت رژیم صهیونیستی به مرزهای 1967 حداقل در ظاهر باعث بحث میان مقام‌های واشنگتن و تل‌آویو شد.

حسین امیرعبداللهیان

هر چند اوباما در اظهارات خود هیچ صحبتی از حقوق اولیه مردم فلسطین از جمله حق بازگشت آوارگان فلسطینی نکرد اما همین مسئله هم از سوی رژیم صهیونیستی رد شد. در این رابطه و همچنین اظهارنظر جدید عبدالله‌گل، رئیس‌جمهور ترکیه درباره توصیه به حماس برای به رسمیت شناختن رژیم اسرائیل با حسین امیرعبداللهیان، مدیرکل خلیج‌فارس و خاورمیانه وزارت امور خارجه گفت‌وگو کردیم.

  • اوباما، رئیس‌جمهور آمریکا در سخنرانی اخیر خود خواستار بازگشت رژیم صهیونیستی به مرزهای 1967 شد. آیا این مسئله یک تغییر موضع در سیاست‌های واشنگتن به حساب می‌آید؟

رفتار ایالات متحده آمریکا طی 6 دهه گذشته درباره مسئله فلسطین نشان می‌دهد که صرف‌نظر از اینکه دمکرات‌ها یا جمهوریخواهان در این کشور حاکم باشند هیچ تغییر فاحشی در مرحله عمل در سیاست‌های آمریکا در این خصوص دیده نمی‌شود. آنچه چارچوب اصلی سیاست آمریکا یا راهبرد اصلی این کشور را در قبال رژیم صهیونیستی بیان می‌کند حمایت بی‌دریغ و بی‌قید و شرط دولتمردان آمریکا اعم از دمکرات و جمهوریخواه از این رژیم نامشروع در منطقه خاورمیانه است. حرف‌ها و شعارهای مختلفی از جانب آمریکا در مواقع مختلف در این رابطه گفته شده است اما هیچ وقت خروجی آن به‌صورت عملی در راستای منافع مردم فلسطین نبوده است. مواردی که درخصوص جلوگیری از احداث شهرک‌ها در گذشته مطرح بود و حرف‌های دیگری که دولتمردان آمریکا زده‌اند این مسئله را به مردم فلسطین آموخته که آمریکایی‌ها به‌دنبال حل مشکل آنها نیستند. آمریکایی‌ها صرفا برای حل مشکل رژیم صهیونیستی در منطقه تلاش می‌کنند.

  • اظهارات اوباما مدت کوتاهی بعد از آشتی ملی گروه‌های فلسطینی و تلاش برای به رسمیت شناختن کشور مستقل فلسطین مطرح شد. آیا اظهارنظرهای رئیس‌جمهور آمریکا برای نوعی مقابله با این مسئله و با فشار افکار عمومی کشورهای عرب صورت گرفته است؟

نباید فراموش کنیم با انقلاب‌ها و خیزش‌های مردمی در منطقه اتفاقی مهم در خاورمیانه در حال رخ دادن است؛ خیزش‌هایی که عمدتا متاثر از بیداری اسلامی هستند. آنچه از نتیجه این حرکت‌ها و خیزش‌ها در منطقه دیده می‌شود ضرر و زیان آمریکا و رژیم صهیونیستی در منطقه است. در نهایت تحولات در منطقه خاورمیانه که یک بخش آن توافقنامه‌ای‌ است که بین حماس و فتح امضا شده سیاستمداران آمریکا و رژیم صهیونیستی را با دستپاچگی و شتابزدگی مواجه کرده و به همین خاطر تلاش می‌کنند که با برخی حرف‌های عوامانه و عوام‌فریبانه بتوانند مسائل را به مسیری که منافع آنها را تامین می‌کند بازگردانند.

اما خوشبختانه آنچه در بیش از 3 ماه گذشته در منطقه شاهدش بودیم این است که بیداری مردم مسلمان در منطقه مانع از پیشرفت اهداف آمریکا شده و به‌رغم اینکه آمریکایی‌ها و رژیم صهیونیستی با تمامی ابزارهای سیاسی، امنیتی و حتی نظامی به‌دنبال مصادره انقلاب‌های مردمی در منطقه خاورمیانه به نفع خودشان هستند اما نتوانستند جلوی حرکت پرخروش مردم را بگیرند. طبیعی است که بیشترین ضرر را رژیم صهیونیستی می‌بیند. این حرکت‌ها و مانورهای سیاسی با 2 نگاه از طرف کاخ سفید صورت می‌‌گیرد. نگاه اول برمی‌گردد به این مسئله که بتوانند باختن خودشان را در عرصه جدید خاورمیانه اسلامی به‌نحوی جبران کنند و بخش دوم نگاه اوباما هم به مسائل و رقابت‌های انتخاباتی است که به‌زودی در پیش دارد.

  • فلسطینی‌ها اعلام کرده‌اند که به تلاش خود برای به رسمیت شناخته شدن کشور مستقل فلسطین در ماه سپتامبر ادامه می‌دهند. با توجه به شرایط کنونی آیا این مسئله می‌تواند عملی شود؟

این مسئله که در دستور کار طرف‌های مختلف قرار دارد پیچیدگی‌های خاص خود را دارد و در عین حال جریان مقاومت در منطقه و فلسطین مخالف این است که یک رژیم نامشروعی به نام اسرائیل هم مرز با فلسطینی شود که 6 دهه مورد تجاوز و جنایات رژیم صهیونیستی بوده است.

