قبل از جنبش اشغال وال‌استریت، شاهد اعتراضات مردم ایالت ویسکانسین و تصرف کنگره بودیم که زنگ خطر را برای حاکمیت آمریکا به صدا درآورد. در پی این واقعه اختلافات شدید احزاب، در شرایط کسری شدید بودجه از سقف مصوب بدهی‌های ملی مطرح شد که این کشور را تا آستانه تعطیلی دولت در بخش‌های غیرامنیتی نیز پیش برد. جنبش اخیر که به‌سرعت در سراسر ایالات‌متحده گسترده شده و حتی دامنه‌اش به آن سوی آتلانتیک و به بیش از 80 کشور رسیده، اعتراض مردم در واکنش به عملکرد اقتصادی حاکمیت و تسلط صاحبان سرمایه و نهادها و شرکت‌های عظیم اقتصادی بر ساختارهای سیاسی است. این نوشتار در پی بیان ماهیت جنبش اشغال وال‌استریت و بیان خواسته‌های معترضان است.
آغاز جنبش و خواسته‌های معترضان
ایده اصلی جنبش اشغال وال‌استریت این است که نفوذ بانک‌ها و مؤسسات مالی(پول) در ساختار قدرت (سیاست) باعث انحراف حکومت از عمل به تعهدات اصلی خود در برابر جامعه و نقض قرارداد اجتماعی شده است. به عبارت دیگر نفوذ پول در سیاست به آنجا رسیده که از نظر مردم آمریکا در حالی‌که همین بانک‌ها و مؤسسات مالی بودند که موجب بروز بحران مالی و از بین رفتن سرمایه‌های مردم و تشدید بیکاری و فقر در جامعه آمریکا شده است اما دولت آمریکا برای حل بحران به‌جای آنکه به مردم کمک کند به همین مؤسسات مالی و بانکی کمک می‌کند.
از نظر مردم آمریکا پیوند میان الیگارشی مالی و قدرت سیاسی موجب انحراف حکومت شده است. در همین راستا، جنبش اشغال وال‌استریت با ایجاد واژه ترکیبی بانکستر (bankesters= bankers + gangesters) که ترکیب بانکدارها و گانگسترهاست عمق نگاه خود را به نظام سیاسی آمریکا ابراز داشته‌اند. لذا درخواست اولیه معترضان آن بود که دولت اوباما با ایجاد یک کمیسیون سازوکاری را طراحی کند که بتواند بین حوزه پولی و سیاسی یک دیوار آتشین به وجود آورد اما دولت اوباما به این خواسته‌ها توجهی نکرد و مسئله تشدید شد.
از سوی دیگر وضعیت کنونی حکومت آمریکا به گونه‌ای است که نفوذ پول در سیاست روز به روز در حال افزایش است به‌طوری‌که در همین دوره اوباما دادگاه عالی آمریکا ورود بیشتر پول در مبارزات انتخاباتی را مجاز اعلام کرد که این امر وابستگی رجال سیاسی به منافع سرمایه‌داران بزرگ را تشدید می‌کند.
در گـام بعد، مجله ادبـاسترز (adbusters= ad + busters) که ترکیب دو واژه تبلیغات (ad) و مخالفت (busters) است وارد میدان شد. این مجله که اساسا در کانادا منتشر می‌شود همانگونه که از نامش پیداست دارای گرایش‌های ضدمصرف‌گرایی و ضدفرهنگ سرمایه‌داری است. این مجله با اعلام فراخوان عمومی خواستار تجمع بر ضد نفوذ پول در سیاست و... شد که مورد استقبال گسترده‌ای نیز قرار گرفت. عکس روی جلد این شماره مجله ادباسترز که حاوی یک گاو قدرتمند (نماد قدرت مالی و بورس در آمریکا) است که ظاهرا همان گوساله سامری است و روی آن یک نفر ایستاده است به نماد جنبش اشغال وال‌استریت تبدیل شد.
در کنار موضوع بی‌عدالتی اقتصادی درخواست مهم دیگر هواداران این جنبش آن است که نظام سیاسی کنونی آمریکا یک دموکراسی واقعی نیست (از جمله در سیستم انتخاباتی آمریکا که مبتنی بر آرای الکترال است) و در واقع انحصار دو حزبی است و آنها نیز به‌خاطر نفوذ سرمایه‌داران نمی‌توانند منافع واقعی مردم را پیش ببرند.
مجله فارین‌افرز در همین راستا نام واقعی این جنبش را جنبش فراموش شدگان می‌گذارد. از سوی دیگر، فرایند و مکانیسم انتخابات ایالات متحده که مبتنی بر آرای الکترال است به گونه‌ای است که براساس منطق حاکم بر آن، برنده همه آرا را بر می‌دارد (The Winner Takes All) که با اصول اولیه دمکراتیک در جهان کنونی، یعنی هر نفر یک رای، تضاد دارد. بدین ترتیب این جنبش نظام سیاسی و اقتصادی آمریکا را به‌طور همزمان زیر سؤال می‌برد و از این نظر حرکتی بی‌سابقه است.
معترضین جنبش «اشغال وال‌استریت» معتقدند دولت، نمایندگی سیاسی مردم را از دست داده و دمکراسی در این کشور، قلب ماهیت یافته است. به‌عبارت دیگر دولت و احزاب سیاسی تبدیل به نماینده نظام مالی و شرکت‌های اقتصادی عظیم این کشور شده و دیگر حامی و نماینده مردم محسوب نمی‌شوند. آنها معتقدند «آنچه برای وال‌استریت مطلوب است برای مردم خوب نیست».
معترضان اشغال وال‌استریت بر این باورند که نهادهای مالی و صاحبان سرمایه بر قانون اساسی ایالات متحده حاکم شده‌اند؛ در واقع اقتصاد، عامل اصلی تعیین‌کننده مناسبات سیاسی در آمریکا شده است. اعتراض این عده علیه بی‌عدالتی اقتصادی و مطامع شرکت‌های بزرگ و شکاف غنی و فقیری است که به عقیده معترضین میان 99درصد مردم عادی و تحت فشار اقتصادی، در برابر یک درصد سرمایه‌داران و اغنیا وجود دارد. معترضان جنبش در واقع خواهان شنیده شدن صدای خود و به رسمیت شناخته شدن توسط حاکمیت‌اند.
خواسته‌های معترضین از زبان خود آنها شرکت‌کنندگان در جنبش اشغال وال‌استریت دلایل اعتراضات خود را در محورهایی مشخص و تحت عنوان بیانیه اشغال شهر نیویورک بیان کرده‌اند. آنها درواقع تلاش دارند با شبیه‌سازی بیانیه خود به بیانیه استقلال آمریکا بر اهمیت خواسته‌ها و مطالبات خویش تأکید کنند. منتقدان این جنبش می‌گویند چرا خواسته روشنی از سازمان‌دهندگان و معترضان منتشر نشده است اما پاسخ سازمان‌دهندگان جنبش این است که هدف آنها فقط طرح مشکلات است.
