آسمان زردکمعمق؛ روایت غیرخطی
نویسنده و کارگردان: بهرام توکلی. بازیگران: ترانه علیدوستی و صابر ابر. تهیهکننده: سعیدملکان.
خلاصه داستان: زوج جوانی در مدتی کوتاه، لحظات زندگی گذشتهشان را مرور میکنند و این مرور خاطرات، زندگی حالشان را تحت تاثیر قرار میدهد.
درباره فیلم: چهارمین ساخته بلند بهرام توکلی پدیده سالهای اخیر سینمای ایران، مثل فیلمهای قبلیاش در سکوت خبری ساخته شد. بازیگران محدود و ساختهشدن بیشتر صحنههای فیلم در خانهای در دزاشیب و پرهیز همیشگی توکلی از هر نوع خبرسازی و ایجاد حاشیه باعث شد درباره «آسمان زرد کمعمق» که در مقطعی «احتمالا معکوس» نیز نامیده میشد چندان اطلاعرسانی نشود. اینطور که از خلاصه داستان فیلم برمیآید توکلی در فیلم تازهاش سراغ روایت غیرخطی رفته است. میزان تسلط این کارگردان در فیلمهایی چون «پرسه در مه» و «اینجا بدون من» در نحوه روایت، این امید را ایجاد میکند که اینبار نیز شاهد اثرقابل توجهی باشیم. جالب اینکه آسمان زرد کمعمق در انتخاب اولیه هیات انتخاب، جایی نداشت. برخلاف بقیه فیلمسازانی که فیلمشان به جشنواره راه نیافته بود، توکلی اعتراضی به این موضوع نکرد. روز اعلام فهرست فیلمهای مسابقه، سایت روزنامه دولت گفتوگویی اعتراضآمیز از قول توکلی روی خروجی خود گذاشت که خیلی زود از سوی این کارگردان تکذیب شد. آسمان زرد کم عمق در نهایت به فهرست رزرو راه یافت و بعد هم به همراه سه فیلم دیگر به آثار حاضر در بخش مسابقه سینمای ایران اضافه شد. جالب اینکه این فیلم یکی از سه نماینده ایران در بخش مسابقه بینالملل جشنواره نیز محسوب میشود.
ترنج؛ در جستوجوی معنا
نویسنده و کارگردان: مجتبی راعی. بازیگران: رضا ناجی، حسین محجوب، محمود پاکنیت، محمدرضا داودنژاد، اتابک نادری، محمود نظرعلیان. محصول شبکه جهانی سحر.
خلاصه داستان: یک مینیاتوریست ایرانی با یک مدیر هنری به پاریس میرود و بنا میشود در آینده نمایشگاهی برگزار کند ولی در هواپیما اتفاقهای جدیدی میافتد که منجر به عوضشدن روند ماجراها میشود.
درباره فیلم: مجتبی راعی که سه سال پیش فیلم «عصر روز دهم» را کارگردانی کرده بود، یکی از بیحاشیهترین فیلمسازان شاخص نسل انقلاب و جنگ محسوب میشود. مجتبی راعی همواره کمسر و صداتر از دوستانش (حاتمیکیا، درویش، افخمی، تبریزی، هنرمند، میرکریمی و...) بوده است. این کارگردان که تجربههای موفقی در ساخت آثار دفاع مقدس و فیلمهایی با مضمون دینی در کارنامه دارد حالا با فیلمی به جشنواره میآید که گفته میشود به لحاظ حال و هوا نزدیک به «تولد یک پروانه» است؛ فیلمی که بهترین اثر مجتبی راعی محسوب میشود و در حوزه سینمای معناگرا اثری به یادماندنی است. ترنج که به گفته راعی نگارش فیلمنامهاش 10سال طول کشیده در سکوت خبری ساخته شد؛ فیلمی که به عنوان محصول شبکه جهانی سحر به جشنواره میآید و رضا ناجی بازیگر نقش اصلی آن است. فیلم ترنج نیز از جمله آثاری بود که در فهرست اولیه هیات انتخاب نامش به چشم نمیخورد. راعی که ظاهرا از این اتفاق عصبانی شده بود اعلام کرد که در ترکیب اعضای هیات انتخاب، افراد متخصص حضور ندارند. با این همه ترنج ابتدا به فهرست رزرو آمد و بعد هم در بخش مسابقه قرار گرفت تا در دورهای که حضور فیلمسازان دهه60 در جشنواره اندک است یک کارگردان دهه شصتی دیگر به نمایندگان کم شمار این نسل اضافه شود. درباره میزان موفقیت ترنج هم حرف زیادی نمیشود زد. فیلمی که تا همین چند روز پیش حتی خلاصه چند خطی داستانش نیز مشخص نبود ولی اگر ترنج نزدیک به فیلم تولد یک پروانه باشد میتوان به آن امید بست.
آفتاب، مهتاب، زمین؛فیلمسازی یک نفره
نویسنده، تهیهکننده و کارگردان: علی قویتن. بازیگران: صدف بهشتی، مهسا معرفتی، حسین محمدیان، شادی محمدپور، محمدمرتضایی، توحید رسمی، دنیا نجفی و علی قوی تن.
خلاصه داستان: دختری دانشجو در زندگیاش با موانعی روبهرو میشود او با جستوجو در دوران کودکیاش با حقایق تازهای مواجه میشود که مسیر زندگیاش را عوض میکند.
درباره فیلم: علی قویتن در ادامه مسیری که این سالها در پیش گرفته همچنان به ساخت فیلمهای جشنوارهای که داستانشان نیز در روستا میگذرد ادامه میدهد. «آفتاب، مهتاب، زمین» به عنوان فیلم تازه این کارگردان نمود حضور همهجانبه او در تمام عرصههاست. قویتن کنار کارگردانی، هم فیلمنامه فیلمش را نوشته هم تهیهکننده است و هم بازیگر!
جالب اینکه قویتن برای دومین سال پیاپی با فیلمش به بخش مسابقه سینمای ایران میآید و به نظر میرسد این سبک فیلمسازی برای او، دستاوردهایش بیشتر از دورانی است که فیلمهای تجاری میساخت. این کارگردان پارسال «پرواز بادبادکها» را در جشنواره داشت که هنوز اکران عمومی نشده است. فیلم آفتاب، مهتاب، زمین در دو مقطع زمانی روایت میشود و بخش خاطرات کودکی نقش تعیینکنندهای در درام اثر دارد. ابتدا قرار بود بیشتر صحنههای فیلم در کلات نادری واقع در استان خراسان رضوی فیلمبرداری شود ولی قوی تن با تغییراتی که در فیلمنامه داد بیشتر صحنههای فیلم را در حوالی تهران فیلمبرداری کرد. فیلمبرداری آفتاب، مهتاب زمین دو بار به دلیل مشکل مالی متوقف شد و مشکل زمانی حل شد که موسسه رسانههای تصویری در تولید فیلم مشارکت مالی کرد.
آفتاب، مهتاب، زمین بدون بازیگر شناخته شده جلوی دوربین رفته و شناخته شدهترین بازیگر فیلم علی قویتن است که چند سالی است به بازیگری هم علاقهمند شده است. ظاهرا فیلم تمی دینی دارد و از مشاوری مذهبی نیز در مرحله نگارش فیلمنامه استفاده شده است.
فرزند چهارم ؛سفرپرماجرا
تهیهکننده و کارگردان: وحید موسائیان. بازیگران: مهدی هاشمی، حامد بهداد، مهتاب کرامتی، حسین محباهری، ناصر گیتیجاه.
خلاصه داستان: یک تاجر کفش و یک بازیگر راهی کشور سومالی شده و در آنجا درگیر اتفاقهای پیشبینینشدهای میشوند.
درباره فیلم :«فرزند چهارم» اولین تجربه وحید موسائیان در ساخت اثری پرهزینه به شمار میآید. فیلمهای قبلی موسائیان اغلب آثاری مستقل و کمهزینه بودند. این کارگردان در این سالها مستندهای قابل قبولی نیز ساخته و در این عرصه حتی موفقتر از فیلمهای داستانیاش عمل کرده است. آثار موسائیان در رده فیلمهای هنری قرار میگیرند و فیلمهای او معمولا به سختی اکران میشوند و فروش بالایی هم نکردهاند. اینها البته همه تا قبل از فرزند چهارم مصداق داشتند حالا موسائیان با یکی از پروژههای فاخر پرهزینه امسال به جشنواره آمده و در فیلمش بازیگران شاخصی هم به چشم میخورند که تمام اینها میتواند توقعها را از فیلم بالا ببرد.
