سنت انتشار دفترچه سیاستگذاری سینمایی به دهه 60 بازمی‌گردد؛ دورانی که معاون امور سینمایی وقت در مراسم اختتامیه جشنواره فجر، از دفترچه سیاستگذاری سال آینده سینمای ایران رونمایی می‌کرد. فیلمسازان آن سال‌ها بر اساس موارد ذکر شده در این دفترچه فیلم می‌ساختند. انتشار دفترچه سیاستگذاری با کمرنگ‌شدن نقش دولت در سینما به فراموشی سپرده شد. شمقدری این سنت را احیا کرد و البته با توجه به اینکه در ابتدای سال90 دفترچه دیگری منتشر نشد، آنچه در بهار 89 ابلاغ شد را می‌توان برنامه راهبردی معاونت امور سینمایی برای 4سال سینمای ایران دانست.
از آنجا که در پرونده همشهری، بحث‌های گسترده‌ای پیرامون مفاد این دفترچه صورت گرفته، آوردن فرازهایی از آن می‌تواند به تکمیل ارزیابی کارنامه معاونت سینمایی یاری رساند. آنچه پیش رو دارید بخش‌هایی از این دفترچه است.
سینمای ایران باید در وجوه هنری، صنعتی، انتقال پیام و جذابیت به تعادل قابل قبولی برسد. سینمای تراز ایران در این دوره، در آثار و تولیداتی متجلی می‌شود که واجد خصلت‌های چهارگانه فوق باشند. سینمای استاندارد تعادل مطلوب این چهاروجه است. شاخص‌های این امر توسط کمیته ویژه‌ای تبیین خواهد شد.
تقسیم عادلانه فرصت‌های کاری
پرهیز از ویژه‌خواری (رانت‌خواری) افراد، گروه‌ها و جمع‌های خاص، قطعا سبب ایجاد فرصت‌های برابر برای همه نیروهای مستعد خواهد بود.
تشکیل شورای‌عالی سینما
متعاقب تصویب اهداف، وظایف و ساختار تشکیلاتی این شورا در شورای هنر، مراتب به شورای‌عالی انقلاب فرهنگی برای تصویب نهایی منعکس خواهد شد.
مشارکت فکری با نخبگان
حرکت به سمت سینمایی که در بالاترین میزان مشارکت فکری و مشورتی با بخش‌های فکری و نخبه و مردمی جامعه به سر می‌برد، یکی از اهداف مورد نظر در این دوره است. افزایش هرچه بیشتر و عمیق‌تر این سطح از مشارکت، در تحقق اهداف فرهنگی، اجتماعی، ملی و فرامرزی سینمای ایران نقش تعیین‌کننده خواهد داشت. این مشارکت در قالب مشاوره، همفکری، همکاری، شرکت در فرایند تصمیم‌سازی مدیران و... با گروه‌های دانشگاهی، نهادهای مردمی، ارگان‌های دولتی و مراکز قانونی، روحانیت، حوزه‌های علمیه، متفکران اجتماعی و... صورت می‌پذیرد.
جذب مخاطبین بالقوه
جذب گروه‌ها و اقشار عظیم مخاطبین مغفول مانده و فراموش‌شده به سینما و آثار سینمایی در سرلوحه توجهات در این دوره است. ضروری است اقشار و مخاطبینی همچون خانواده‌ها، آموزش و پرورش، اقشار بسیجی، روحانیت، نخبگان علمی و دانشگاهی، روستانشینان، شهرها و شهرستان‌های کوچک در حلقه مخاطبان سینمای ملی قرار گیرند. همچنین درصدد خواهیم بود سینمای ایران به ظرفیت‌هایی دست یابد تا بتواند با میلیون‌ها مخاطب جهانی (در کشورهای فارسی‌زبان، مسلمان‌نشین، آسیایی، آفریقایی، آمریکای جنوبی و...) ارتباط برقرار کند.
رونق تولید
با افزایش تولید و استفاده از همه ظرفیت‌های مادی و انسانی موجود در سینمای ایران تلاش می‌شود با تولید فیلم‌های سینمایی، نیاز سینمای اکران، نمایش خانگی، بازی‌های رایانه‌ای و نیز رسانه ملی تأمین شود.
