در واقع سال‌هاست که روند انتقال دانش‌آموزان در فصل تحصیلی به‌صورت ضابطه‌مند و ایمن انجام نمی‌گیرد و مشکلات زیادی در این میان به چشم می‌خورد. جدی گرفتن نکات ایمنی موجب کاهش این دغدغه و حوادث احتمالی می‌شود. سوارشدن بیش از حد ظرفیت در سرویس مدرسه نشان می‌دهد که خطر در کمین دانش‌آموزان است. این مسئله طی چند سال اخیر به یک معضل تبدیل شده و دلایل مختلفی مانند گرایش والدین به کاهش شهریه ثبت‌نام سرویس و استفاده حداکثری از ظرفیت خودروها باعث به‌وجود آمدن آن می‌شود. این درحالی است که مسئولان مدارس به خوبی از خطرهای ناشی از چنین امری آگاه هستند ولی باز هم اجازه می‌دهند سرویس‌ها بیش از ظرفیت تعیین شده، کار انتقال دانش‌آموزان را انجام دهند. البته در این مورد خانواده‌ها نقش اساسی دارند و می‌توانند از به‌وجود آمدن چنین شرایطی جلوگیری کنند. در این میان نکاتی نیز وجود دارد که باید از سوی سازمان‌ها و نهادهای مسئول مورد توجه قرار گیرد؛ از جمله کنترل ایمنی سرویس مدارس و خودروهای تاکسی که به نقل و انتقال دانش‌آموزان می‌پردازند. در این مطلب به نکاتی که باید در زمان انتقال دانش‌آموز از منزل به مدارس و برعکس مورد توجه قرار گیرد پرداخته شده است.
رفت‌وآمد دانش‌آموزان از منزل به مدرسه و برعکس از چند طریق انجام می‌گیرد: 1- توسط اتوبوس یا سرویس مدارس 2- توسط سرویس‌های سواری که به‌کار انتقال دانش‌آموزان در فصل تحصیلی اشتغال دارند 3- توسط والدین و با استفاده از خودروی شخصی 4- به‌صورت پیاده 5 - با دوچرخه.
نکات ایمنی که باید در زمان انتقال دانش‌آموزان به مدارس رعایت شود در ادامه به‌صورت موردی بررسی می‌شود.
سرویس مدارس: خودروهای عمومی که به‌منظور انتقال دانش‌آموزان از منزل به مدرسه و برعکس درنظر گرفته می‌شوند حتما باید از نظر فنی بازرسی شده و سالم باشند، در ضمن در پشت و جلوی این خودروها باید آرم یا تابلوهایی نصب شود که مشخص‌کننده آن باشد که این خودروها مختص انتقال دانش‌آموزان هستند. نکته دومی که باید در این میان مورد توجه قرار گیرد این است که فرد راننده باید دارای سابقه کافی رانندگی و همچنین مهارت در رانندگی با مینی‌بوس باشد و دارای گواهینامه ویژه‌ای جهت حمل‌ونقل دانش‌آموزان و مورد تأیید راهنمایی و رانندگی باشد. همچنین راننده گواهی سوءپیشینه به مدارس ارائه دهد. رانندگان مینی‌بوس‌های مخصوص انتقال دانش‌آموزان همچنین باید دوره‌هایی را گذرانده باشند که در آن دوره‌ها به آنها نحوه رفتار با دانش‌آموزان و نحوه پیاده و سوار کردن دانش‌آموزان از سرویس‌های مدارس توضیح داده شود. به‌عنوان مثال رانندگان مینی‌بوس‌ها و خودروهای عمومی مخصوص انتقال دانش‌آموز باید نسبت به این مسئله آگاهی داشته باشند که باید حتما در زمان پیاده‌کردن دانش‌آموز در کنار خیابان به‌طور کامل توقف کرده و منتظر شوند که دانش‌آموز وارد مدرسه یا منزل خود شود و نباید پیش از اطمینان از ورود دانش‌آموز به مدرسه حرکت کنند، در عین حال این رانندگان به‌منظور حفظ امنیت دانش‌آموزان باید به‌طور کامل قوانین رانندگی را رعایت کرده و بین خطوط برانند تا احتمال بروز تصادف برای سرویس مدارس به حداقل کاهش یابد.
تاکسی و خودروهای شخصی: در مواردی نیز انتقال دانش‌آموزان توسط تاکسی یا خودروهای شخصی انجام می‌گیرد. در این موارد نیز خودرویی که جهت انتقال دانش‌آموزان استفاده می‌شود باید دارای مجوز راهنمایی رانندگی و کارت معاینه فنی خودرو باشد. رانندگان خودروهای شخصی همچنین باید جهت انتقال دانش‌آموزان گواهی عدم‌سوءپیشینه داشته باشند و والدین کودکان نیز باید از این رانندگان درخواست کنند که گواهی عدم‌سوءپیشینه خود را ارائه دهند.
انتقال دانش‌آموزان توسط والدین: والدین نیز هنگام بردن دانش‌آموز به مدرسه باید به مقررات راهنمایی و رانندگی توجه ویژه‌ای داشته باشند و نباید به‌دلیل عجله برای رسیدن به محل کار خویش با سرعت برانند چرا که امنیت فرزند آنها در اولویت است.