ظاهرا فیلم تولید دشواری هم داشته. سقوط هواپیمای عوامل در سومالی که خوشبختانه تلفاتی را در پی نداشت یکی از حاشیههای تولید فرزند چهارم بود. در این فیلم مهتاب کرامتی نقش خودش یعنی بازیگر سینما را ایفا کرده، مهدی هاشمی یک تاجر کفش است که سر از سومالی درمیآورد و حامد بهداد هم در نقش یکی از ماموران هلالاحمر ایفای نقش کرده است.
فرزند چهارم در فهرست اولیه هیات انتخاب قرار نگرفت و برخی از اعضای این جلسات اعلام کردند ملاک انتخاب «کیفیت» بوده ولی چند روز بعد این فیلم مانند «عقاب صحرا» دیگر تولید فاخر فارابی، به بخش مسابقه اضافه شد تا جمع فاخرها در جشنواره امسال کامل شود.
استرداد؛ میلیاردی پرسروصدا
کارگردان: علی غفاری. نویسنده فیلمنامه: علیرضا طالبزاده. بازیگران: حمید فرخنژاد، صالح میرزاآقایی، بهنام تشکر، علیرامنورایی، فرهاد قائیمان، منصور چراغیپور، الیسا کاچر، الکساندر نوانف. تهیهکننده: محسن علی اکبری. محصول بنیاد سینمایی فارابی.
خلاصه داستان: سال1334 پس از جنگ جهانی دوم، کشور شوروی به دلیل استفاده از خطآهن ایران موظف به پرداخت غرامت میشود؛ خسارتی که شامل مقدار زیادی طلا و پول است و قرار است از طریق کشتی به ایران منتقل شود اما رسیدن این کشتی به ایران با اتفاقاتی همراه میشود.
درباره فیلم: «استرداد» به همراه تولیدات حوزه هنری از جمله کنجکاوی برانگیزترین فیلمهای جشنواره امسال است. استرداد را میتوان پس از «چ» حاتمیکیا پرحاشیهترین تولید فاخر امسال دانست؛ فیلمی که گفته میشود فیلمبرداری آن طی 150روز انجام شده و تعدادی از سکانسهای حساسش نیز در مسکو جلوی دوربین رفته است. انتخاب علی غفاری برای این پروژه دشوار تاریخی، از همان ابتدا حرف و حدیثهایی را به دنبال داشت. محسن علیاکبری با انتخاب ابراهیم حاتمیکیا به عنوان مشاور کارگردان کوشید تا قدری از این حاشیهها بکاهد ولی بعدا خبر رسید که حاتمیکیا با این پروژه دچار اختلاف سلیقه شده و از مقطعی، مشاورهای به کارگردان استرداد نداده است. هرچند علیاکبری بعدا اعلام کرد پروژه استرداد از مشاورههای ارزشمند حاتمیکیا سود برده است. درحالی که علی غفاری، کارگردان کمتجربهای برای پروژهای عظیم بهشمار میآمد، تهیهکننده کوشید تا عوامل پشت دوربین را از بین بهترینهای سینمای ایران انتخاب کند. محمود کلاری مدیر فیلمبرداری شد و ایرج رامینفر هم طراحی صحنه و لباس را برعهده گرفت. در ترکیب بازیگران هم گفته میشود حمید فرخنژاد که طبق روال پروژههای فاخر، ماهانه دستمزد میگرفته، رکورد دریافت دستمزد در سینمای ایران را جابهجا کرده است. فرخنژادی که در سالهای اخیر بارها بازی خوبش از سوی داوران جشنواره نادیده گرفته شده، شاید امسال حضورش مورد توجه قرار گیرد.
برلین منفی هفت؛زیرآسمان برلین
کارگردان: رامتین لوافیپور. بازیگران: مصطفی زمانی، مسعود رایگان، توم بیشاپز، کارولین ایشهورن، حلیما ایلتر، سمیر فوکس، سمیرعباس و کریستین ویکتور کونیه. تهیهکننده: سیامکپورشریف. محصول موسسه رسانههای تصویری.
خلاصه داستان: ماجرای چند مهاجر که عواقب جنگ و حمله به عراق آنها را به دنبال جایی برای زنده ماندن میکشاند. عاطف به همراه دختر و پسر بیمارش درگیر مشکلاتی در برلین است و بهروز هم موزیسینی است که در آکادمی موزیک برلین قبول شده و به همراه همسرش با اتفاقاتی تازه دست به گریبان شده است.
درباره فیلم: رامتین لوافیپور با فیلم «آرام باش و تا هفت بشمار» که اولین ساخته سینماییاش محسوب میشود و در جشنوارههای بینالمللی متعددی شرکت کرده در دومین فیلمش محصولی پرهزینه را کارگردانی کرده است. ظاهرا برلین منفی هفت که براساس فیلمنامهای از محمدرضا گوهری ساخته شده موضوعی جهانی دارد و به همین دلیل بازیگرانی از ملیتهای مختلف در آن نقشآفرینی کردهاند. سیامک پورشریف که نامش در تیتراژ به عنوان تهیهکننده آمده ساکن آلمان است و بخشی از سرمایه فیلم را موسسه رسانههای تصویری تقبل کرده. نام محمدرضا عباسیان مدیرعامل این موسسه پس از منصوب شدن او به عنوان دبیر جشنواره از تیتراژ حذف شده تا سیامک پورشریف تنها تهیهکننده فیلم باشد. نام برلین منفی هفت در حالی در فهرست آثار فاخر قرارگرفته که سازندهاش میگوید این فیلم فقط چون در اروپا ساخته شده اثری پرخرج لقب گرفته است. رامتین لوافیپور فیلم قبلیاش را با پروانه ویدئویی ساخته بود و به همین دلیل ارشاد، آرام باش و تا هفت بشمار را در کارنامه سینمایی او ثبت نکرده است. به همین دلیل برلین منفی هفت علاوه بر بخش مسابقه سینمای ایران در بخش فیلمهای اول نیز حضور دارد. ضمن اینکه این فیلم در مسابقه بینالمللی نیز پذیرفته شده تا تنها فیلم جشنواره امسال باشد که در سهبخش رقابتی حضور توامان دارد. برلین منفی هفت از جمله فیلمهای مهم جشنواره امسال است و بخت قابلتوجهی برای دریافت سیمرغ دارد.
جیببر خیابان جنوبی؛سینمای خیابانی
نویسنده و کارگردان: سیاوش اسعدی، بازیگران: مصطفی زمانی، نورا هاشمی، امیر جعفری، بهناز جعفری، لیلا بلوکات و هومن برقنورد. تهیهکننده: علی سرتیپی و حسن دادخواه(دادگر).
خلاصه داستان: جیببر جوانی پس از آشنا شدن با یک دختر جوان به او راه و رسم دزدی یاد میدهد.
درباره فیلم: 16سال پیش مسعود کیمیایی با فیلم «سلطان» به پانزدهمین جشنواره فیلم فجر آمد که برداشتی آزاد از فیلم «جیببر خیابان جنوبی» ساخته ساموئل فولر بود. سلطان با بازی فریبرز عربنیا و هدیه تهرانی یکی از فیلمهای به یاد ماندنی کیمیایی در سالهای پس از انقلاب شد و حالا سیاوش اسعدی با فیلمی به جشنواره امسال آمده که اقتباسی از فیلم فولر است. البته این تمام ماجرا نیست و اسعدی در فیلم قبلیاش «حوالی اتوبان» تأثیراتی از سینمای کیمیایی را نیز نمایان کرد و باید دید در فیلم تازهاش اثر ساموئل فولر پررنگتر است یا سلطان کیمیایی؟ حوالی اتوبان فیلم مورد علاقه منتقدان در جشنواره دو سال پیش بود و به عنوان فیلم اول، اثر قابل قبولی برای سازنده جوانش به شمار میآمد.
