این درحالی است که پیش از این، مناقشات میان بغداد و واشنگتن بر سر این مسئله بود که آمریکا 5 هزار نفر از نیروهای خود را برای آموزش نیروهای عراقی ابقا کند و بقیه را از عراق خارج سازد اما اکنون بهعلت مخالفت عراقیها با مصونیت قضایی نیروهای آمریکایی، واشنگتن تصمیم گرفته است نیروهای خود را به استثنای 160 نظامی برای حفاظت از سفارتخانه آمریکا، از عراق خارج کند. در این باره با آقای صباح زنگنه، کارشناس مسائل خاورمیانه گفتوگو کردهایم.
- بهنظر شما موضع دولت و احزاب و گروههای سیاسی عراق درباره حضور نظامیان آمریکایی در عراق چیست؟
اغلب گروهها و احزاب سیاسی عراق مخالف ادامه حضور نظامیان آمریکایی هستند و شاید یکی دو گروه در این بین، با ادامه این حضور موافق باشند. با خروج نیروهای آمریکایی از عراق، طبیعتا اغلب این گروهها خشنود خواهند بود. خود دولت عراق موضع خود را زمانی اعلام کرد که در واقع نظر همه گروههای شرکتکننده در حکومت را جویا شد و بهنظر میرسد نظر اغلب آنها مخالفت با ادامه این حضور است و میبایستی دولت آمریکا به قرارداد قبلی التزام پیدا کند که براساس آن نیروهای آمریکایی در اواخر سالجاری میلادی از عراق خارج شوند.
- تا چه اندازه این احتمال وجود دارد که آمریکاییها واقعا از ادامه حضور در عراق منصرف شوند؟
انصراف نیروهای آمریکایی از عراق بعید است. روشهایی که آنها به کار میبرند یعنی افزایش عملیات تروریستی و عملیاتهای خشونتآمیز در مناطق مختلف و بهطور مکرر و بهخصوص به مراکز پلیس و نیروهای امنیتی و نظامی، همگی نشان از آن دارد که آمریکا مایل به ادامه حضور در عراق است. انجام شدن این عملیاتها زمینهای برای اوجگرفتن اعتراضات مردمی علیه این نوع ناامنیها فراهم میکند تا بدینترتیب آمریکاییها بهانهای برای ادامه حضور خود بیابند.
- با این تفاصیل، بهنظر شما چرا آمریکاییها اینهمه اصرار دارند که درصورت ادامه حضور در عراق، نیروهایشان باید از مصونیت قضایی برخوردار باشند؟
این روش و شیوهای است که آمریکاییها در خیلی از کشورهای تحت اشغال خود به کار بردهاند و علت آن نیز این است که نیروهای آمریکایی مرتب مرتکب فعالیتهای خلاف قوانین کشور محل اشغال خود میشوند و از لحاظ قوانین بینالمللی تحت تعقیب قرار میگیرند، لذا دنبال آن هستند که مصونیت قضایی را در قراردادهایشان درج کنند تا از محاکمه شدن و تحت تعقیب قرار گرفتن ایمن شوند.
- آیا میتوان گفت انفجارهای اخیر عراق برای توجیه ادامه حضور نظامیان آمریکایی در این کشور صورت میگیرد؟
به احتمال قوی نوع انفجارها، تکرار آنها و مراکزی که به آنها حمله میشود، همگی در این راستاست که مردم احساس ناامنی کنند و اینکه نیروهای امنیتی و پلیس عراقی قادر به تامین امنیت خودشان هم نیستند، بنابراین درخواست حضور نیروهای آمریکایی را مطرح کنند. این استدلال، دلیل بسیار روشن، ساده و واضحی است و برخی از اعتراضها هم که گاهگاهی شنیده میشود از همین قبیل است.