رفت‌وآمد دانش‌آموز به‌صورت پیاده از منزل به مدرسه و برعکس: برخی از دانش‌آموزان نیز به‌صورت پیاده رفت‌وآمد می‌کنند که بهتر است تا سن 10سالگی، یکی از والدین، آنها را همراهی کند و طی مسیر به آنها قواعد عبورومرور از خیابان و محل خط‌کشی شده مخصوص عبور عابر‌پیاده و گذر از چهارراه‌‌های عابر‌پیاده را به آنها بیاموزد و تأکید داشته باشد که هنگام عبور از عرض یک خیابان حتما با احتیاط گذر کند و به خودروهای عبوری نیز توجه داشته باشد.
رفت‌وآمد با دوچرخه: دوچرخه نیز ازجمله وسایلی است که به کرات توسط دانش‌آموز برای انتقال به مدارس استفاده می‌شود. بهتر است که یکی از والدین تا سن 10سالگی دانش‌آموزی را که خواهان رفت‌وآمد به مدرسه با دوچرخه است، همراهی کرده و به وی توصیه کند که حتما از مسیرهایی که مخصوص عبور دوچرخه‌سواران در سطح شهر طراحی شده، عبور کند. درصورت نبود خط ویژه عبور دوچرخه نیز باید به دانش‌آموز توصیه شود که از منتهی‌الیه سمت راست مسیر حرکت کند و در زمان عبور از چهار‌راه‌ها و میدان‌ها و خیابان‌های شلوغ به نحوه عبورومرور خودروها توجه کند و با سرعت مطمئن در معابر حرکت کند.
جهت رعایت بهتر و بیشتر مسائل ایمنی در زمان نقل و انتقال دانش‌آموزان از منزل به مدارس و برعکس بهتر است نهادهای مسئول در راهنمایی و رانندگی و آموزش و پرورش با تعامل و همفکری ویژه تدابیری جهت یک‌دست کردن سرویس مدارس و اختصاص سرویس‌های ویژه با آرم مخصوص سرویس مدارس برای انتقال دانش‌آموزان اتخاذ کنند. به این معنا که مانند بسیاری از کشورهای توسعه‌یافته در کشور ما نیز خطوط ویژه سرویس مدارس با مینی‌بوس‌ها و خودروهای ویژه و مختص انتقال دانش‌آموز تحت مدیریت یک شرکت دولتی تأسیس شود تا از بی‌نظمی در انتقال دانش‌آموزان در فصل مدارس جلوگیری شود چراکه اکنون در کشور ما انتقال دانش‌آموزان اغلب توسط خودروهای فرسوده یا مینی‌بوس‌های فرسوده‌ای انجام می‌گیرد که در دیگر ساعات روز به‌کار انتقال شهروندان عادی به نقاط شهر اشتغال دارند و کار انتقال دانش‌آموز به مدارس از کارهای جنبی یا شغل دوم آنها محسوب می‌شود.
توصیه‌های لازم برای استفاده از سرویس مدارس
اغلب حوادث برای دانش‌آموزان در زمان انتقال به مدرسه یا به منزل رخ می‌دهد که آنها در حال انتظار برای سرویس یا سوار یا پیاده‌شدن هستند. رعایت چند نکته ساده موجب می‌شود دانش‌آموزان کمتر دچار صدمات ناشی از تصادف با سرویس شوند.
1 - از دانش‌آموزان بخواهید در محلی امن برای مثال پیاده‌رو و دور از رفت‌وآمد خودروها در انتظار سرویس مدرسه خود باشند.
2 - اطمینان حاصل کنید که دانش‌آموزان تا هنگامی که خودرو کاملا متوقف نشده و راننده اجازه ورود نداده است سوار سرویس نشوند.
3 - به دانش‌آموزان یاد آوری کنید که هرگز نباید پشت اتوبوس بدوند چرا که ممکن است در زمان دور یا نزدیک شدن کودکان به سرویس، راننده آنها را نبیند.
4 - سرویس مدرسه هم مانند یک کلاس است و راننده معلم آن، پس حتما باید به دانش‌آموزان خود توضیح دهید که به حرف راننده توجه کنند.
5 - به دانش‌آموزان بگویید یک صندلی مناسب را انتخاب کنند و روی آن بنشینند. هنگام حرکت سرویس مدرسه به هیچ عنوان از جای خود بلند نشوند زیرا یک ترمز ناگهانی موجب زمین خوردن آنها خواهد شد.
6 - مواظب باشید دانش‌آموزان در داخل سرویس به هم چیزی پرتاب نکنند زیرا ممکن است به راننده اصابت کند.
7 - از دانش‌آموزان بخواهید با صدای بلند صحبت نکنند. صدای همهمه بچه‌ها در خودرو سبب حواس‌پرتی راننده و توجه نکردن او به محیط بیرون و کاهش تمرکز و عکس‌العمل به اتفاقات بیرون ازجمله چراغ قرمز و هشدارهای پلیس می‌شود. هیچ‌گاه با راننده صحبت نکنند چراکه ممکن است سبب تصادف شود.
8 - بهتر است مقررات راهنمایی و نحوه عبور از خیابان به‌صورت عملی در کنار سایر درس‌ها، در تمام مدرسه‌ها آموزش داده شود.
9 - به دانش‌آموزان آموزش داده شود که بیرون آوردن سر و دست از پنجره سرویس مدرسه یا باز کردن در آن حین حرکت خطرناک است.
10 - به رانندگان سرویس‌ها تذکر داده شود به هیچ عنوان بیش از ظرفیت اتومبیل خود دانش‌آموزی سوار نکنند.
11 - به رانندگان سرویس‌ها تذکر داده شود که دانش‌آموزان را از نزدیک‌ترین محل به منزل سوار کنند تا دانش‌آموزان مجبور نباشند برای سوار شدن از عرض خیابان یا بزرگراه‌ها عبور کنند.
