تمام اینها سبب شده که خودروهای اروپاییمان دیگر مدلهای روز نباشند و مدلهای جدید خودروهای داخلیمان هم شتر گاو پلنگی باشند از ترکیب خودروهای تاریخ گذشته دیروز.در این میان ورود محصولات بیکیفیت چینی با نامهای مختلف چنان شتاب گرفته که دیگر حتی نمیتوان نامهای بیهویتشان را بهخاطر سپرد.
با خروج شرکتهای اروپایی از بازار خودروی ایران بهتدریج جای این شرکتها را شرکتهای چینی پر کردهاند. این روند ابتدا از خودروسازان سنگین شروع شد. پس از قطع همکاری ولوو و بنز با سایپادیزل و ایرانخودرودیزل، کامیونهای دانگ فنگ و هوو چین جای کامیونهای ولوو و بنز را گرفتند. پس از مدتی با عرضه زیاد این محصولات کابوسی در جادههای ایران به راه افتاد تا جایی که پلیس تردد این کامیونها را ممنوع کرد. ولی پس از مدتی با تبدیل نام چینی این کامیونها به نامهای ایرانی (مانند هوو به فراز) و با توجه به نبود جایگزین مناسب، کامیونهای بیکیفیت وغیراستاندارد دیروز دارای استاندارد شناخته شدند. این رویه ادامه یافت تا اینکه پس از خودروسازان سنگین نوبت به سواریسازها رسید.
پس از قطع همکاری فولکس واگن و هیوندایی با کرمانخودرو این شرکت دروازه ورود شرکتهای متنوع چینی به ایران شده است. حالا از اموی ام که در تمامی تستهای ایمنی اروپا رد شده گرفته تا لیفان و شرکت جدید گریت وال چین، تولیدات کرمانخودرو را شامل میشوند. بعد از کرمانخودرو شرکت بهمن نیز بهدنبال تولید محصولات سواری چینی رفته است. گذشته از بهمن گفته میشود ایرانخودرو و سایپا هم مذاکرات خود را برای تولید محصولات چینی آغاز کردهاند. بگذریم که ایرانخودرو و سایپا پس از قطع واردات قطعات یدکی از اروپا و کره جنوبی بهدنبال قطعهسازان چینی و هندی برای محصولاتی مثل پژو 206و پراید رفتهاند و با این کار کیفیت خودروهای خود را کاهش دادهاند.
مدلهای تاریخ گذشته اروپایی با نام جدید
پژو 207که در ایران تولید میشود دقیقا همان گنجشکی است که رنگ کردهاند و به نام قناری میفروشند. اگر عکسهای پژو 207ایرانخودرو و پژو 207اصلی را نگاه کنیم متوجه خواهیم شد تمام قطعات تزیینات داخلی و بدنه با هم تفاوت دارند. اگر کمی هم در سایت پژو جستوجو کنیم متوجه میشویم آن خودرویی را که ایرانخودرو به اسم پژو 207عرضه میکند چیزی نیست جز طرح فیسلیفت شده پژو 206با نام پژو 206پلاس که در سایت پژو هم نه با اسم 207بلکه با نام پژو 206پلاس معرفی شده است.خودروسازان جهان معمولا محصولات خود را دو سال پس از تولید با کمی تغییرات جزئی در طراحی بدنه و تزیینات داخلی با نام فیس لیفت عرضه میکنند و بهمدت چند سال پس از عرضه فیس لیفت خودروی کاملا جدید را در همان کلاس عرضه میکنند.
در اینباره دکتر اوستا گودرزی، عضو هیأت علمی دانشکده مهندسی خودرو دانشگاه علم و صنعت میگوید: خودرو پژو207آی تولیدی در ایران با پژو207 عرضهشده در بازارهای اروپایی متفاوت بوده و در واقع همان206 پلاس است.وی میگوید: سطح تکنولوژی پژو207آی پایینتر از پژو 207بوده و این خودرو همان 206پلاس است. پلت فرم پژو207آی همان پلت فرم 206بوده و تنها بخشی از بدنه آن تغییر کرده و شبیه 207شده است. جالب آنکه مدل بعدی اتاق دو پژو که دو مدل جدیدتر از پژو 206است هم با نام 208وارد بازار اروپا شده؛ خودرویی که چه از نظر فنی وچه کیفی تفاوت فاحشی با پژو 206دارد. از سال 84 به این سو تقریبا هیچ خودروی بهروزی توسط خودروسازان بزرگ ایرانی تولید نشده و شاید در این میان تنها استثنا مزدا سه جدید باشد که این خودرو را هم بهدلیل تیراژ پایین نمیتوان چندان ملاک قرار داد.