جیببر خیابان جنوبی تولید پرحاشیهای داشت و اگر فیلمبرداریاش طبق برنامهریزی به اتمام میرسید به جای امسال به جشنواره پارسال میرسید. ماجرای مصدومیت مصطفی زمانی و توقف فیلمبرداری و دعواها و اختلافهای بعدی زمانی و اسعدی باعث شد روند تولید جیببر... طولانی شود. نکته جالب توجه فیلم، کوشش فیلمساز برای نزدیک شدن به نوعی نوآر ایرانی است. لحن فیلم هم سرد است و معدود عکسهای منتشرشده هم بیشتر نوعی تیرگی را نمایان میکنند. جیببر خیابان جنوبی جزو فیلمهایی است که با رأی بالای هیأت انتخاب به بخش مسابقه آمده و گفته میشود نماینده جشنواره برلین هم از فیلم خوشش آمده است. نکته دیگر اینکه، ظاهرا فیلم اسعدی نسبت به سلطان کیمیایی اقتباس وفادارانهتری از فیلم قدیمی ساموئل فولر است. در جشنوارهای که از فیلمهای تیره و تار خیلی خبری نیست، شاید جیببر خیابان جنوبی بتواند علاقهمندان سینمای خیابانی را سر ذوق بیاورد.
خسته نباشید؛در دل کویر
کارگردان: محسن قرایی، افشین هاشمی.
فیلمنامه: محمد رضاییراد. بازیگران: غوغا بیات، جلال فاطمی، حسام محمودی، فرزاد باقری و رویا افشار. تهیهکننده: رضا میرکریمی. محصول حوزه هنری.
خلاصه داستان: رومن و ماریا زوج جهانگردی هستند که درگیر اختلافاتی با یکدیگرند. آنها در میانه سفر خود در ایران با موسسه جهانگردی طرف قراردادشان به مشکلی برمیخورند. تا اینکه مستخدم اخراجی هتل به کمک پسرعمویش برای آنها نقشه میکشد.
درباره فیلم: «خسته نباشید» به همراه «تاجمحل» دو پروژه ارزانقیمت امسال حوزه هنری هستند که توسط کارگردانان جوان و فیلم اولی ساخته شدهاند. تهیهکننده هر دو فیلم نیز رضا میرکریمی است و سازندگان این فیلمها قبلا دستیار میرکریمی بودهاند. هرچقدر تولید تاجمحل بیحاشیه بوده، خسته نباشید از همان ابتدا دچار حاشیه و دردسر شد. فیلمبرداری شروع شده بود که اعلام شد افشین هاشمی اجازه کارگردانی ندارد و چند روزی هم فیلمبرداری متوقف شد. پس از آن تنها از محسن قرایی به عنوان کارگردان فیلم نام برده شد ولی افشین هاشمی تا روز آخر فیلمبرداری در این پروژه حضور داشت. مشکل دیگر بازی باران کوثری در فیلم بود که با مخالفت اداره نظارت جای خود را به بازیگری ناآشنا داد و سکانسهای کوثری مجددا فیلمبرداری شد. خسته نباشید در کرمان فیلمبرداری شد؛ همانطور که تاجمحل نیز در آبادان جلوی دوربین رفت. فیلمنامه را هم محمد رضاییراد نوشته که سابقه همکاری با رضا میرکریمی را در فیلمهای اولیهاش داشته. جالب اینکه خسته نباشید یکی از فیلمهای مورد علاقه هیأت انتخاب بوده و با اینکه برخی از اعضای هیأت انتخاب دلخوشی از تصمیمات امسال حوزه نداشتند ولی رأی به حضور این فیلم در بخش مسابقه سینمای ایران دادند. حس وطندوستی و احترام به ارزشها و سنن ایرانی از جمله ویژگیهای خسته نباشید است.
بشارت به یک شهروند هزاره سوم؛ معناگرای پرتعلیق
نویسنده و کارگردان: محمدهادی کریمی. بازیگران: هنگامه قاضیانی، مهدی احمدی، نیکی کریمی، حمید فرخنژاد، بیتا فرهی، امیرحسین آرمان، خاطره اسدی، شهرزاد کمالزاده، احمد ساعتچیان و ساعد سهیلی. تهیهکننده: علی عدنی. محصول: موسسه رسانههای تصویری.
خلاصه داستان: زنی میانسال که به عنوان معلم در مدرسهای کار میکند بعد از خودکشی تعدادی از دانشآموزانش درگیر اتفاقاتی میشود.
درباره فیلم: «بشارت به یک شهروند هزاره سوم» که اسم طولانی و عجیبی برای یک فیلم سینمایی است تازهترین تجربه محمدهادی کریمی است که با فیلمنامهنویسی کارش را در سینما آغاز کرد و سالهاست ترجیح میدهد فیلمنامههایش را خودش کارگردانی کند. فیلمهای کریمی در ژانرهای مختلفی طبقهبندی میشوند و او نشان داده که به تجربه کردن گونههای متفاوت علاقهمند است. اینبار او فیلمی با موضوع شیطانپرستی را دستمایه قرار داده که موضوع تازهای در سینمای ایران محسوب میشود. خط داستانی فیلم شباهتهایی کلی به فیلم معروف
«بچه رزمری» ساخته رومن پولانسکی دارد. بشارت به یک شهروند هزاره سوم بیسروصدا جلوی دوربین رفت و تا پایان فیلمبرداری خبرهای چندانی از آن منتشر نشد. مهدی احمدی و هنگامه قاضیانی بازیگران اصلی فیلم هستند و حمید فرخنژاد، نیکی کریمی و بیتا فرهی نقشهایی کوتاه اما موثر را در فیلم برعهده گرفتهاند و گفته میشود این نقشهای کوتاه هزینه زیادی هم روی دست تهیهکننده گذاشته است. نام علی عدنی به عنوان تهیهکننده فیلم در تیتراژ آمده ولی چند روز پیش روابط عمومی موسسه رسانههای تصویری در خبری اعلام کرد کل سرمایه بشارت به یک شهروند هزاره سوم توسط این موسسه تامین شده است. در فیلم هنگامه قاضیانی نقش زن معلم را ایفا کرده و حمید فرخنژاد هم افسر آگاهیای است که وارد ماجرای گروه شیطانپرستی میشود که قصد دارند فرزند قاضیانی را به قتل برسانند. سینمای ایران سابقه خوبی در پرداختن به موضوعات خاص از جنس شیطانپرستی ندارد ولی ظاهرا این فیلم پرهزینه اثر خوشساختی از کار درآمده است. هرچند باتوجه به سابقه این سینما، اگر بشارت ... کمدی ناخواسته نشده باشد خودش یک موفقیت بزرگ محسوب میشود. بشارت... یک اثر معناگرای پرتعلیق است.
چه خوبه که برگشتی؛فانتزی مهرجوییوار
تهیهکننده و کارگردان: داریوش مهرجویی. فیلمنامه: داریوش مهرجویی و وحیده محمدیفر. بازیگران: حامد بهداد، مهناز افشار، رضا عطاران، رویا تیموریان، حسن پورشیرازی، همایون ارشادی و علیرضا جعفری.
خلاصه داستان: فرزاد یک جراح دندانپزشک است که پس از سالها به ایران برمیگردد. خانه او در همسایگی دوست قدیمیاش کامبیز است. اما رفاقت آنها با ورود خانم دکتر یاسمین و سنگهای جادوییاش دستخوش تغییراتی میشود و آنها برای ازدواج با او وارد فاز رقابت میشوند.
درباره فیلم: کسانی که مسیر تازه داریوش مهرجویی را نمیپسندند و حسرت کارگردان «هامون» و «لیلا» را میخورند که پیرانهسر دلبسته قصههای فانتزی و کمدیهای شوخ و شنگ شده به این نکته توجه داشته باشند که فیلمساز محبوبشان دو فیلمنامه به ارشاد ارائه داد و با رد شدنشان سراغ «چه خوبه که برگشتی» رفت. طرح اولیه را گلی ترقی بر اساس داستانی از نیکلای گوگول نوشت و مهرجویی به همراه همسرش فیلمنامه را به نگارش درآورد. در چه خوبه که برگشتی قرار بود ابتدا لیلا حاتمی بازی کند که با تعویق فیلمبرداری و سفر حاتمی به فرانسه، مهناز افشار جایش را گرفت. رضا عطاران و حامد بهداد هم دو بازیگر اصلی مرد فیلم هستند. بهداد که تجربه موفق «نارنجیپوش» را با مهرجویی داشته برای دومینبار پیاپی در فیلم این کارگردان شاخص جلوی دوربین رفته و گریم جالب توجه و متفاوتی هم دارد. مهناز افشار و رضا عطاران هم برای اولینبار با مهرجویی همکاری کردهاند. در عوض اغلب بازیگران نقشهای مکمل، قبلا تجربه همکاری با کارگردان «مهمان مامان» را داشتهاند؛ از تیموریان گرفته تا ارشادی و حسن پورشیرازی و علیرضا جعفری که همان پسربچه شیطان فیلم مهمان مامان است. میگویند چه خوبه که برگشتی کمدی فانتزی دلپذیری شده و هیأت انتخاب، آن را بر اساس شایستگیهایش برای مسابقه انتخاب کرده نه به واسطه کسوت و اعتبار مهرجویی. کارگردانی که با گذر از 70سالگی همچنان دل به تجربههای تازه میدهد و ابایی از ریسککردن ندارد، اینبار سراغ جادو و جنبل هم رفته تا به داستان رفاقتی که بر سر یک زن به رقابت تبدیل میشود رنگ و لعابی پست مدرن بدهد.
