حجتالاسلام والمسلمین محمدرضا شهیدیپور، عضو هیئت علمی جامعةالمصطفی(ص) العالمیة در گفتوگو با خبرگزاری قرآنی ایران (ایکنا)، در رابطه با تشکیلدهندگان جامعه قرآنی گفت: جامعه قرآنی از قاریان، حافظان، استادان و فعالان قرآنی تشکیل میشود، کسانی که در بخشی از فعالیتهای قرآنی وارد شدهاند؛ قطعا این افراد باید در تحولات سیاسی و اجتماعی حضور داشته باشند، هم به عنوان کسانی که از این تحولات اجتماعی و سیاسی مثبت حمایت میکنند، یعنی در صحنه هستند و هم اینکه در مواقع مقتضی تصمیم گرفته و اقدام میکنند.
وی افزود: جامعه قرآنی به نظر بنده در تحولات اخیر خوب ظاهر شدهاند، هم در بحث فتنه 88 که با بیانیههایی که در حمایت از نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران و مقام معظم رهبری صادر کردند و هم در محکوم کردن سران فتنه بیانیه صادر کردند که البته ممکن است نام برخی در این بیانیهها باشد و نام برخی دیگر نباشد، این مهم نیست، مهم این است که مجموعه تشکلهای قرآنی در این نقش ظاهر شدهاند، به هر حال جامعه قرآنی باید در شرایط مختلف هم نقش آفرین باشد، هم تصمیمگیرنده و هم حمایتکننده که نقششان را هم خوب انجام دادهاند.
حجتالاسلام شهیدیپور تصریح کرد: دوم بحث بیداری اسلامی است که این هم خیلی مهم است، وقتی ما میگوییم بصیرت، یعنی اینکه ما در جامعه حضوری فعال داشته باشیم اگر هم احیانا در یک مقطعی، کسی خطای کوچکی هم انجام داد، به هوش بیاید و جبران کند، اما باید بتواند خیلی سریع جبران کند.
بیداری اسلامی برگرفته از بصیرت قرآنی است
این فعال قرآنی در ادامه در رابطه با نمونههایی از بصیرت در بحث بیداری اسلامی گفت: در بحث بیداری اسلامی هم باید گفت که این رویداد نمونهای از بصیرت جامعه قرآنی است که با بازگشت به قرآن و مفاهیم ناب این کتاب الهی نتیجه هم گرفتند؛ در واقع وحدت جهان اسلام بر محور قرآن است، بحث بیداری اسلامی بر اساس آموزههای قرآنی است و طبیعتا جامعه قرآنی در این رابطه نقش دارد، به این معنا که خود قرآن، نقش دارد و جامعه قرآنی هم از این نقشها حمایت میکند.
وی در پاسخ به این سؤال که آیا جای خالی جامعه قرآنی در بسیاری از عرصههای سیاسی و اجتماعی اثرگذار حس نمیشود، اظهار کرد: باید دید در چه مواضعی فکر میکنیم نقش ندارند، مثلا در راهپیماییها نقش دارند، در تشکلهایی که وجود دارند، منتها گاهی وقتها حضورشان به چشم نمیآید، در بسیار از موارد که نیاز بوده اعلام موضع کردهاند.
وی ادامه داد: من معتقدم که باید کارهایی توسط جامعه قرآنی در عرصههای سیاسی و اجتماعی که انجام میشود، تبلیغ شده و بیان شود و به خصوص رسانهها، از جمله هم صدا و سیما و خبرگزاریها با شخصیتهای قرآنی در این موارد وارد مصاحبه شوند و مواضع آنان را در سطح عموم اعلام کنند.
لزوم انعکاس دیدگاه جامعه قرآنی در تحولات سیاسی توسط رسانهها
عضو هیئت علمی جامعةالمصطفی(ص) العالمیة ادامه داد: شاید برخی ها نسبت به اینکه بدون مقدمه وارد بحثی شوند و مطلبی را بیان کنند، آمادگی لازم را نداشته باشند، اما به هر حال باید کسانی باشند که با طرح سؤال از این افراد و انعکاس نظرات و دیدگاههای آنان حضور این افراد را در مسائل اجتماعی منعکس کنند، این مطلبی است که نیاز به اطلاعرسانی دارد و نقش بیشتر رسانهها را میطلبد.