شیوه‌های اجرایی
روش‌های عملیاتی مورد نظر با اعتنا به تجارب 30ساله و جلب مشارکت اهالی سینما به شرح سرفصل‌های زیر ترسیم و به اجرا درخواهد آمد.
کارگردانان اول
نخستین اثر بلند کارگردانان، اعم از اکرانی یا غیراکرانی به مدد فناوری‌های روز دیجیتال با حمایت مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی به‌عنوان فیلم‌های اول ساخته می‌شود. هزینه‌های تبدیل این آثار به نسخه 35میلیمتری به شرط کسب استانداردهای اکران، از سوی مرکز فوق تأمین می‌شود.
تمامی مجوزهای کارگردانان اول (ونیز تهیه‌کنندگان اول) موقت و مشروط است. ارائه مجوز و پروانه ساخت برای تولیدات بعدی این گروه از کارگردانان و تهیه‌کنندگان به کیفیت محتوایی و ساختاری و نیز استانداردهای مورد نظر در تولید اول آنان بستگی دارد.
تهیه‌کنندگی و کارگردانی همزمان فیلم اول منوط به موافقت شورای پروانه ساخت و ارائه دو کار قابل قبول غیراکرانی به تشخیص شورای مزبور بلامانع است.
پروانه ساخت
در ترکیب شورای پروانه ساخت،یک نفر به نمایندگی از کانون کارگردانان و یک نماینده از تشکل واحد تهیه‌کنندگان حضور خواهند داشت.
تا زمان تشکیل تشکل واحد تهیه‌کنندگان نماینده معاون سینمایی در جلسات حضور خواهد داشت.
شورای پروانه ساخت، در صدور مجوزها به تعادل و تناسب در موضوعات و گونه‌های مختلف سینمایی و نیز رسیدن به درصدهای لازم و پیش‌بینی شده برای همه مضامین و ژانرها توجه می‌کند. نکات مهم در صدور پروانه ساخت عبارتند از:
نوع عرضه و نمایش هر فیلم (اکران یا غیراکران) در متن پروانه قید می‌شود. سینمای غیراکران تمامی ویژگی‌های فیلم اکران نظیر عرضه در نمایش خانگی، حضور در جشنواره‌های سینمایی و هفته‌های فیلم به‌جز اکران عمومی را داراست.
پروانه برای تهیه‌کنندگان حقیقی و حقوقی صادر شده و به یک اندازه اعتبار خواهد داشت.
تهیه‌کننده حقوقی باید فردی واجد شأنیت تهیه‌کنندگی (به تشخیص اداره کل ارزشیابی و نظارت) را به‌عنوان نماینده خود به مرجع صدور پروانه معرفی کند.
برای آن دسته از آثاری که موفق به دریافت پروانه ساخت برای سینمای غیراکران می‌شوند، حمایت‌های مالی منظور می‌شود.
همچنین این آثار می‌توانند در جشنواره‌های سینمایی داخلی و خارجی و هفته‌های فیلم حضور یابند.
عملکرد سالانه تهیه‌کنندگان براساس شاخص‌های فیلم استاندارد پس از برگزاری هر دوره از جشنواره فیلم فجر، ارزشیابی شده و به اعتبار آثار تولیدی به 4گروه تقسیم خواهند شد. تهیه‌کنندگان گروه یک سالانه امکان تولید 3فیلم، گروه دو 2 فیلم، گروه سه یک فیلم سینمایی خواهند داشت و تهیه‌کنندگان گروه چهار یک سال از دریافت پروانه محروم خواهند بود. تهیه‌کنندگانی که 2بار در رتبه4 ارزیابی قرارگیرند، مجوز تهیه‌کنندگی آنها لغو می‌شود. رده‌بندی بر اساس میانگین و معدل امتیازدهی مراجع زیر صورت می‌گیرد: شورای پروانه ساخت، شورای پروانه نمایش، شورای جامع فناوری، کانون کارگردانان، تشکل واحد تهیه‌کنندگان ، انجمن دستیاران کارگردان و برنامه‌ریزی و انجمن مدیران تولید.