حوض نقاشی؛ اخلاق در خانواده
کارگردان: مازیار میری. فیلمنامه: حامد محمدی. بازیگران: شهاب حسینی، نگار جواهریان و فرشته صدرعرفایی. تهیهکننده: منوچهر محمدی. محصول حوزه هنری.
خلاصه داستان: مریم و رضا با آدمهای دیگر فرق دارند، آن هم نه یک فرق ساده بلکه بسیار بزرگ و آنها باید تلاش کنند تا به دیگران ثابت کنند این تفاوت بزرگ را با معجزه عشق حل کردهاند.
درباره فیلم: مهمترین محصول حوزه هنری در جشنواره امسال که خیلیها چشمانتظار دیدن آن هستند. «حوض نقاشی» ملودرامی اخلاقی است که میتوان آن را پیشنهاد حوزه هنری برای فیلمسازان نیز دانست؛ نهادی که امسال با تعدادی از ملودرامهای شهری به مشکل برخورد و حاضر به اکرانشان در سینماهای خود نشد حالا فیلمی خانوادگی را به جشنواره آورده که در آن خبری از خیانت نیست؛ فیلمی که تولیدش با حاشیههایی همراه بود. فیلمنامه حوض نقاشی مثل دو محصول دیگر حوزه هنری، بدون خواندهشدن در شورای فیلمنامه اتحادیه تهیهکنندگان و با مجوز مستقیم جواد شمقدری پروانه ساخت گرفت. پروانه که به نام منوچهر محمدی به عنوان تهیهکننده صادر شد، اما پس از مدتی مدیر کل وقت اداره نظارت و ارزشیابی اعلام کرد پروانه ساخت این فیلم برای حوزه هنری صادر شده نه منوچهر محمدی.
حوض نقاشی را مازیار میری کارگردانی کرده که منتقدان، ملودرام «سعادتآباد» را بهترین اثرش تا امروز میدانند ولی در این فیلم مثل دیگر آثاری که محمدی تهیه کرده احتمالا بیشتر سلایق و جهانبینی این تهیهکننده انعکاس یافته است. فیلمنامه را هم پسر منوچهر محمدی نوشته که قبلا فیلمنامه متفاوت و ارزشمند «طلا و مس» را به نگارش درآورده بود. نگار جواهریان و شهاب حسینی در حوض نقاشی نقش زوجی را بازی میکنند که به لحاظ عقلی در سن نوجوانی متوقف شدهاند ولی فرزند سالمی دارند. فرشته صدرعرفایی هم پس از سالها دوری از دوربین نقش مهمی در حوض نقاشی ایفا کرده است. محمد آلادپوش فیلمبردار و محمدرضا موئینی تدوینگر هم از اعضای موثر طیف موسوم به خانه سینماییها هستند که در حوض نقاشی حضور یافتهاند. حوض نقاشی به عنوان فیلم حیثیتی حوزه هنری به جشنواره میآید و با آنکه گفته میشود «خسته نباشید» بهترین محصول امسال حوزه است ولی توجهها بیشتر معطوف به فیلم مازیار میری است که در سالهای اخیر روندی روبه رشد را طی کرده است. سال گذشته منوچهر محمدی از طرح گسترده مضمون «خیانت» در فیلمهای جشنواره ابراز گلایه کرد و حالا قرار است با حوض نقاشی اخلاق را در خانوادهای ایرانی مشاهده کنیم.
خاک و مرجان؛ کابلستان
کارگردان: مسعود اطیابی. نویسنده فیلمنامه: پانتهآ تاجبخش. بازیگران: ممنون مقصودی، لینا علم، مارینا گلبهاری، رسول ایمان، فرزانه نوابی و پانتهآ تاجبخش. تهیهکننده: سیدامیر پروینحسینی.
خلاصه داستان: مردی افغان بعد از سالها که همسرش را در انفجار طالبان از دست داده به همراه دودخترش برای برپایی مراسم ازدواج دختر بزرگ خود به کابل برمیگردد اما در مراسم عروسی، زنی با برقع به جای مادر عروس حضور دارد که پس از بوسیدن عروس و داماد از مراسم میرود. همراه زن، پسر کوچکی است. مرد از صدای زن، او را میشناسد و پس از آن بر سر دوراهی میماند.
درباره فیلم: «خاک و مرجان» فیلمی است درباره مردم افغانستان که با حضور عوامل افغانی ساخته شده است. مسعود اطیابی، کارگردان خاک و مرجان کارنامه عجیب و غریبی دارد و در آن همهجور فیلمی دیده میشود؛ از آثار معناگرا گرفته تا کمدیهای شهری و پروژههایی که قدری بلندپروازانه به نظر میرسند. اطیابی امسال فیلم «اختاپوس» را به عنوان تهیهکننده روی پرده سینماها داشت که یک فانتزی کودکانه بود.
خاک و مرجان که به زبان افغانی و با بازیگران افغانی ساخته شده درحالی در فهرست بخش مسابقه قرار گرفته که تا آخرین روزهای نزدیک به برگزاری جشنواره، اطیابی همچنان در تدارک فیلمبرداری پلانهای باقیمانده در افغانستان بود. به همین دلیل احتمال دارد خاک و مرجان در نهایت به جشنواره نرسد. به خصوص اینکه خاک و مرجان به لحاظ تولید نیز فیلم دشواری بوده است؛ فیلمی که ابتدا خاک بیدرخت نام داشت و بعدا خاک و مرجان شد و با آنکه تماما اثری افغانی است، اغلب عوامل پشت دوربین فیلم را ایرانیها تشکیل میدهند. اطیابی بخشهایی از فیلمش را در شهرک دفاع مقدس و بیرجند فیلمبرداری کرده و این روزها در تدارک رساندن خاک و مرجان به جشنواره است. خاک و مرجان احتمالا آخرین فیلمی خواهد بود که به دفتر جشنواره میرسد؛ فیلمی که شاید در نگاه اول جزو آثار مهم جشنواره امسال نباشد ولی دستکم در بخشهای جنجالی میتواند این بخت را داشته باشد که مورد توجه قرار بگیرد.
دهلیز؛ پدیده احتمالی جشنواره
کارگردان: بهروز شعیبی. نویسنده فیلمنامه: علی اصغری. بازیگران: رضا عطاران، هانیه توسلی، شاهرخ فروتنیان، افسانه چهره آزاد، نگار عابدی، سعید چنگیزیان، محمدرضا شیرخانلو. تهیهکننده: محمود رضوی.
خلاصه داستان: زنی به نام شیوا که سرپرست خانواده است با تلاش و کوشش زیاد سعی کرده زندگی آبرومندی برای خود و تنها پسرش فراهم کند. شوهر او سالهاست به خاطر قتل غیرعمد در زندان بهسر میبرد و پسرش بعد از مدتها به این موضوع پی میبرد.
