بازی خوب مهدی هاشمی در کنار فیلمنامه و کارگردانی خوب این اثر باعث شده که ضدگلوله هر روز بیشتر مورد استقبال مخاطبان قرار بگیرد و برخلاف مشکلاتی که در ابتدای اکران این فیلم وجود داشت با تبلیغاتی که توسط خود مخاطبان صورت می‌گیرد هر روز افراد بیشتری به تماشای این اثر بنشینند. اکران موفق این اثر باعث می‌شود تا دقایقی پای صحبت‌های کیایی بنشینیم و از چگونگی روزهایی که ضدگلوله پشت سر گذاشته، بیشتر بشنویم.
- قصه ضدگلوله از کجا شروع شد؟
زمانی که فیلم بعدازظهر سگی سگی را می‌ساختم آقای رضا درخشان، فیلمبردار این فیلم، ایده‌ای را با من در میان گذاشت که در واقع ایده اولیه ضدگلوله بود. وقتی ایده را بررسی کردم به‌نظرم جالب آمد و بعد از اینکه کار بعدازظهر سگی‌سگی تمام شد نگارش فیلمنامه ضدگلوله را شروع کردم.
- با توجه به ژانر دفاع مقدسی ضدگلوله و مشکلاتی که معمولا سر راه ساخت این نوع از فیلم‌ها وجود دارد، پروسه تولید را به چه شکل پشت‌سر گذاشتید؟
اصولا ساخت کارهای جنگی در مراحل پیش تولید متفاوت‌تر از ژانرهای دیگر است و در مورد ضدگلوله هم این مسئله وجود داشت و ما هم درگیرش بودیم. دلیلش هم این است که فراهم‌کردن تجهیزات در سینمای دفاع‌مقدس شرایط ویژه‌ای دارد و هماهنگی‌های خاصی باید برای این کار صورت گیرد اما خوشبختانه زمانبندی ما در طول فیلمبرداری زمانبندی خوبی بود و توانستیم با تمام سختی‌هایی که سر راه ساخت فیلم وجود داشت طی 46جلسه فیلمبرداری، کار را به پایان برسانیم.
- مشکلاتی که به آن اشاره دارید شامل تأمین هزینه ساخت فیلم هم می‌شود؟
خیر. خوشبختانه از آنجا که تولیدکننده فیلم سرمایه‌گذار بخش خصوصی بود بابت هزینه ساخت فیلم با مشکل جدی روبه‌رو نبودیم و با توجه به برآوردی که شده بود، پروسه تولید طی شد. البته جابه‌جایی‌هایی داشتیم اما طوری نبود که بخواهد اذیت‌مان کند.
- باتوجه به حساسیت‌هایی که ممکن بود به‌وجود آید، تغییراتی هم هنگام ساخت در فیلمنامه لحاظ کردید؟
خیر. هر آنچه امروز در فیلم می‌بینید همان چیزی است که از ابتدا مدنظر ما بوده. هنگامی که فیلمنامه ضدگلوله را می‌نوشتم تمام توجهم به این بود که طوری این کار انجام شود که به آن فضا و آدم‌ها توهین نشود و سعی کردم خیلی ظریف از کنار خط قرمزها بگذرم.
- در مورد نحوه انتخاب بازیگران فیلم بگویید. همانطور که در فیلم هم می‌بینیم انتخاب مهدی هاشمی بهترین گزینه بود که به خوبی از عهده ایفای نقشش برآمد. چطور شد که سراغ او رفتید؟
من برای نقش سلیم (مهدی هاشمی) دنبال بازیگری می‌گشتم که ظرافت‌های خاصی داشته باشد و بتواند از عهده ایفای آن رفت‌وبرگشت‌ها بین نقش طنز و جدی به خوبی برآید. از طرفی سن سلیم ابتدا در فیلمنامه حدود 35سال بود ولی به‌دلیل اینکه موفق نشدم میان جوان ترها گزینه مناسبی پیدا کنم تغییراتی در متن به‌وجود آوردم و پس از این تغییر احساسم این بود که آقای هاشمی مناسب‌ترین گزینه برای این نقش هستند و ایشان گزینه اولم بودند.
- چه خصوصیتی در مهدی هاشمی دیدید که فکر کردید می‌تواند گزینه خوبی برای این نقش باشد؟
به‌دلیل اینکه احساس می‌کردم آقای هاشمی برای ایفای چنین نقشی توانمند هستند. شخصیت سلیم ظرافت‌های خاص خودش را داشت و ما معتقد بودیم کسی که برای این نقش انتخاب می‌شود باید بتواند این ظرافت‌ها را به نمایش بگذارد. از آن سو سلیم شخصیت محوری قصه ما بود که از ابتدا تا انتها در فیلم حضور داشت و به همین دلیل هم حساسیت ویژه‌ای روی انتخابش داشتیم. امروز هم که نتیجه کار را می‌بینم یقین پیدا کرده‌ام که انتخابم درست بوده و اگر فرد دیگری را برای این کار انتخاب می‌کردم بار قصه آنطور که باید منتقل نمی‌شد و فیلم شکست می‌خورد.
