گروهی از دانشمندان، مهندسان، و پزشکان بیمارستان زنان بیرگام، موسسه سرطان «دانا فاربر»، دانشکده پزشکی هاروارد، موسسه فناوری ماساچوست، موسسه Tgen و موسسه BIND موفق به کشف تاثیرات امیدوار کنندهای در اولین دور از تست داروی هدفگیری شده سرطان با نام BIND-014 در درمان تومورهای متراکم شدهاند.
این دارو اولین نانو داروی برنامه ریزی شده و هدف گیری شده در جهان است که در دورههای آزمایشهای بالینی انسانی به کار گرفته شده است.
در این آزمایش محققان توانایی داروی BIND-014 را در هدفگیری موثر گیرندهای تعریف شده در تومور سرطانی مورد آزمایش قرار دادند تا بتوانند به تمرکز بالایی از داروهای کشنده در درون تومور دست پیدا کرده و در عین حال کارایی، ایمنی و خواص دارویی قابل توجهی را نسبت به دارویی دیگر به نام Taxotere یا «دوستاکسل» از این داروی جدید نشان دهند.
امید فرخزاد پزشک و دانشمند ایرانی بیمارستان زنان بیرگام و از دانشمندان ارشد این پروژه تحقیقاتی در رابطه با نتایج امیدوار کننده این دارو در نابودی تومورهای سرطانی به همشهری آنلاین گفت: BIND-014 برای اولین بار نشان داد امکان ایجاد دارویی قابل هدفگیری و برنامهریزی که بتواند تاثیرات درمانی را مستقیما در منطقه بیماری متمرکز سازد وجود دارد، شیوهای که میتواند نحوه درمان بیماریهای پیچیدهای مانند سرطان را متحول سازد.
به گفته «رابرت لنگر» استاد موسسه «کوخ» و MIT و یکی دیگر از دانشمندان ارشد این پروژه تلاشهایی که پیش از این در راستای تولید نانوذرات هدفگیری شده انجام گرفته بودند به دلیل دشواری ذاتی طراحی این ذرات با توانایی هدفگیری سلولهای سرطانی، گریز طولانی مدت از واکنشهای سیستم دفاعی بدن و آزادسازی کنترل شده داروهای ضد سرطان در آزمایشهای انسانی نتایج موفقیت آمیزی نداشتهاند.
بر اساس گزارشی که از نتایج آزمایش منتشر شده، این دارو در نوع خود اولین دارویی است که توانسته به مرحله ارزشیابی بالینی دست پیدا کرده و تمرکز دارویی بالا و متنوعی را به واسطه هدف گیری داروهای محصور در کپسولهای نانویی، مستقیما در منطقه تومور به نمایش بگذارد، به این شکل شیوه درمان سرطان از امنیت وکارایی بالاتری بهره خواهد برد.
در این مطالعه محققان اطلاعاتی شامل ویژگیهای داروشناختی سازگار با دورههای طولانی مدت و آزادسازی کنترل شده دارو را ارائه کردند در حالی که تمرکز پلاسما در هنگام استفاده از این دارو 100 برابر بیشتر از زمان استفاده از داروی شیمی درمانی دوستاکسل طی دورهای بیش از 24 ساعت ذکر شده است. همچنین استفاده از این شیوه درمانی میزان تمرکز درون توموری دارو را نسبت به داروی دیگر 10 برابر افزایش داده و همزمان میزان کاهش رشد تومورهای سرطانی در چند مدل توموری افزایش قابل توجهی از خود نشان داده است.
علاوه بر این، اطلاعات به دست آمده از دوره آزمایشی بالینی بر روی 17 نفر مبتلا به تومورهای متاستاز یا پیشرفته سرطانی نشان میدهند که BIND-014 ویژگیهای داروشناختی سازگارتری با نتایج پیش بالینی در محل تومور داشته و تاثیرات بالینی آن در دوزهایی به کوچکی 20 درصد از کل داروی تجویز شده Taxotere یا همان دوستاکسل در درمان سرطانهایی که دوستاکسل در آنها کمترین تاثیر درمانی را دارد از قبیل سرطان دهانه رحم پدیدار میشوند.
فرخزاد به همشهری آنلاین میگوید: تولید این دارو نشان میدهد ویژگیهای دارویی از قبیل حلالیت، متابولیسم، پیوند پلاسمایی، توزیع زیستی و و متراکم شدگی در نسوج هدف دیگر در قید و بند ترکیبات شیمیایی داروها نخواهند بود و عملکرد ویژگیهای فیزیوشیمیایی نانوذرات نیز میتوانند در ایجاد آنها تاثیرگذار باشند.
وی میگوید: این به ما توانایی باورنکردنی برای تولید داروهای بهتر برای بیماران سرطانی را خواهد داد.
به گفته محققان با وجود اینکه این داروی جدید بر اساس مکانیزم عملکرد داروی دوستاکسل ساخته شده است اما شواهد به دست آمده نشان میدهند BIND-014 به شکلی قابل توجه تاثیرات بیولوژیکی دوستاکسل را به واسطه ایجاد تغییراتی بنیادین در ساختار داروشناسی این داروی جدید از قبیل میزان متمرکز شدن در درون تومور متحول ساخته است.
تا کنون این دارو تا دوز 75 میلیگرم مورد آزمایش انسانی قرار گرفته و بدون بروز عارضه جانبی و مسمومیت جدید به خوبی در بدن داوطلبان به فعالیت پرداخته است. اولین سورنسن یکی از بیمارانی است که پزشکان به کلی از او قطع امید کرده بودند و او را آگاه کرده بودند که طی یک سال آینده جان خود را از دست خواهد داد.
از این رو وی خود را برای حضور در تست بالینی این داروی جدید داوطلب کرد و اکنون این استاد 47 ساله تاریخ به اندازهای بهبود یافته است که میتواند دوباره به کار خود بازگردد. وی که مبتلا به سرطان درجه دو دهانه رحم بود بارها و بارها تحت شیمی درمانی قرار گرفت اما هیچ یک از آنها تاثیری در بهبودی او نداشت و سرطان به غدد لنفاوی وی نیز سرایت کرد.
پس از آن بود که وی با جستجو در میان دورههای بالینی داروهای سرطان این داروی جدید را پیدا کرد و خود را به دست این درمان جدید سپرد، شیوهای که در آن نانوذرات کوچک تومورهای سرطانی را مورد هجوم قرار میدهند.
یک ماه پس از آغاز این درمان جدید تومورهای بدن وی 70 درصد کاهش پیدا کردند در حالی که میزان عوارض جانبی این دارو به اندازهای کم بود که سورنسن پزشک خود را متهم به تجویز شبه دارو میکرد. در کمتر از 6 ماه سورنسن به مرحلهای رسید که دیگر نشانهای از سرطان در بدنش دیده نمیشد.
این دوره از آزمایش بالینی داروی جدید در موسسه Tgen بر روی سورنسون انجام گرفته است، این موسسه همانطور که در بالا نیز اشاره شد یکی از موسساتی است که در ساخت و آزمایش داروی BIND-014 همکاری داشته است.