سیدجواد میری، عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، در گفت‌وگو با خبرگزاری قرآنی ایران (ایکنا)، به بیان نکاتی درباره آراء و اندیشه‌های علامه جعفری پرداخت.
وی با تأکید بر این‌که محوری‌ترین ویژگی تفکر اجتماعی علامه جعفری، «بازسازی علوم انسانی» است، اظهار کرد: امروزه در جهان مدرن، حکومت‌ها، کمپانی‌های بزرگ، سرمایه و ... در صدر امور قرار گرفته‌اند، حال آن‌که علامه جعفری معتقد است، در فرایند بازسازی علوم انسانی، مسائل انسان را می‌بایست مجدداً در صدر مسائل، مورد بررسی قرار داد.
میری با بیان این‌که بحث از اسلامی کردن علوم انسانی به شکل جدید، به بیش از 50 سال پیش باز می‌‌گردد، افزود: افرادی نظیر سیدحسین نصر، نقیب العطاس و عمر فاروق را شاید بتوان از پیشگامان طرح مسئله اسلامی کردن علوم انسانی دانست.
وی در ادامه با اشاره به این‌که مسئله علامه جعفری در خصوص تحول علوم انسانی را نمی‌توان دقیقاً همان مسئله پیشگامان این طرح دانست، گفت: با این حال علامه جعفری با طرح مسئله بازسازی علوم انسانی، تا حدودی به نیاز موجود، مبنی بر طراحی علوم انسانی بدیل، جامه عمل می‌پوشاند.
نویسنده کتاب «جامعه‌شناسی بدیل»، ادامه داد: عنوان «معماران بازسازی تراث و میراث جهان اسلام در دنیای معاصر»، عنوان دقیقی برای توصیف شخصیت علمی علامه جعفری و هم‌فکران او نظیر علامه اقبال لاهوری است.
وی با اشاره به این‌که علامه جعفری سعی در بازخوانی علوم انسانی از افق حکمت اسلامی و در رویارویی با مسائل مدرن دارد، اظهار کرد: علامه با تصویر این افق، می‌کوشد دیدگاه انسان را به بعد جاودان وجود او رهنمون سازد.
میری در بیان ویژگی‌های خاص علامه جعفری، به ذکر مثالی پرداخت و گفت: اگر به تفسیر علامه جعفری از نهج‌البلاغه توجه کنیم، خواهیم دید که مباحث جدیدی مورد بحث قرار گرفته که طرح این موضوعات ذیل نهج‌البلاغه، بعضاً پیش از علامه جعفری بی‌سابقه بوده است.
عضو پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، با تأکید بر این‌که تلاش علامه جعفری، پیشبرد نگاهی نوین با رویکرد بازسازی میراث فکری و نظری حوزه اسلام است، افزود: یکی دیگر از محورهای اندیشه علامه جعفری، انتقال از هست‌ها به بایدها است.
وی با اشاره به شاخه‌های مختلف علوم انسانی نظیر فلسفه، هنر، الهیات و ... که مورد توجه علامه جعفری بوده است، تأکید کرد: ایشان در ضمن بررسی این شاخه‌های علمی، معتقد است که سیر از «هست» به «باید» در این شاخه‌ها باید مدنظر قرار گیرد.
صاحب کتاب «تأمّلاتی در اندیشۀ اجتماعی علامه محمدتقی جعفری»، با گلایه از این‌که حوزه و دانشگاه ما چنان که باید به علامه جعفری توجه نکرده‌اند و شخصیت علمی ایشان در بدنه علوم اجتماعی ما چندان مورد توجه و استفاده قرار نگرفته است، افزود: مشی علامه جعفری می‌بایست ملاک عمل سایر فعالان در حوزه‌های مختلف علوم انسانی قرار گیرد و نظریات این اندیشمند سترگ می‌تواند راه‌گشای بسیاری از مسائل و گره‌های کور جامعه ما باشد.
وی در پاسخ به افرادی که علامه جعفری را فاقد انسجام فکری و نظری می‌دانند، اظهار کرد: کسانی که به سراغ علامه جعفری رفته‌اند، معمولاً به دلیل عدم برخورداری از دیدگاه کلی‌نگر و تحلیلی، نتوانسته‌اند نوآوری‌های این متفکر بزرگ را کشف کنند.
وی افزود: آنان به دلیل پیروی از چارچوب‌های رایج و نظام‌های فکری موجود، نتوانسته‌اند دیدگاه‌های متنوع علامه جعفری را از ادبیات کلاسیک روسی، جامعه‌شناسی، حقوق بشر و فیزیک کوانتوم گرفته تا نهج‌البلاغه و مثنوی را ذیل یک نواندیشی و نظام فکری جدید دریابند.
این استاد دانشگاه در پایان سخنان خود با تأکید بر این‌که علامه جعفری، واجد دیدگاه حکمی و کل‌گراست و کوشیده است که با در نظر گرفتن مسائل مختلف روز، آنها را در قالب یک نظام منسجم تحلیل کند، گفت: اصطلاح «بازسازی میراث ایرانی ـ اسلامی»، کلیدواژه مهمی در فهم آراء و نظریات علامه جفری است که بدون آن نمی‌توان وجوه مغفول‌مانده علامه را درک کرد.
