شهید محمود صارمی حین ماموریت به دست کسانی به شهادت رسید که به هیچ عهد و پیمان بینالمللی یا منطقهای، سیاسی یا اجتماعی و شرعی یا قانونی پایبند نبودند اما در عین حال خود را مجری حکم خداوند میخواندند.روز شهادت محمود صارمی به دست طالبان در ساختمان کنسولگری ایران در مزارشریف، یکسال بعد در ایران به نام روز خبرنگار نامگذاری شد تا به پاس خون ریخته شده خبرنگاران شهید، صاحبان این حرفه تکریم شوند.
این مفهوم متعالی و این وجه تسمیه اما امروز پس از 14 سال، وضعیت دیگری یافته است.مردادهای اخیر، فستیوال وعدههای مقطعی و اغلب بیسرانجام مسئولان به خبرنگارانی است که حرفهشان در استقلال فکری و کاری تعریف میشود.اکنون پس از ماجراهای کهنه هدایای دولتی، لپتاپ و وعده وام مسکن به خبرنگاران و... خبر دیگری در رسانهها پیچیده است؛ «هدیه در نظر گرفته شده از سوی رئیسجمهور برای مراسم روز خبرنگار امسال متفاوتتر از هدیه سال گذشته است.»
این خبر را دیروز پدرام پاکآیین، مدیرکل مطبوعات و خبرگزاریهای داخلی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی اعلام کرد.آخرین باری که اکثر قریب به اتفاق خبرنگاران از هدایای دولت بهرهمند شدند، مرداد سال 87 یعنی آخرین روز خبرنگار پیش از آغاز دوره دوم ریاستجمهوری محمود احمدینژاد بود.این هدیه بهصورت نقدی و در انتهای صفی از خبرنگاران در یکی از ساختمانهای ریاست جمهوری در ازای امضا، پرداخت میشد.
خبرنگاران متاهل 400 هزار تومان و خبرنگاران مجرد 300 هزار تومان دریافت کردند.نحوه پرداخت هدیه نقدی خبرنگاران در سال 87 این الزام را با خود میآورد که در مرداد88 رسم محترمانهتری برای تکریم از اهالی خبر و رسانه برگزیده شود؛ روز خبرنگار سال88 دولت هدیهای به خبرنگاران پرداخت نکرد.یکسال بعد، در مرداد 89، کلمه تازهای به حکایتهای زنجیرهای خبرنگاران به مناسبت17 مرداد افزوده شد.
دستگاههای دولتی از «بسته حمایتی» خبر دادند که به خبرنگاران تعلق خواهد گرفت.
تنها یکی از موارد این بسته حمایتی، وعده وام30 میلیون تومانی خرید مسکن برای خبرنگاران بود.سال گذشته در همین روزها وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در جشنی که به مناسبت روز خبرنگار برگزار شد، اعلام کرد که امسال با خبر خوشی میان خبرنگاران آمده است و علاوه بر هدیه روز خبرنگار وزارت ارشاد که عبارت بود از بن کارت 50 هزار تومانی و هدیه ویژه ریاستجمهوری - 400 هزار تومان به خبرنگاران متاهل و 300هزار تومان به خبرنگاران مجرد - به تمام خبرنگاران و روزنامهنگاران مبلغ 30 میلیون تومان وام مسکن اختصاص داده میشود.
در میان انبوه وعدههایی که سال گذشته در آستانه روز خبرنگار به اهالی رسانهای داده میشد، سیدمحمد حسینی در شب 17 مرداد 89 در تلویزیون وعده خود را تکرار کرد.حسینی در بخش گفتوگوی ویژه خبری شبکه دوم سیما در آن شب تابستان، از اعطای تسهیلات 30 میلیون تومانی به خبرنگاران خبر داد و قول داد که این تسهیلات مسکن «بهزودی» به خبرنگاران اعطا شود.هنوز چند هفته از این قول وزیر ارشاد نگذشته بود که معاون خاص و البته سابق مطبوعاتی در مصاحبهای اعلام کرد که تسهیلات مسکنی که توسط حسینی قول آن داده شده تنها به «2هزار نفر» از خبرنگاران تعلق میگیرد. اما سال گذشته در نهایت، تمام این گفتهها و شنیدهها به یک بنکارت هدیه 50 هزار تومانی و یک هدیه 300 یا 400 هزار تومانی از سوی دولت به خبرنگاران ختم شد که تنها «برخی» خبرنگاران آن هم با تاخیر موفق به دریافت آن شدند.
ماجرای تکریم خبرنگارانی که شغلشان از مشاغل پرخطر محسوب میشود و همواره در درگیری ذهنی نبود امنیت شغلی بهسر میبرند، اما همین نیست.درحالیکه آمار رسمی از خبرنگاران ایرانی در دست نیست و آمار غیررسمی حکایت از جامعهای 7 هزار تا 11هزار نفری دارد، قیدهایی مانند «برخی»، خبرنگاران را با اعتبارهای گوناگونی از جمله استقرار در پایتخت و شهرهای دیگر، اشتغال در رسانههای تحت حمایت دولت یا منتقد دولت، اشتغال در برخی رسانههای خاص از جمله صدا و سیما از هم تمیز میکند.
این اعتبارهای جعلی و تمایزهای بیپایه، رفتار دستگاههای مربوطه را در تمام شئون، از معاشرتهای حرفهای با خبرنگاران و رسانهها تا طرحهای تکریم و اهدای هدایا، تحتتأثیر قرار میدهد.امسال هم با عبور از دهه میانی مرداد، فهرستی از وعدهها و انتقادها در دو سوی جریان تعاملی دولت - رسانه تولید و ثبت میشود و در پایان مرداد و پس از آن، دیگر خبری از این هیاهو نخواهد بود.