- همه بازیگرانی که امروز در فیلم حضور دارند، انتخاب‌های اول‌تان بودند؟
نه. خانم صامتی تنها بازیگری هستند که انتخاب اول این کار بودند. در واقع از زمانی که فیلمنامه را می‌نوشتم فکر می‌کردم او می‌تواند به خوبی از عهده ایفای این نقش برآید.
- نکته دیگری که در فیلم وجود دارد و به شخص شما بازمی‌گردد جهش بزرگی است که بین بعدازظهر سگی‌سگی و ضدگلوله از نظر کارگردانی به چشم می‌خورد. این فاصله را مصطفی کیایی چگونه پشت سر گذاشته است؟
فیلم بعدازظهر سگی‌سگی براساس فضا، امکانات و شرایط آن روز سینما ساخته شد و از طرفی فیلم اول من نیز بود. این را هم بگویم که ضدگلوله را در راستای بعدازظهر سگی سگی می‌بینم. آن زمان تفکری در من حاکم بود که فکر می‌کردم بعدازظهر سگی سگی باید به آن شکل کار شود و در مورد ضدگلوله تفکر دیگری داشتم. شاید دلیل اتفاقی که در موردش صحبت می‌کنید این است که ضدگلوله به دیدگاه واقعی من نزدیک‌تر بوده یا شاید هم اعتماد به نفسم بیشتر شده و پختگی که از فیلم اول در من به‌وجود آمد، باعث این تغییر شده باشد. به هر حال همه سعی من در فاصله ساخت بین دو فیلم بر این بوده که ایراداتم را روتوش کنم.
- ضدگلوله تجربه شما در ژانر کمدی است. فکر می‌کنید اگر روزی سوژه‌ای غیرطنز در این زمینه به شما پیشنهاد شود، دوست دارید تجربه‌اش کنید؟
من جزو آن دسته از فیلمسازانی هستم که دوست دارم فیلمسازی در ژانرهای مختلف را تجربه کنم. به همین دلیل اگر یک‌بار دیگر سناریوی خوبی در این زمینه پیشنهاد شود و شرایط و امکاناتش نیز فراهم باشد و سختی‌هایی که سر ضدگلوله بود از میان برداشته شده باشد، قطعا با کمال میل این کار را می‌کنم به‌دلیل اینکه تجربه ژانرها و فضاهای مختلف را دوست دارم. مهم این است که قصه، قصه خوبی باشد؛ بعد از آن دیگر فرقی ندارد که کار کمدی است یا جدی.
- با توجه به تجربه‌ای که از سینمای کمدی کسب کرده‌اید، ارزیابی‌تان از این ژانر در سینمای ایران چگونه است؟
چند سال پیش موجی از فیلم‌های کمدی در سینمای ایران راه افتاد که ابتدا از سوی مخاطبان هم مورد استقبال صورت گرفت. از آن سو گرایشی نیز از سمت فیلمسازان به سوی سینمای کمدی به‌وجود آمد که باعث شد فیلم‌های زیادی در این ژانر ساخته شود. اما فکر می‌کنم عدم‌آشنایی برخی از دوستان با فضای این ژانر منجر به تولید فیلم‌هایی شد که باعث شدند سینمای کمدی لطمه ببیند. چون واقعا ساخت فیلم کمدی، یکی از سخت‌ترین کارهاست؛ اینکه شما فضایی ایجاد کنید تا در آن حرفی را که باید، با زبان کمدی بزنید تا بیننده هم بخندد و هم داستان را درک کند.
- فکر می‌کنید عمده این مشکل مربوط به کدام حوزه در سینما می‌شد؟
این مشکل عموما به ضعف فیلمنامه‌هایی بازمی‌گشت که در این ژانر کار می‌شد و همچنین عدم‌آشنایی کارگردانان به شوخی و درک موقعیت‌های کمدی. البته در طول این مدت فیلم‌های خوبی نیز ساخته شدند اما جو غالب، جو خوبی نبود و باعث شد سینمای کمدی ایران لطمه بخورد و مخاطب از آن دلزده شود. به‌نظرم باید شرایطی فراهم آوریم که مخاطب مجددا با کمدی خوب آشتی کند؛ چراکه تجربه نشان داده مردم کمدی خوب را پیدا می‌کنند و به تماشایش می‌نشینند.