درباره فیلم: میگویند «دهلیز» بهترین فیلم اولی حاضر در جشنواره امسال است؛ فیلمی که با رأی بالای هیأت انتخاب به بخش مسابقه سینمای ایران آمد و به گفته کسانی که آن را دیدهاند لحظات تاثیرگذاری دارد و مخاطب را تا انتها با خود همراه میکند. دهلیز یک رضا عطاران کاملا متفاوت دارد که نقشش ارتباطی با پرسونای همیشگیاش ندارد و هانیه توسلی هم در نقش زنی مستقل حضور قابل قبولی داشته است. دهلیز در کنار ریشهیابی معضلات اجتماعی، روی رابطه پدر و پسر متمرکز میشود. بهروز شعیبی کارگردان دهلیز بازیگری و دستیاری کارگردان را تجربه کرده و حالا اولین فیلم بلند سینماییاش را جلوی دوربین برده است. بهروز شعیبی در بسیاری از فیلمهای حاتمیکیا یا بازی کرده یا دستیار کارگردان بوده ولی گویا در اولین ساختهاش جز گرم درآمدن لحظات عاطفی، شباهت دیگری با فیلمهای حاتمیکیا یافت نمیشود. فیلم توسط محمود رضوی تهیه شده که تهیهکنندگی فیلمهایی چون «درباره الی» و «خیابانهای آرام» را در کارنامه دارد. یکی از غافلگیرکنندهترین وجوه فیلم، بازی رضا عطاران در نقشی کاملا جدی است. عطاران در دهلیز نقش یک زندانی محکوم به اعدام را بازی کرده است. فیلم با کمی وقفه کلید خورد و به همین دلیل قدری دیر به دفتر جشنواره رسید. دلیل اصلی تاخیر در تولید دهلیز نیز بازی رضا عطاران در فیلم مهرجویی بود و شعیبی آنقدر صبر کرد تا این بازیگر بتواند در دهلیز جلوی دوربین برود. نتیجه کار هم گویا آنقدر رضایتبخش بوده که از همین حالا سیمرغ بهترین فیلم اول برایش کنار گذاشته شده و تازه دهلیز در بخش مسابقه نیز شانس دارد.
دربند؛ نفس عمیق
نویسنده و کارگردان: پرویز شهبازی. بازیگران: پگاه آهنگرانی، احمد مهرانفر، نازنین بیاتی، بهرنگ علوی و فریدالدین سمواتی.تهیهکننده: امیر سمواتی.
خلاصه داستان: یک دانشجوی دختر شهرستانی بعد از قبولی در کنکور به تهران میآید. او پس از اینکه نمیتواند در خوابگاه ساکن شود مجبور میشود با دختری که دزد است هم خانه شود و...
درباره فیلم: پرویز شهبازی کارگردان محبوب منتقدان جوان در اوایل دهه80 و خالق «نفس عمیق» و «عیار14» با فیلم تازهاش در حالی به جشنواره آمده که در یک دهه اخیر تنها سه فیلم را جلوی دوربین برده است. شهبازی معمولا با آرامش و بدون عجله فیلم میسازد و بین هر فیلمش با فیلم بعدی تقریبا پنج سال فاصله به چشم میخورد. «دربند» فیلم تازه این کارگردان در روزهای فیلمبرداری «سلام/ خداحافظ» نامیده میشد و ظاهرا به دلیل شباهت به نام کتابی از زندهیاد حسین پناهی به دربند تغییر نام داد؛ نامی که البته هوشمندانه و چندلایه به نظر میرسد. شهبازی فیلم تازهاش را به تهیهکنندگی امیرسمواتی ساخته که قبلا فیلم نفس عمیق را تهیه کرده بود. فارابی هم در تولید این فیلم مشارکت مالی داشته است. شهبازی که نفس عمیق را با نابازیگر و عیار14 را با بازیگر حرفهای ساخته بود اینبار راهکاری بینابین را انتخاب کرده است. پگاه آهنگرانی و احمد مهرانفر در کنار چهرهای تازه به نام نازنین بیاتی ایفاگر نقشهای اصلی فیلم هستند. ظاهرا شهبازی زمان زیادی هم برای یافتن بازیگری مناسب برای فیلمش صرف کرده تا به نازنین بیاتی رسیده است. قرار بود یکی از نقشهای مکمل فیلم را هم محسن تنابنده بازی کند ولی با وجود اینکه کار به تست گریم هم رسید ولی به علت همزمانی فیلمبرداری دربند با پروژه محمد(ص) تنابنده به فیلم شهبازی نرسید و جای خودش را به بهرنگ علوی داد. پرویز شهبازی کارگردانی کمالگرا و سختگیر است و وسواس او باعث شد تا فیلمبرداری سه ماه طول بکشد. معمولا فیلمهای شهبازی جز مضمون جالب توجهشان، ساختار تکنیکی خوبی هم دارند و اینبار با حضور هومن بهمنش پدیده فیلمبرداری این سالهای سینمای ایران، ظاهرا سروشکل تکنیکی فیلم نیز قابل توجه از کار درآمده است. دربند یکی از فیلمهای پرشانس جشنواره امسال است.
روز روشن؛ تلاش برای نجات یک اعدامی
نویسنده و کارگردان: حسین شهابی. بازیگران: پانتهآ بهرام، مهران احمدی، روناک یونسی، سودابه بیضایی، امیررضا دلاوری، وحید آقاپور، فرهاد مهدوی، امین ایمانی، امیر اسدزاده و مهدی صفاری. تهیهکننده: غلامرضا گمرکی.
خلاصه داستان: زن جوانی برای نجات یک نفر از اعدام به دنبال شاهدی است تا در دادگاه شهادت دهد. او برای به دست آوردن این شاهد به آب و آتش میزند.
درباره این فیلم: «روز روشن» از جمله فیلمهایی بود که کسی روی آن حساب باز نمیکرد ولی وقتی اعضای هیأت انتخاب فیلم را دیدند و از آن تعریف و تمجید کردند داستان عوض شد و در ادامه روز روشن با اینکه اولین تجربه بلند سینمایی سازندهاش بود جزو اولین فیلمهایی بود که به فهرست مسابقه راه یافت. روز روشن با رأی بالای هیأت انتخاب به جشنواره آمد؛ فیلمی که کارگردان و تهیهکنندهاش برای تأمین بودجه و جلوی دوربینبردنش چهار ماه در مرحله پیشتولید منتظر ماندند. به دلیل همین وقفه چندماهه تعدادی از عوامل و بازیگران فیلم تغییر کردند. از رضا کیانیان، پانتهآ بهرام، همایون ارشادی و افشین هاشمی به عنوان بازیگران این پروژه اسم برده میشد که از این جمع تنها پانتهآ بهرام در جمع بازیگران نهایی قرار گرفت. در پشت دوربین هم جای بایرام فضلی را محمدرضا سکوت گرفت تا روز روشن با تغییراتی عمده جلوی دوربین برود. ماجرای فیلم در شش ساعت و در زمان وقت اداری اتفاق میافتد و بیش از 80درصد از صحنههای آن در خیابان و داخل اتومبیل فیلمبرداری شده است. روز روشن از این منظر فیلم متفاوتی است و به دلیل تعلیقی که در نوع روایت داستانش وجود دارد به نظر میرسد بتواند مخاطب عام را هم جذب کند. از آنجا که حسین شهابی، کارگردان اول محسوب میشود ابراهیم فروزش به عنوان مشاور کارگردان در این پروژه حضور یافت. غلامرضا گمرکی تهیهکننده روز روشن هم از تهیهکنندگان قدیمی سینماست که پس از سالها دوری از فضای تولید، تهیه این فیلم سینمایی را بر عهده گرفته است.
رسوایی؛ بمب گیشه
نویسنده، تهیهکننده و کارگردان: مسعود دهنمکی. بازیگران: اکبر عبدی، الناز شاکردوست، محمدرضا شریفینیا، کامران تفتی، مریم کاویانی، امیر نوری، اسماعیل خلج، مجید مشیری، تینا آخوندتبار، آرزو افشار، محبوبه بیات، ابوالفضل همراه، اسدالله یکتا، فرامرز روشنایی، مختارسائقی و امیر دژاکام.
خلاصه داستان: افسانه که به علت بدهیهای پدرش زیر فشار طلبکار است با دزدیدن سفتههای پدرش در حین فرار با روحانیای آشنا میشود که در مسیر کمک به افسانه، خود دچار مشکلاتی میشود.
