این در حالی است که براساس قانون برنامه پنجم توسعه منابع این صندوق به‌صورت ارزی باید فقط به بخش‌های غیردولتی اختصاص یابد. در مورد تناقض این بند از لایحه بودجه با قانون برنامه پنجم با جمشید پژویان، رئیس شورای رقابت گفت‌وگو کرده‌ایم.
- آیا خرید اوراق مشارکت نفتی با ماهیت صندوق توسعه ملی مغایرت ندارد؟
آنچه در لایحه بودجه 91 پیش‌بینی شده، خرید اوراق مشارکت نفتی است، به این ترتیب که صندوق می‌تواند این اوراق را بخرد و در زمان سررسید مبلغ پرداخت شده را به همراه سود متعلقه از دولت دریافت کند و آن را در راستای عمل به وظایف تعریف شده به‌کار گیرد. این فقط نشان می‌دهد که صندوق توسعه ملی که قرار بود فقط از طریق وجوه نفتی تأمین منابع داشته باشد، می‌تواند به طرق دیگری هم اقدام به کسب سود کرده و منابع خود را افزایش دهد. خرید اوراق مشارکت ارزی منتشر شده از سوی دولت هم می‌تواند یکی از این روش‌ها باشد.
- اما از طرفی این کار به نوعی تأمین بودجه مورد نیاز دولت هم محسوب می‌شود.
دقیقا.
- بنابراین آیا این کار خلاف مقررات و دستورالعمل‌های پیش‌بینی شده نیست؟
به‌طور کلی که بنا نیست الزاما منابع موجود در صندوق توسعه ملی یکباره و به‌صورت کلی به بخش خصوصی داده شود. این صندوق باید در طول زمان این کار را در دستور کار داشته باشد. در نتیجه اگر منابعی در آن موجود باشد و این امکان را داشته باشد که این منابع را افزایش دهد، مغایرتی با وظایفش ندارد؛ چون این منابع هزینه نمی‌شود. صندوق اوراق مشارکتی می‌خرد که هم سود ماهانه دارد و هم سررسید دارد.
در نتیجه هم آن سود ماهانه را می‌تواند به بخش خصوصی تخصیص دهد و هم در زمان سررسید می‌تواند این کار را انجام دهد. اینکه چقدر در این صندوق است و چگونه مدیریت می‌شود بحث دیگری است؛ به این معنی که ممکن است برخی معتقد باشند که این صندوق برای حمایت از بخش خصوصی مدیریت درستی ندارد. علاوه بر این باید توجه داشت که قرار نیست این صندوق منابع خود را به‌صورت کاملا رایگان در اختیار بخش خصوصی قرار دهد.
در نتیجه این صندوق یک مقدار منابع ارزی که بخش خصوصی لازم دارد را در اختیار آنها قرار می‌دهد و در ضمن این منابع ارزی را در طول زمان جمع‌آوری می‌کند. حال اینکه چگونه بین نیاز بخش خصوصی و منابعی که درآمد صندوق از آن طریق حاصل می‌شود، مدیریت شود، بستگی به همان مدیریت صندوق توسعه ملی دارد.
- یعنی به اعتقاد شما این صندوق می‌تواند در قالب یک بنگاه اقتصادی اقدام به فعالیت و کسب سود کند؟
بله، اساسا صندوق‌ها می‌توانند سرمایه‌گذاری کرده و از منابع آن به وظایف و تعهدات خود عمل کنند و حتی صندوق توسعه ملی می‌تواند در بخش‌دولتی هم سرمایه‌گذاری کند. به شرطی که وظایفش را به‌عنوان تأمین‌کننده منابع مورد نیاز بخش خصوصی انجام دهد.
- آیا این با سرنوشتی که برای حساب ذخیره ارزی پیش آمد، شباهت ندارد؟
حساب ذخیره ارزی یک حساب بود و همانند بسیاری از حساب‌های بانکی مبلغی به آن وارد و از آن خارج می‌شد. البته هر چند از نظر وظایف، شباهت بسیاری با صندوق توسعه ملی دارد، تفاوت آن با صندوق این است که صندوق یک هیأت امنایی دارد که مانند حساب ذخیره نیست که با یک یا 2امضا امکان برداشت از آن فراهم شود. همچنین صندوق می‌تواند یکسری اهداف داشته باشد و از طرف دیگر در سرمایه‌گذاری یا کسب منابع مشارکت کند ولی این امکان برای حساب وجود ندارد.
