در 300 که ماجرای نبرد سپاه ایران را با اسپارت (منطقهای در یونان) روایت میکند، لشکر ایران، چیزی در حدود یک میلیون سرباز پابرهنه و جنگجویان اسپارت، تنها 300 تن نشان داده شدهاند. خشایارشا (پادشاه ایران، پسر داریوش) چهرهای سیاه و مشابه رهبران قبایل آفریقایی دارد و سپاه ایران، بسیار خشن، وحشی و بدوی است.
میرجلالالدین کزازی، استاد دانشگاه علامه طباطبایی درباره این اطلاعات تاریخی میگوید: «آنچه در این فیلم نشان داده شده است، بی هیچ گمان، بیپایه است. نهتنها در این جنگ که در هر نبرد دیگری که در میانه ایران و یونان درگرفته، همواره در منابع یونانی، با گزافه و دروغ و افسانهبافی درآمیخته است چراکه ایران همیشه در آن روزگاران مایه رشک یونانیان بوده است و یکی از راههایی که مردم یونان و بهویژه تاریخنگاران یونانی یافتهاند برای اینکه رشک خود را فرونشانند و کین و دشمنی خود را با ایرانیان آرام سازند، بر بافتن دروغهای شگفتانگیز و خندهآور است.»
اشاره کزازی که خود یکی از پژوهشگران تاریخ و ادبیات باستانی است، به «هرودت» تاریخنگار است که مبنای اصلی فیلم 300 بوده است.
کزازی درباره شیوه تاریخنویسی هرودت یونانی میگوید: «نوشتههای هرودت که یونانیان او را پدر تاریخ میدانند، بههیچروی ارزش تاریخی ندارد، مگر در نماهای درشت. در نماهای خرد و ریز، در نوشتههای او چیزی جز مشتی دروغ و یاوه مواجه نیستیم.»
کزازی درباره جزئیاتی نظیر چهره خشایارشا و نحوه پوشش ایرانیان دوران هخامنشی میگوید: «چهره خشایارشا، چهرهای ناشناخته نیست. آنرا میتوانیم در سنگنگارههای ایرانی و نقشهایی که بر سکهها و دیگر ابزارهای بهجا مانده از آن زمان است ببینیم.
شهریاران هخامنشی، کمابیش چهرهای یکسان داشتهاند با گیسوی بلند چین در چین از دو سو و ریش بلند و پرشکن که از ویژگیهای هخامنشی است.»این استاد دانشگاه، جامههای هخامنشی را نیز اینگونه توصیف میکند: «جامههای ابریشمی گرانبها که سراسر تن را میپوشانده و گاهی شلوارهای ابریشم چین در چین. این نکتهای نیست که پوشیده مانده باشد و بتوان آنرا وارونه جلوه داد.»
اما یکی دیگر از نکات اغراقآمیز در فیلم 300، تعداد بسیار سپاه ایران در مقابل شمار اندک اسپارتیهاست. در نوشته هرودت، تعداد ایرانیها در نبرد اسپارت، 120 هزار و در فیلم 300، یک میلیون تن آمده است.
کزازی در اینباره میگوید: «چگونه است که یونانیان آنچنان از سپاه ایران در بیم و هراس بودهاند که هر زمان میخواستهاند از دورترین جای یاد کنند میگفتند جایی که نیزه سپاهی پارسی به آن میرسد و ایرانیان برای نبرد با 300 یونانی، یک میلیون یا حتی 120 هزار سپاهی گسیل میکند؟ اگر ایرانیان مردمانی آغازینه [بدوی] و بیفرهنگ بودهاند یا 120 هزار ایرانی نمیتوانستهاند بهسادگی 300 یونانی را درهم بشکنند، چگونه این زبانزد در آنجا مرسوم بوده است؟»
کزازی تأکید میکند که نکات مورد اشارهاش از منابع و مآخذ بیدروغ تاریخی است و بیش از آنکه به تاریخهای آمیخته به تحریف استناد کند، براساس هنجارها و رسم و رسوم جامعه یونان و منابع کاملا دقیق تاریخی، سخن گفته است.
و اما دیگران
اما در خارج از ایران نیز، هزاران تن از ایرانیان مقیم کشورهای مختلف، با امضای یک دادخواست اینترنتی، خواستار بایکوت فیلم پر از تحریف 300 شدهاند.
تا روز گذشته، 4500 نفر با امضای این دادخواست که خطاب به مدیران استودیوی سازنده فیلم (برادران وارنر) نوشته شده است، 300 را فیلمی فانتزی و تخیلی دانسته و با اشاره به تحریفهای آشکار و فاحش تاریخی آن، خواستار توقیف آن شدهاند.
این دادخواست با نشانی اینترنتی www.petitiononline.com/BTM3/petition در دسترس همه کاربران اینترنتی قرار دارد.علاوه بر این، حتی تعدادی رسانههای آمریکایی نیز، 300 را با صفاتی چون «اغراقآمیز»، «مشمئزکننده» و «احمقانه» توصیف کردهاند.
روزنامه نیویورکتایمز در اینباره مینویسد: «فیلم 300 بهاندازه فیلم آپوکالیپتو ساخته مل گیبسون یا حتی بیشتر از آن خشن، تاریک و وحشیانه و دوبرابر این فیلم، احمقانه است.»
در عین حال، ناصر شفق، تهیهکننده سینما، ساخت فیلم 300 را ناشی از جریان فیلمسازی جشنوارهای و سیاهنماییهای برخی کارگردانان داخلی دانسته است.
جواد شمقدری، مشاور هنری رئیس جمهور نیز در واکنش به ساخت این فیلم میگوید: «آمریکا بخشی از تعارض و جنگ روانی با ایران را به بخش فرهنگی منتقل کرده و ساخت فیلمهایی مانند 300 و اسکندر هم در همین راستاست.»