درباره فیلم: مسعود دهنمکی پس از ساخت «اخراجیها3» سرانجام پرونده این سری فیلمها را بست و تصمیم گرفت بهجای کمدی این بار سراغ درامی اجتماعی برود. پس از نوشته شدن فیلمنامه، مهمترین چالش دهنمکی انتخاب بازیگر نقش روحانی بود. برای این نقش بازیگرانی چون حسام نوابصفوی، علی دهکردی، محمدصادقی، رضا رویگری و محمدرضا شریفینیا تست دادند و در نهایت دهنمکی به اکبر عبدی رسید که بازیگر ثابت سهگانه اخراجیها هم بود. این بار اما قرار نبود عبدی نقشی کمدی را بازی کند و روحانی بودن این کاراکتر هم بر حساسیتها میافزود. الناز شاکردوست هم که پس از یک دوره پرکاری(که حتی باعث اکران همزمان چهار فیلمش شده بود) در یکی، دو سال اخیر فعالیت چندانی در سینما نداشت، حالا نقش اصلی زن فیلم تازه دهنمکی را عهدهدار شد؛ نقش افسانه، دختری که مردم محله دربارهاش گمان بدی دارند و آشناییاش با یک روحانی که به ماجراهایی میانجامد. در این میان یکی دیگر از کاراکترهای اصلی فیلم یک بازاری فرشفروش است که نقش آن را محمدرضا شریفینیا بازی کرده تا او هم مثل عبدی پای ثابت همه فیلمهای دهنمکی باشد. برخی از عوامل فیلم دهنمکی، از رسوایی به عنوان قیصری زنانه یاد کردهاند. کسانی که فیلم را دیدهاند در فروش چند میلیاردیاش متفقالقولند. اکبر عبدی هم اعلام کرد که برای رسوایی ادعای بازیگری دارد. رسوایی یکی از کنجکاویبرانگیزترین فیلمهای جشنواره امسال است و دهنمکی به عنوان پدیده سینمای تجاری دهه80 با فیلمی وارد دهه90 میشود که میگویند رکورد اخراجیها را در گیشه خواهد شکست.
زیباتر از زندگی؛54 روز از زندگی شهید علمالهدی
نویسنده و کارگردان: انسیه شاهحسینی.
بازیگران: حامد کمیلی، محمود پاکنیت، مهوش صبرکن، قربان نجفی، سیدجواد طاهری، حسین کلانتر، غلامرضا رمضانی و محمود رنجبر. تهیهکننده: سیدامیر سیدزاده. محصول بنیاد حفظ آثار و ارزشهای دفاع مقدس.
خلاصه داستان: حسین علمالهدی از فرماندهان سپاه ایران با شروع جنگ تحمیلی به همراه نیروهای مردمی به کمک مردم روستا میشتابد. نیروهای ارتش هم با وجود برخی مخالفتها و سنگاندازیهای بنیصدر، با ارائه کمک تسلیحاتی در عملیاتی مشترک مقابل دشمن میایستند.
درباره فیلم: این پروژه سینمایی حدود سهسال در مرحله تحقیق و نگارش قرار داشت. ایده ساخت این فیلم زمانی که شاهحسینی و سیدزاده در جنوب کشور مشغول ساخت فیلم «شب بهخیر فرمانده» بودند به ذهنشان رسیده است؛ جایی که آنها بر مزار شهید علمالهدی نذر کردهاند در صورت موفقیت فیلمشان، فیلمی با موضوع زندگی او بسازند.
این فیلم بعد از چند سال تحقیق و پژوهش سرانجام «زیباتر از زندگی» نام گرفت و شاهحسینی تصمیم گرفت فقط مقطعی 45 روزه از زندگی شهید علمالهدی را به تصویر بکشد؛ 45 روزی که از فرماندهی سپاه هویزه آغاز میشود و در روز شهادتش به پایان میرسد. اما دغدغه گروه، طی این سالها تحقیق، انتخاب بازیگر نقش اصلی بود. آنها پس از بررسیهای بسیار به برادرزاده شهید علمالهدی رسیدند اما ظاهرا چهره او برای این نقش زیادی جوان بود و درنهایت شاهحسینی تصمیم گرفت از بازیگر حرفهای استفاده کند و حامد کمیلی را برگزید. زیباتر از زندگی در سکوت خبری فیلمبردرای شد و فیلمبرداریاش هم پروسهای طولانی را طی کرد، به طوری که فاصله روز آغاز فیلمبرداری با پایان کار، حدود 9ماه بود که البته در این میان وقفههایی چندماهه در تولید کار پیش آمد.
انسیه شاهحسینی به همراه پوران درخشنده تنها فیلمسازان زن حاضر در بخش مسابقه هستند.
غریبه؛ پشتپرده سناریوی آزادسازی عراق
کارگردان: حمید بهمنی. نویسنده فیلمنامه: مهدی سجادهچی. بازیگران: محمدرضا شریفینیا، جمشید هاشمپور، مریم کاویانی، کوروش تهامی، فخرالدین صدیقشریف، یوسف مرادیان، بهنوش طباطبایی و لوریت حنینو. تهیهکننده: محمد قهرمانی. محصول موسسه فرهنگی- هنری شهید آوینی.
خلاصه داستان: جولیا به خدمت ارتش آمریکا درآمده و تلاش دارد مدارکی را که حین انجام وظیفه در این کشور به دست آورده به دوست خبرنگار خود برساند. در جریان این اتفاقها یکی از پروژههای سناریوی آزادسازی عراق توسط آمریکا به تصویر کشیده میشود.
درباره فیلم: «غریبه» یکی از فیلمهای پرهزینه جشنواره امسال است و پس از فیلمهای «آن مرد آمد»، «آخرین نبرد» و «گلوگاه شیطان» حکایت از پرکاری حمید بهمنی دارد. همه فیلمهای بهمنی مضمونی مرتبط با جنگ داشتهاند و فیلم غریبه هم از این قاعده مستثنا نیست؛ با این تفاوت که اینبار بهمنی به جای دفاع مقدس، سراغ ماجرای اشغال عراق توسط آمریکا رفته است. انتخاب بازیگران فیلم توسط محمدرضا شریفینیا صورت گرفته و خود شریفینیا هم یکی از نقشهای اصلی را عهدهدار شده است. جمشید هاشمپور هم که قبلا در فیلمهای بهمنی حضور داشته در غریبه یکی از نقشهای محوری را بازی کرده است. نقش اصلی فیلم را هم لوریت حنینو بازیگر لبنانی بازی کرده. ابتدا قرار بود غریبه در یکی از اردوگاههای عراق ساخته شود ولی در نهایت فیلم در شهرک سینمایی دفاع مقدس جلوی دوربین رفت. بخش کوتاهی هم که قرار بود در فرانسه فیلمبرداری شود در نهایت در منطقه فرانسوینشین لبنان ساخته شد. ظاهرا بالای یکمیلیارد تومان هزینه تولید فیلم شده و فارابی هم در ساخت غریبه مشارکت مالی داشته است.
عقاب صحرا؛عاشقانهای در صدر اسلام
کارگردان: مهرداد خوشبخت. بازیگران: کیکاوس یاکیده، روناک یونسی و علیرضا کمالی. تهیهکننده: عباس اکبری. محصول بنیاد سینمایی فارابی.
خلاصه داستان: در زمان صدر اسلام و در شرایطی که براساس یکی از بندهای صلح حدیبیه مسلمین موظفند مسلمانان مکه را به شهر مدینه راه ندهند ابوبصیر از مکه میگریزد و به صحرا میآید. او در این مسیر عاشق دختر جوانی میشود و این سرآغاز ماجراهایی تازه است.
درباره فیلم: مهرداد خوشبخت به عنوان پیشکسوت ساخت تله فیلم، پس از کارگردانی فیلم «صدای پای من» در «عقاب صحرا» سراغ روایت داستانی عاشقانه از دوران صدر اسلام رفته است. کل فیلم در فاصله بین صلح حدیبیه و فتح مکه میگذرد. عقاب صحرا با آنکه جزو پروژههای فاخر فارابی محسوب میشود با کمترین حاشیه و سروصدا تولید شده است. خوشبخت در تلهفیلمهایش نشان داده که به لحاظ تکنیکی و درک از فضا و توانایی در خلق حالوهوا و فضاسازی، کارگردان توانایی است. این بار اما او کار دشواری داشته است. تولید فیلمهای تاریخی- مذهبی با توجه به امکانات موجود دشواریهای زیادی دارد. عقاب صحرا در انتخاب اولیه بخش مسابقه سینمای ایران جایی نداشت و بعد از رفتن در لیست رزرو به جشنواره راه یافت. خوشبخت در فیلمش گرچه از بازیگران چهره استفاده نکرده ولی عوامل پشت دوربین اغلب از بهترینهای سینمای ایران هستند؛ از مجید میرفخرایی گرفته که به عنوان طراح صحنه به جای استفاده از دکورهای «مختارنامه»، دکورهای تازهای ساخت تا بهزاد عبدی، پرکارترین آهنگساز حاضر در جشنواره که موسیقی فیلم را در اوکراین ضبط کرد. عقاب صحرا چند سکانس عظیم و پربازیگر دارد که ظاهرا این فصلها کارگردانی خوبی هم دارند. دنبالکردن تمی عاشقانه در داستانی مذهبی احتمالا مهمترین چالش فیلم به شمار میآید و اگر این همنشینی درست اتفاق افتاده باشد، عقاب صحرا هم فیلم تاثیرگذاری از کار درآمده است.