  • عبدالله گل، رئیس‌جمهوری ترکیه به تازگی در گفت‌وگو با روزنامه وال‌استریت ژورنال اعلام کرد که به جنبش مقاومت اسلامی فلسطین (حماس) پیشنهاد داده که از اصول خود چشم‌پوشی کند و رژیم اسرائیل را به رسمیت بشناسد. آیا این مسئله می‌تواند منافع مردم فلسطین را تامین کند؟

آنچه که تاکنون باعث شده که فلسطین به‌رغم مشکلات زیادی که داشته فلسطین باقی بماند و آنچه باعث شده که موضوع فلسطین در 6 دهه گذشته مسئله‌ای زنده باشد به مذاکره، سازش، رایزنی‌ها و تحرکات دیپلماتیک مرتبط نبوده است. این مسئله تنها به خاطر مقاومت مظلومانه مردم فلسطین بوده و نباید فراموش کرد که در شرایط کنونی رژیم صهیونیستی در وضعیتی قرار دارد که شکست در دو جنگ 33 روزه و 22 روزه در لبنان و غزه را تجربه کرده است. این رژیم در شرایطی قرار دارد که متحدانش در منطقه یکی پس از دیگری سقوط می‌کنند و جایگزین‌ آنها از بطن جامعه و از عمق توده‌های مردم مسلمان انتخاب می‌شوند که مخالف سلطه طلبی هستند و رژیم صهیونیستی را نامشروع می‌دانند. به‌نظر می‌رسد که در این عرصه بیداری اسلامی در کشورهای خاورمیانه سخن گفتن از این مسائل و به کار بردن ادبیاتی غیر از ادبیات مقاومت خیانت به آرمان فلسطین است.

  • جمهوریخواهان آمریکا درباره سخنرانی اوباما واکنش تندی داشتند. به‌نظرتان اوباما با سخنان خود چه برنامه‌ای برای رقابت‌های انتخاباتی دارد؟

بخش عمده‌‌ از اظهاراتی که این روزها در جامعه آمریکا مطرح می‌شود متاثر از فضای رقابت‌های انتخاباتی است که 2 جناح دمکرات و جمهوریخواه وارد آن شده‌اند. در هر تحلیلی باید نگاه و تلاش آنها را برای پیروزی در انتخابات آینده ریاست‌جمهوری لحاظ کرد. این مسئله اصلی است که رقابت‌های گفتمانی میان 2جناح را دامن می‌زند اما در مجموع هیچ تفاوتی میان دمکرات‌ها و جمهوریخواهان در نگاه راهبردی‌شان به مسئله رژیم صهیونیستی وجود ندارد. در کنار آن باید توجه داشت که توازن سیاسی قوا در منطقه به‌ضرر رژیم صهیونیستی و آمریکا در حال رقم خوردن است. توازن نفوذ در منطقه هم به سمتی در حال پیش رفتن است که به‌دلیل گفتمان منطقی و عقلانی کشورمان این توازن هر روز بیش از گذشته به‌نفع جمهوری اسلامی ایران و آرمان‌های ما رقم زده می‌شود.

  • به عقیده بسیاری با توجه به تحولات اخیر، رژیم صهیونیستی در یک انزوای کامل قرار گرفته است. آیا مقام‌های این رژیم می‌توانند در چنین شرایطی به سیاست‌های خود از جمله شهرک‌سازی‌های غیرقانونی ادامه دهند؟

اسرائیلی‌ها به‌خاطر لابی قوی خود که در آمریکا دارند و به‌دلیل تاثیرگذاری گسترده در این جامعه به‌ویژه در سطح دولتمردان آمریکا عملا نشان داده‌اند که حتی در دوران جدید اوباما که از شعار تغییر حرف زد به هیچ مسئله‌ و اصولی پایبند نیستند؛ ازجمله طرح‌هایی که آمریکایی‌ها پیشنهاد می‌دهند. آنها مسیر سلطه‌طلبانه خودشان را در حال ادامه دادن هستند و به‌رغم اینکه در موضع ضعف قرار دارند و با وجود شکست‌هایی که خوردند احساس می‌کنند این نوع طرح‌هایی که آمریکا ارائه می‌دهد باید مورد بی‌توجهی قرار گیرد. شاید هم این مسائل نوعی تقسیم کار میان آمریکا و رژیم صهیونیستی است که البته احتمالش هم قوی به حساب می‌آید. به این صورت که از طرفی آمریکایی‌ها این حرف‌ها را برای فراهم کردن یک زمینه روانی در میان فلسطینی‌ها بزنند و از طرف دیگر رژیم صهیونیستی کارهای خودش را انجام دهد. مسئله مهم اما این است که به‌صورت واقعی رژیم صهیونیستی دارد اهداف سلطه‌طلبانه خود را دنبال می‌کند و آمریکایی‌ها هم هیچ ممانعتی از آن به عمل نمی‌آورند.

 

کد خبر 135739

برچسب‌ها

پر بیننده‌ترین اخبار سیاست‌خارجی

دیدگاه خوانندگان امروز

پر بیننده‌ترین خبر امروز