حجتالاسلام شهیدیپور در رابطه با اینکه آیا جامعه قرآنی میتواند مرجع فکری مردم در رخدادهای سیاسی و اجتماعی باشد، گفت: مرجع فکری در همه حال مقام معظم رهبری است که همه باید تابع ایشان باشیم، چه جامعه قرآنی و چه دیگران. به هر حال باید جامعه قرآنی بر اساس آموزههای قرآنی شکل گیرد و اگر با این محور جامعه قرآنی را تعریف کنیم، به این مهم یعنی تبعیت از مقام معظم رهبری دست مییابیم.
وی ادامه داد: البته در حال حاضر جامعه قرآنی ما به طور تقریبی مطلوب است، اما معتقدم اگر ما بخواهیم به آن مرحله عالی برسیم، راه در پیش داریم اما تا کنون این فعالیتها قابل قبول بوده است یعنی به هر حال ما نسبت به تشکلهای دیگر وقتی نگاه میکنیم، میبینیم تشکلهای قرآنی عقبتر از آنها نیستند، بلکه جلوتر هم هستند.
حجتالاسلام شهیدیپور در ادامه تصریح کرد: نکته مثبتی که در جامعه قرآنی وجود دارد پیروی از ولایت فقیه و در واقع ولایتپذیری جامعه قرآنی است که این افراد هیچگاه در خلاف جهت مقام معظم رهبری و نظام حرکت نمیکنند.
سکولار و جامعه قرآنی تناسبی با هم ندارند
وی در رابطه با جامعه قرآنی سکولار یا بیتفاوت به سیاست بیان کرد: سکولار و جامعه قرآنی در اصل تناسبی با هم ندارند، کسی که عضو جامعه قرآنی است هیچ وقت سکولار نیست، یعنی از مذهب فرار نمیکند، اصلا یکی از انگیزههای افرادی که با قرآن مأنوس میشوند، بحث مذهب است.
وی ادامه داد: شاید منظور این است که کل جامعه ما است، در حالی که برخی در واقع مدعی قرآنی بودن هستند، مقصود بنده از جامعه قرآنی قاریان، حافظان، اساتید و فعالان قرآنی است؛ بالاخره یک عضو جامعه قرآنی باید در یکی از بخشهای تبلیغی و پژوهشی قرآنی فعالیت کند که اگر این طور حساب کنیم، تعداد محدودی در کشور عضو این جامعه قرآنی قرار خواهند گرفت، آنهایی که در صحنه فعالیتهای قرآنی هستند و حضور دارند شاید تعدادشان به 3 الی 4 هزار نفر برسند.
حجتالاسلام شهیدیپور ادامه داد: به هر حال اصلا قابل طرح نیست که بگوییم جامعه قرآنی نسبت به مسائل سیاسی و مذهب بیتفاوت است، ممکن است نسبت به برخی از جریانها اهمیتی ندهد، اما معنایش این نیست که نسبت به اصل نظام نیز بیتفاوت است؛ در مورد حمایت از نظام چیزی است که تمام اعضای جامعه قرآنی اتفاق نظر دارند.
وی تأکید کرد: دخالت در همه موارد نیز ضرورتی ندارد، ما یک اصل داریم که آن حمایت بیدریغ از نظام و مقام عظمای ولایت است که باید آن را دنبال کنیم و تمامی اعضای جامعه قرآنی نیز بر این اصل اتفاق نظر نیز دارند.