قاعده تصادف؛ سینمای مستقل اجتماعی
نویسنده، تهیهکننده و کارگردان: بهنام بهزادی. بازیگران: اشکان خطیبی، مهرداد صدیقیان، بهاران بنیاحمدی، محمدرضا غفاری، الهه حصاری، امیرجعفری، سروش صحت و امید روحانی.
خلاصه داستان: یک گروه تئاتری قصد دارند برای اجرای نمایش به آلمان بروند. پدر یکی از دخترهای عضو گروه، پاسپورت او را مخفی میکند تا او نتواند از کشور خارج شود. تلاش دختر و دوستانش برای پسگرفتن پاسپورت به جایی نمیرسد و...
درباره فیلم: در جشنواره بیستوپنجم فجر بهنام بهزادی با فیلم «تنها دو بار زندگی میکنیم» حضور یافت و با وجود اینکه هیأت انتخاب فیلمش را شایسته حضور در بخش مسابقه ندانسته بود، فیلم در پایان جشنواره به عنوان اثر برگزیده منتقدان انتخاب شد. با وجود این، تنها دو بار زندگی میکنیم با تأخیری چندساله امکان اکران عمومی یافت، آن هم به صورت تکسانس. اما فیلم در همین اکران محدود هم دیده شد و مورد توجه علاقهمندان جدی سینما قرار گرفت. حالا پنج سال پس از خاطره خوش تنها دو بار زندگی میکنیم، بهزادی با فیلم دومش به جشنواره فجر میآید. این بار اما هیأت انتخاب با رأی بالا فیلم بهزادی را برای بخش مسابقه انتخاب کرده است، ضمن اینکه «قاعده تصادف» یکی از سه فیلم ایرانی حاضر در بخش مسابقه بینالملل ونیز هست؛ فیلمی که ابتدا قرار بود با گروه دیگری از بازیگران جلوی دوربین برود و وقتی مشکلات مالی، ساخت آن را به تعویق انداخت از گروه اولیه فقط امیر جعفری باقی ماند که ظاهرا گریم متفاوتی نیز در این فیلم دارد. ابتدا قرار بود ترانه علیدوستی و صابر ابر در فیلم بازی کنند و حالا ترکیبی از بازیگران تلویزیون و تئاتر نقشهای اصلی قاعده تصادف را بازی کردهاند. بهزادی که در فیلم اولش نشان داد در گرفتن بازیهای باورپذیر تبحر دارد ظاهرا این بار نیز موفق شده بهخوبی بازیگران جوان فیلمش را رهبری کند. یکی از ویژگیهای قابل توجه قاعده تصادف هم فیلمبرداری امین جعفری است. به گفته اعضای هیأت انتخاب، این فیلم یکی از خوشساختترین آثار حاضر در جشنواره امسال است. قاعده تصادف همچنین یکی از فیلمهای ارزان امسال است که نسبت به بسیاری از آثار حاضر در جشنواره با سرمایه کمی تولید شده و خود بهزادی هم تهیهکنندگی فیلم را برعهده داشته است. ظاهرا کل داستان فیلم در چند ساعت میگذرد و در نیمه دوم فیلم تعلیق و فرازوفرودهای دراماتیک داستان، مخاطب را به شدت تحت تاثیر قرار میدهد.
گناهکاران؛ دلبستگی به سینمای کلاسیک
تهیهکننده و کارگردان: فرامرز قریبیان. نویسنده فیلمنامه: سام قریبیان. بازیگران: فرامرز قریبیان، بهاره کیانافشار، رامبد جوان، رضا رویگری، نسرین مقانلو، محمد متوسلانی، همایون ارشادی، کوروش تهامی، قطبالدین صادقی، امید روحانی، شقایق فراهانی، هومن برقنورد و مهتاج نجومی.
خلاصه داستان: دختر جوانی پس از سالها اقامت در خارج از کشور به ایران بازمیگردد و افراد مختلف با دیدگاههای شخصی خود با این دختر رفتارهای متفاوتی دارند.
درباره فیلم: بازیگر سینمای معترض دهه50 و چهره پرکار و موفق سینمای تجاری دهههای 60 و 70 همواره کنار بازیگری، گوشهچشمی هم به کارگردانی داشته است. فرامرز قریبیان که اوج قدرت بازیگریاش را میشود در فیلمهای مسعود کیمیایی و دو فیلم اول اصغر فرهادی مشاهده کرد به عنوان یکی از دیرپاترین چهرههای حرفهای این سینما، در چهارمین فیلمش به عنوان کارگردان سراغ مضمونی پلیسی رفته است.
فیلمنامه گناهکاران را سام قریبیان فرزند فرامرز قریبیان در آمریکا نوشته و علاوه بر این مجری طرح فیلم نیز بوده است؛ فیلمنامهای که با تغییراتی جلوی دوربین رفت. قریبیان برای فیلمبرداری گناهکاران سراغ هومن بهمنش فیلمبردار جوان و خوشذوق سینما رفت و با توجه به ژانر فیلم، قاببندی و نورپردازی در گناهکاران نزدیک به نوآرهای آمریکایی است. قریبیان علاقه خاصی به سینمای کلاسیک دارد و گویا فیلم تازهاش هم ادای دین به سینمایی محسوب میشود که امروز تنها خاطرهاش برجا مانده است. نکته جالب توجه گناهکاران بازی رامبد جوان در نقشی کاملا جدی است. بهاره کیان افشار هم بازیگر اصلی زن فیلم است که پیش از این فیلم، در سریال کلاه پهلوی ایفای نقش کرده بود. انبوهی از بازیگران شناخته شده سینما نیز نقشهای کوتاهی در گناهکاران ایفا کردهاند. آنها که فیلم را دیدهاند میگویند گناهکاران بهترین فیلم فرامرز قریبیان است.
کلاس هنرپیشگی؛سینمای خانوادگی داودنژاد
نویسنده، تهیهکننده و کارگردان: علیرضا داودنژاد. بازیگران: رضا داودنژاد، محمدرضا داودنژاد، زهرا داودنژاد، احترامالسادات حبیبیان، مسعود حیدری، کیارش داودنژاد و کبری حسنزاده.
خلاصه داستان: فیلم با صحبتهای علیرضا داودنژاد که رو به دوربین در حال حرف زدن است آغاز میشود. او میگوید که خوشحال است که دوباره فامیل دور هم جمع شدهاند و قرار است فیلم بسازد. داستان کلاس هنرپیشگی از اینجا آغاز میشود و طی پروسه فیلمبرداری، شاهد تمرین، اجرا و اتفاقهایی هستیم که پشت و جلوی دوربین رخ میدهد و واقعیتهایی نمایان میشود.
درباره فیلم: پس از داریوش مهرجویی، علیرضا داودنژاد باسابقهترین کارگردان حاضر در جشنواره امسال است. «کلاس هنرپیشگی» هجدهمین فیلم این کارگردان کهنهکار محسوب میشود که در تداوم سینمای شخصی- خانوادگیاش ساخته شده است؛ فیلمی که پس از تجربه موفق «مرهم» ساخته شده و به لحاظ واقعگرایی همسو با آن فیلم است. کلاس هنرپیشگی، حکایت آشنای فیلمهای شخصی داودنژاد است که آنها را با حضور خانواده و دوستانش میسازد و گفته میشود این بار میزان تجربهگرایی فیلمساز بیشتر از آثار قبلیاش است. داودنژاد میان همنسلانش از همه جسورانهتر سراغ تجربههای متفاوت میرود و اغلب هم آثارش فارغ از اینکه چه کیفیتی داشته باشند با واکنشهای متفاوتی مواجه میشوند.
