کتابخانه مجازی مفهومی است بر مبنای دسترسی از راه دور به محتوا و خدمات کتابخانهها و دیگر مراکز اطلاعرسانی، مرکب از مجموعهای از منابع روزآمد و پراستفاده در قالب چاپی و الکترونیکی و به همراه شبکه الکترونیکی دسترسپذیر به کتابخانههای جهانی و اطلاعات تجاری و منابع دانش به منظور کاربری و اشاعه آنها.
کتابخانه دیجیتال (الکترونیک) کتابخانهای است که در آن اسناد به جای کاغذ یا سایر رسانههای محلی به شکل الکترونیک ذخیره شدهاند.
اساس این کتابخانهها ذخیره مدارک به شکل الکترونیک و نیز استفاده الکترونیک است. به این صورت که هر فردی در هر نقطه از جهان با استفاده از یک کامپیوتر معمولی و یک خط تلفن بتواند به تمامی اطلاعات یک کتابخانه عظیم دسترسی پیدا کند.
از این رو کافی است منابع را جمعآوری کرده و در واحدهای حافظه در این نوع کتابخانهها قرار داده شوند. مجموعه روشها، خدمات و ساختارهای اطلاعاتی که باعث میشوند تا اطلاعات در قالب یک فنآوری نوین با دسترسی آسان، سریع، و گسترده ارائه شوند، کتابخانه دیجیتال نام دارد.
به طور کلی، کتابخانه الکترونیک، سازمانی است حاوی منابع خاص که نگهداری آنها، دارای ارزش زیادی بوده و لذا در آن راهکارهایی جهت گزینش، سازماندهی، ارائه دسترسیهای کنترل شده، امکان توزیع، حفظ یکپارچگی و اطمینان از ماندگاری مجموعه اطلاعات در طول زمان، پیش بینی گردیده است.
سهولت دسترسی به منابع و مقرون به صرفه بودن آن، امکان تبادل اطلاعات و منابع موجود با دیگر سازمانها، بکارگیری مکانیزمهایی جهت حفظ، گسترش و توسعه، توجه به مسئله مالکیت معنوی، از مهمترین ملاحظات در کتابخانه دیجیتال میباشد.
عبارت کتابخانه الکترونیکی به طور ضمنی بدان مفهوم است که فرایندهای اصلی کتابخانه، به طور اساسی باید دارای ماهیت الکترونیکی شوند.
بدیهی است مهمترین شیوه تحقق این امر، استفاده گسترده از رایانه برای دسترس پذیرکردن خدماتی چون نمایه درون خطی، امکانات کاوش و بازیابی متن کامل، بایگانی خودکار سوابق و تصمیمگیری مبتنی بر رایانه است.