پیامبر اکرم(ص) درباره روز عید غدیر فرمود: روز عید غدیرخم برترین اعیاد امت من است و آن، روزی است که خدای متعال به من فرمان داد تا برادرم علیبنابیطالب را بهعنوان پرچم هدایت امت نصب کنم و آن روزی است که خدا دین را در آن کامل و نعمت را بر امت من تمام کرد و اسلام را بهعنوان دین برایشان پسندید: «یوم غدیرخم افضل اعیاد امتی و هو الیوم الذی امرنیالله تعالی ذکره، فیه بنصب اخی علیبنابی طالب علما لأمتی، یهتدون به من بعدی و هو الیوم الذی اکملالله فیه الدین و أتم علی أمتی فیه النعمه و رضیلهم الاسلام دیناً». (بحار /جلد 37/ص109 )
امیرمومنان(ع) نیز به پیروی از رسول اکرم(ص) روز غدیر را عید قرار دادند و در سالی که عید غدیر روز جمعه بود، در خطبهخود فرمودند: خدای عزوجل در این روز دو عید بزرگ برای شما مؤمنان جمع کرد؛ «انالله عزوجل جمع لکم معشرالمؤمنین فی هذا الیوم عیدین عظیمین کبیرین». (الغدیر/جلد یک/ ص 284/مصباح المتهجد/ص524) حسنبنراشد از امامصادق(ع) پرسید: آیا مسلمانان غیر از دو عید (فطر و قربان) عید دیگری دارند؟ آن حضرت فرمودند: آری بزرگتر و شریفتر از آن دو عید روز نصب امیرمومنان(ع) است؛ «نعم یا حسن أعظمهما و أشرفهما... یوم نصب امیرالمؤمنین(ع) علماللناس». (کافی /جلد/ص303) همچنین امامصادق(ع) فرمودند: رسول خدا به امیرمومنان(ع) سفارش کردند تا روز غدیر را عید قرار دهد و پیامبران پیشین نیز به جانشینان و اوصیای خود سفارش میکردند تا این روز را عید بگیرند؛ «فان رسولالله(ص) أوصی امیرالمومنین(ع) أن یتخذوا ذالک الیوم عیداً و کذالک کانت الانبیاء تفعل کانوا یوصون أوصیاءهم بذلک فیتخذونه عیداً». (کافی / جلدیک/ص303) همانگونه که قرآنکریم شب قدر را از هزارماه برتر میداند؛«لیله القدر خیر من الف شهر». (قدر/آیه 3) روایات اهلبیت(ع) نیز روز عید غدیر را از 80 ماه برتر دانسته. (بحار/ جلد 94/ص112) و برای آن آدابی برشمرده که به برخی از آنها اشاره میشود:
1 - روزهداری که اجر فراوانی دارد و کفاره گناهان است
2 - زیارت امیرمومنان(ع) با زیارتهای مخصوص؛ ازجمله زیارت امینالله
3 - دعاهای مخصوص مشترک این روز؛ ازجمله دعای شریف ندبه
4 - نمازها و سجدههای مخصوص این روز
5 - غسل کردن
6 - تهنیت گفتن به برادران دینی در ملاقاتها با جمله «الحمدللهالذی جعلنا من المتمسکین بولایه امیرالمومنین و الائمه(ع)»
7 - پوشیدن جامههای نیکو، زینتکردن و استفاده از بوی خوش
8 - شادی کردن و شاد کردن شیعیان امیرمومنان(ع) و درگذشتن از خطاهایشان
9 - برآوردن نیازهای مومنان و هدیه دادن به آنها
10 - صدقه دادن به فقیران
11 - ارتباط با خویشاوندان و توسعهدادن بر خانواده خود (افزودن امکانات رفاهی)
12 - اطعام مومنان که همانند اطعام پیامبران و صدیقان است .
13 - افطاریدادن به روزهداران این روز
14 - مصافحه با مومنین، رفتن به زیارت آنان و تبسم کردن به رویشان
15 - شکرگزاری به درگاه خداوند سبحان به پاس نعمت بزرگ ولایت
16 - یادکردن از پیامبر اکرم(ص) و خاندان او و زیاد صلوات فرستادن بر آنها
17 - برقرار ساختن «عقد اخوت» با برادران دینی
18 - کوشش در عبادت و دعا.
شایسته است مهمترین خواستههای ما در این روز گرانقدر، عظمت اسلام، صیانت نظام اسلامی و حوزههای فقهی و فرهنگی، عالم ربانیشدن و حسن عاقبت باشد. مبادا چنین روزی را تعطیل تلقی کنیم و از آن استفادهای شایسته نداشته باشیم. شایان ذکر است که معمم شدن طلاب و دانشآموختگان علوم دینی در روز عید سعید غدیر از دیر زمان جزو سنتهای رایج حوزهها و عالمان ولایتمدار دین بوده است زیرا در چنین روزی وجود مبارک علیابنابیطالب(ع) بهدست گرامی رسول اکرم(ص) و با عمامه شخصی رسول خدا به نام «سحاب» معمم شد؛ چنانکه فرمودند: پیامبر(ص) در روز غدیر مرا معمم کرد؛ «عممنی رسولالله(ص) یوم غدیر خم بعمامه فسدل نمرقها علی منکبی» (الغدیر/ جلد یک/ ص292)
بیگانهای که در پی طعن بر شیعه بود و میپنداشت که سحاب در این روایات بهمعنای ابر است، گفت: روافض (شیعیان) میگویند که علی(ع) در میان ابرهاست، درحالیکه سحاب نام عمامه رسول اکرم(ص) بود که بر سرعلی(ع) نهادند و او را به دیهیم فرشتگان معمم کردند.
علامه مجاهد، امینی (قدس سره) در پایان فصلی با عنوان «التتویج یوم غدیر»، یعنی تاجگذاری در روز غدیر، میگوید: پس روز تاجگذاری(غدیر) برترین روز در اسلام و بزرگترین عید برای دوستان و پیروان امیرمومنان(ع) است؛ «فیوم التتویج هذا اسعد یوم فی الاسلام و أعظم عید الموالی امیر المومنین(ع)...». (الغدیر/ جلدیک/ ص293) روزی که انسان به لقای مولایش بار مییابد، باید فاخرترین لباس خود را بپوشد.
دعای مستجاب پیامبر اکرم(ص) درباره دوستان علی(ع) و نفرین آن حضرت درباره دشمنان علی(ع) این بود: خداوندا! دوست بدار دوستان و پذیرندگان ولایت علی(ع) را و با دشمنان وی دشمن باش و آنان را خوار کن. کسی که والی بودن او را پذیرفت محبوب خداست و اگر کسی والی بودن او را نپذیرفت قهراً دشمن اوست و خدا هم دشمن او خواهد بود و نفرین پیغمبر شامل چنین گروهی میشود.