کیومرث پوراحمد با دیدن راشهای کلاس هنرپیشگی چنان سرذوق آمد که در نقش مشاور و همکار تدوینگر کنار داودنژاد حضور یافت و برخی رسانهها از تعریف و تمجیدهای تعدادی از کارگردانان در مورد کلاس هنرپیشگی خبر دادهاند. از سوی دیگر گفته میشود اعضای هیأت انتخاب خیلی با فیلم ارتباط برقرار نکردهاند و تنها به لحاظ کسوت و سابقه داودنژاد، آن را در بخش مسابقه قرار دادهاند. در کل به نظر میرسد کلاس هنرپیشگی از آن فیلمهایی باشد که یا به شدت ستایش خواهد شد یا مورد انتقاد قرار خواهد گرفت. فیلم چند اصلاحیه خورده که با رفع آنها به جشنواره میآید.
گهوارهای برای مادر ؛ملودرام معناگرا
کارگردان: پناه برخدا رضایی. نویسنده فیلمنامه: حسین مهکام. بازیگران: الهام حمیدی، چکامه چمنماه، غزل صارمی، فرحناز منافیظاهر، افسر اسدی، هایده حائری، مهران رجبی، نیکا خسروآبادی و امیرآقایی. تهیهکننده: محمد احمدی و پناهبرخدا رضایی.
خلاصه داستان: نرگس دختر جوانی است که ادبیات روسی را در دانشگاه مسکو به پایان رسانده و حالا در کسوت بانویی طلبه درس میخواند. او قرار است برای تدریس به دانشجویانی که تازه مسلمان شدهاند، به روسیه بازگردد اما درگیر اتفاقهای دیگری میشود.
درباره فیلم: پناهبرخدا رضایی اوایل امسال پروانه ساخت این فیلم را با نام «مادر» از اداره نظارت و ارزشیابی دریافت کرد و قصد داشت در فصل تابستان آن را جلوی دوربین ببرد اما به دلیل مشکلات مالی، تولید فیلم به تعویق افتاد.
با اضافهشدن محمد احمدی به پروژه به عنوان تهیهکننده و مشارکت مالی فارابی، سرانجام سومین ساخته بلند پناهبرخدا رضایی جلوی دوربین رفت و فیلم هم در نهایت به «گهوارهای برای مادر» تغییر نام داد. در حالی که در فیلمنامه اولیه بیشتر صحنهها در تهران میگذشت لوکیشن اصلی به یزد تغییر مکان داد. گهوارهای برای مادر یک ملودرام زنانه است که میگویند با گوشهچشمی به سینمای معناگرا ساخته شده است؛ فیلمی که علاوه بر بخش مسابقه سینمای ایران، برای حضور در بخش مسابقه سینمای سعادت نیز پذیرفته شده است. نکته جالبتوجه اینکه، گهوارهای برای مادر برخلاف دو فیلم قبلی سازندهاش، قابلیت اکران عمومی نیز دارد. میگویند فارابی روی این فیلم حساب ویژهای باز کرده و ظاهرا کیفیت گهوارهای برای مادر بالاتر از ساختههای قبلی سازندهاش است.
هیچکجا، هیچکس؛ فیلم پرستاره
کارگردان: ابراهیم شیبانی. نویسنده فیلمنامه: احمد رفیعزاده. بازیگران: محمدرضا فروتن، مهناز افشار، صابر ابر، بابک کریمی، بهاره کیانافشار، رضا کیانیان، آتیلا پسیانی و افسانه چهرهآزاد. تهیهکننده: علی مدنی.
خلاصه داستان: چهار دوست با نقشه قبلی سراغ یک صرافی میروند و از آنجا سرقت میکنند. آنها پس از سرقت به جاده میزنند و در ادامه با اتفاقهایی روبهرو میشوند.
درباره فیلم: ابراهیم شیبانی که چند سال پیش با ساخت «زهر عسل» یکی از جوانترین فیلمسازان سینمای ایران لقب گرفت، پس از کارگردانی «صحنه جرم، ورود ممنوع» که فیلم معمایی قابل قبولی هم بود، چند سالی ترجیح داد از سینما فاصله بگیرد. در این فاصله او چند تلهفیلم کارگردانی کرد و در فیلم «گزارش یک جشن» یکی از همراهان و همکاران ابراهیم حاتمیکیا بود. ظاهرا فیلمنامه احمد رفیعزاده آنقدر جذاب بوده که شیبانی تصمیم گرفته پس از پنج سال، براساسش سومین فیلم بلند سینمایی خود را بسازد.
«هیچکجا، هیچکس» با کمی وقفه جلوی دوربین رفت و مشکل اصلی هم گردهم آوردن بازیگران فیلم بود که اغلب آنها از هنرپیشگان شاخص سینمای ایران هستند. درواقع فیلم شیبانی را میتوان پرستارهترین فیلم حاضر در جشنواره امسال دانست؛ فیلمی که به دلیل تنوع لوکیشن، تولید دشواری هم داشت. به غیر از فیلمبرداری بخش اعظم فیلم در شمال کشور، بعضی از سکانسهای هیچ کجا، هیچ کس در تهران و جزیره کیش جلوی دوربین رفته است. گفته میشود محمدرضا فروتن یکی از متفاوتترین بازیهای چندسال اخیر خود را در هیچ کجا، هیچ کس ارائه کرده است. بابک کریمی، بازیگر «جدایی نادر از سیمین» هم پس از رد پیشنهادهای بسیار، مقابل دوربین ابراهیم شیبانی رفت. آتیلا پسیانی نیز فقط با این فیلم در جشنواره امسال حاضر است. گفته میشود حسین جعفریان با فیلمبرداری این فیلم یکی از شانسهای سیمرغ است.
هیس! دخترها فریاد نمیزنند؛بازگشت به ملودرام
نویسنده، تهیهکننده و کارگردان: پوران درخشنده. بازیگران: شهاب حسینی، مریلا زارعی، طناز طباطبایی، جمشید هاشمپور، فرهاد آئیش، مائده طهماسبی، شیرین بینا، بابک حمیدیان، جمشید مشیری، اسماعیل سلطانیان، هادی مرزبان، امیر دژاکام، مهدی ماهانی، امیرآقایی و ستاره اسکندری.
خلاصه داستان: صنم دختر جوانی که زندگی سختی را پشتسر گذاشته، مرد منحرفی را به قتل میرساند و به قصاص محکوم میشود.
درباره فیلم: «هیس! دخترها فریاد نمیزنند» نشانهای آشکار از عزم راسخ سازندهاش برای بازگشت به دوران موفق «پرنده کوچک خوشبختی» است. پوراندرخشنده که در ساختههای اخیرش تااندازهای از ملودرام فاصله گرفته بود در بازگشت دوباره به این ژانر، پربازیگرترین فیلم کارنامهاش را ساخته است. به طوری که حتی فرعیترین نقشهای فیلم نیز توسط بازیگرانی شناخته شده ایفا شده است، ضمن اینکه رگههای اجتماعی هیس!... نیز پررنگ است و فیلمساز به نقد شرایط پرداخته است. در هیس!... طناز طباطبایی در حالی نقش دختری آسیبدیده را بازی کرد که درخشنده ماهها به جستوجوی چهرهای تازه برای این نقش گشت. در نهایت اما جستوجوها نتیجه امیدبخش نداشت و درخشنده که اعلام کرده بود برای نقش طناز، به چهرهای نیاز دارد که تماشاگر از او ذهنیتی نداشته باشد، طناز طباطبایی را انتخاب کرد. شهاب حسینی در فیلم نقش یک بازپرس را ایفا کرده و مریلا زارعی هم در نقش وکیل طناز جلوی دوربین رفته است. هیس!... پیشتولیدی طولانی و دشوار داشت و در نهایت هم با مشارکت مالی بنیاد سینمایی فارابی ساخته شد. فیلم به بررسی تاثیرات روانشناختی و آسیبهای اجتماعی تجاوز میپردازد و به شهادت کسانی که آن را دیدهاند، هیس!... بهترین فیلم درخشنده تا به امروز است. هیأت انتخاب گرچه فیلم درخشنده را پسندیده بود ولی حضورش را در جشنواره منوط به اعمال چند اصلاحیه دانسته بود و در نهایت با اضافهکردن یک دیالوگ مشکل فیلم حل شد. هیس! دخترها فریاد نمیزنند میتواند فیلم کلیدی کارنامه سازندهاش نیز باشد.