به منظور حفظ حریم و امنیت شغلی- حرفه‌ای دست‌اندرکاران سینما، پرورش استعدادها، تخصصی شدن امور و ساحت‌های متفاوت تهیه‌کنندگی و کارگردانی و ایجاد فرصت‌های تازه، در حوزه سینمای اکرانی مجوز کارگردانی و تهیه‌کنندگی همزمان صادر نمی‌شود. در موارد استثنایی به تشخیص شورای پروانه ساخت و اخذ رضایت سرمایه‌گذار آخرین فیلم تولید شده متقاضی، پروانه ساخت صادر می‌شود.
تعداد پروانه ساخت سینمای اکرانی هر ساله به اندازه‌ای خواهد بود که نیاز سالن‌های سینما را به حداقل 50 فیلم در سال تأمین سازد.
کلیه آثار سینمایی دارای پروانه ساخت سینمای اکران از پشتیبانی‌های اداری، تجهیزاتی و تسهیلات مقرر بانکی و امتیاز فروش حقوق متعلقه (فیلمخانه - نمایش خانگی- نمایش تلویزیونی- خارج از کشور- ناوگان حمل‌ونقل و...) طبق ضوابط برخوردار خواهند بود. بدیهی است برخورداری از حمایت‌های مالی بنیاد سینمایی فارابی منوط به اخذ موافقت‌های آن بنیاد است.
هر ساله نامزدهای سیمرغ برای بهترین فیلم و نیز برنده سیمرغ بهترین کارگردانی، پروانه ساخت فیلم سینمایی بعدی خود را بدون نیاز به طرح آن در شورای پروانه ساخت دریافت خواهند کرد.
تولیدات مشترک
صدور فرهنگ انقلاب، اسلام و ایران و تحکیم مودت بین دولت‌ها و ملت‌های دوست، حول میراث و علایق مشترک، مستلزم بسط روابط سینمایی و ازجمله انجام تولیدات مشترک است.
اولویت تولید مشترک با مناطق زیر است.
منطقه اکو و حوزه فرهنگی نوروز
جهان اسلام
قاره آسیا، آفریقا، آمریکای لاتین و جنوبی
دیگر کشورهای جهان
مجوز اینگونه تولیدات در شورای پروانه ساخت و با تأیید معاون امور سینمایی صادر خواهد شد.
نمایش و اکران عمومی
معاونت سینمایی، از اکران و نمایش عمومی فیلم‌های سینمایی از طرق زیر حمایت خواهد کرد:
1 - شورای پروانه نمایش هنگام صدور پروانه نمایش با درجه‌بندی، میزان حمایت از نمایش و اکران عمومی هر فیلم را مشخص خواهد کرد.
2 - حمایت ویژه شامل نمایش همزمان در شهرستان‌ها و کمک به تبلیغات تلویزیونی خواهد بود.
3 - بن‌کارت سینما مخصوص این فیلم‌ها در اختیار اقشار مختلف قرار خواهد گرفت.
4 - فیلم‌های سینمایی غیراکرانی حسب مورد و با تصویب شورای پروانه نمایش امکان اکران در گروه فیلم‌های مخاطب خاص را خواهند یافت. اکران آثار مستند و کوتاه نیز جهت علاقه‌مندان با حمایت از باشگاه‌ها و کانون‌های فیلم به اجرا درخواهد آمد.
5 - در راستای حمایت از اکران فیلم‌های مخاطب خاص و ایجاد فرصت برای مخاطبینی که دسترسی به سالن سینما ندارند، سینمای سیار راه‌اندازی می‌شود. با حمایت از بخش خصوصی و اختصاص تسهیلات ویژه این بخش فعال می‌شود.
اکران محدود
برای تولیدات سینمایی با موضوع خاص یا آن دسته از آثاری که تابع شرایط ویژه هستند، اکران با اعمال محدودیت انجام خواهد شد که شامل: محدودیت نمایش برای سنین خاص، مناطق خاص یا محدودیت تبلیغات و... است.