خودروهایی با نشان ایرانی
رانا و تیبا دو خودرو با نشان ایرانی هستند که تولید شدهاند یا بهزودی تولید میشوند. در این میان تیبا دارای کیفیت مناسب نیست و رانا هم تنها پژو 206تغییر شکل یافته ارزانسازی شده است. تنها ابتکاری که در رانا دیده میشود استفاده از موتور 1/4لیتری ایرانی- آلمانی است؛ موتوری که طراحی آن نه بهدلیل استراتژیهای جدید خودروسازان بلکه مدیون پروژههای شروع شده قبلی است.رانا همان خودرویی است که ابتدا قرار بود نام پیکان جدید را رویش بگذارند اما با برخی فشارها ابتدا اسم نوند و پس از آن رانا بر آن نهاده شد.تیبا بیشتر بر پایه ریو و پراید و رانا بر پایه پژو 206و کمی هم پژو 405و سمند است. در طراحی موتور هر دو خودرو از مرکز تحقیقات موتور دانشگاه آخن آلمان( FEV ) کمک گرفته شده است. در طراحی بدنه رانا خطوط بدنه پژو 206کاملا مشهود است بهگونهای که اگر دو دست را در عکس این خودرو روی صندوق عقب و داشبورد بگذارید کاملا پژو 206را خواهید دید.رانا از سیستمهای فنربندی توسعهیافته پژو206بهره میبرد بهگونهای که سیستم تعلیق عقب دوباره طراحی شده و بهاصطلاح طراحی بومی تعلیق در ایران است. البته این سیستم با کمک مرکز طراحی پورشه توسعه یافته است. طراحی بدنه خودرو نیز بهگونهای است که بهنظر میرسد بهطور مناسب به زمین بچسبد چرا که گرانیگاههای خودرو نزدیک به زمین است.در تیبا از ترمز توسعهیافته پراید و سیستم فنربندی ریو و فرمان توسعهیافته پراید بهره گرفتهشده و بهنظر گرانیگاه و ارتفاع خودرو زیاد بالا ست که سبب پایین آمدن تعادل خودرو میشود.تیبا مجهز به موتور 80 اسببخاری با حجم 1500سیسی است این موتور توسعهیافته موتور پراید است. موتور رانا هم چندین مدل دارد که اصلیترین آن موتور پژو 206تیپپنج با قدرت 110اسب بخار و با حجم 1600سیسی و موتور 1400سی سی ملی با قدرت94 اسب بخار است که موتور اولی پر قدرتتر و موتور دومی کممصرفتر است؛ با این همه هر دو موتور بهتر از موتور تیبا هستند.گیربکس تیبا تغییر ضریب داده شده پراید است و حال آنکه رانا از گیربکس تغییر ضریب دنده داده شده سمند بهره میبرد.
بازگشت به عقب
بین سالهای 76تا 84صنعت خودروی ایران علاوه بر رشد تولید با استراتژی جدیدی روبهرو شده بود؛ تولید خودروهای بهروز دنیا مانند پژو 206که در آن سالها خودروی روز اروپا بود، طراحی خودروهایی با برند داخلی که امکان رقابت در بازار را داشتند مانند سمند، همکاری مشترک برای تولید خودروهای روز دنیا با ساخت داخل مانند تندر 90، طراحی مشترک یک محصول با شرکتهای بزرگ جهان مانند پژو 206صندوقدار و انتقال دانش فنی با طراحی موتور ملی با همکاری مرکز تحقیقات موتور دانشگاه آخن آلمان ازجمله این رویکردهای مثبت بود. اما حال و در چند سال اخیر طراحی و تولید خودروهای ملی مانند تیبا با شکست مواجه شدهاند، همکاری مشترکی انجام نشده و حال به جای ورود یک محصول جدید مدرن خارجی یک محصول قدیمی اما با اسم یک محصول جدید ارائه شده است.بهدلیل خروج خودروسازان بزرگ از بازار خودروی ایران هم هر روز مدلهای چینی بیکیفیت اجازه عرضاندام بیشتری پیدا میکنند و در این بین مردم ایران هستند که از سوار شدن بهخودروهای روز جهان محروم بوده و مجبور هستند محصولات بیکیفیت جدید چینی را سوار شوند.