عضو هیئت علمی جامعةالمصطفی(ص) العالمیة در پاسخ به این سؤال که آیا افراد شاخص و فعالان قرآنی کشور ظرفیت و صلاحیت دفاع از معارف قرآن را دارند، گفت: اکثرا این ظرفیت را دارند، آن کسی که فعال قرآنی شناخته شده است، تا این ظرفیت را نداشته باشد، فعال قرآنی محسوب نمیشود؛ زمانی که میخواهند فعالان قرآنی را در نظر بگیرند و معرفی کنند، بالاخره تشکلی لازم است تا اینها را معرفی کند، هر کس که مدعی قرآنی بودن است، که فعال قرآنی بهحساب نمیآید.
وی ادامه داد: آنهایی که شناخته شده و مطرح هستند، باید مقبولیت نیز داشته باشند، یعنی مردم باید آنها را به عنوان جامعه قرآنی بشناسند، اگر این صلاحیت را نداشته باشند، اصلا مقبولیت ندارند. حجتالاسلام شهیدیپور تأکید کرد: من معتقدم که بسیاری از آنها این ظرفیت و صلاحیت را دارند، منتها جامعه قرآنی باید سعی کند ارتباط خود را با قرآن عمیقتر کند؛ آن چیزی که الان وجود دارد نسبی است و هیچ کس نباید در آن حدی که هست، قانع باشد، ما باید سعی کنیم که استعدادها و محدوده فعالیتمان را در زمینه قرآنی ارتقا دهیم و بیشتر کنیم.
لزوم گسترش محدوده فعالان قرآنی در سطوح بینالمللی
وی ادامه داد: یعنی یک فعال قرآن در یک شهرستان اثرگذار بوده و فعالیت میکند، در استان و کشور نیز حضور داشته و تأثیرگذار باشد، در عرصه بینالمللی نیز به همین صورت، یعنی فعالیتهایش محدوده خاصی نداشته باشد و به صورت گسترده به فعالیت پیرامون تبلیغ و پژوهش قرآن بپردازد.
حجتالاسلام شهیدیپور در رابطه با شیوه فعالیتهای این افراد نیز گفت: حوزه فعالیتهای این افراد نیز باید گسترش پیدا کند، مطمئنا این ظرفیت را دارند منتها میتوانند ارتقا دهند و مطمئنا این افراد صلاحیت دفاع از مواضع قرآن و اسلام را دارند.
وی در پاسخ به این سؤال که شاخصههای جامعه قرآنی با بصیرت و هدایتگر چه میتواند باشد، گفت: پیامبر(ص) میفرماید: «بعد از من فتنهها همانند پارههای شب به شما روی میآورد، زمانی که این فتنهها به شما روی آورد بر شما باد که به قرآن مراجعه کرده و بازگشت به قرآن داشته باشید»، وقتی میگوییم قرآن شامل قرآن و حدیث با هم میشود.
مدیر گروه علوم و فنون جامعةالمصطفی العالمیة ادامه داد: وقتی ما میگوییم جامعه قرآنی، این صرفا تمسک به قرآن کفایت نمیکند، قرآن و حدیث، قرآن و اهلبیت(ع)، ثقلین مبارکین، دو ثقل گرامی هستند، در واقع من معتقدم که جامعه قرآنی بر اساس آشنایی با قرآن شکل میگیرد و باید در فتنهها به قرآن مراجعه کند، خوب کسی که به قرآن مراجعه میکند، صرفا قرائت و حفظ به تنهایی کفایت نمیکند، بلکه سر و کار داشتن با معارف قرآن مهم است.
وی ادامه داد: مثلا اگر دشمن یک شبههای را مطلب کرد، یک فرد قرآنی باید با علم به قرآن بتواند با آیات قرآن جواب شبهه را بدهد، حدیثی هم در این زمینه آمده است میفرماید: عدهای هستند که قرآن را به عنوان داروی دردهای اجتماعی و معنوی به کار میگیرند، شفای به قرآن به این معناست که اگر ما یک مشکل معنوی پیدا کردیم، یعنی در واقع در روش زندگی به مشکلی برخورد کردیم، بتوانیم از قرآن چارهاش را پیدا کنیم، این زمانی است که با معارف قرآن آشنا باشیم و صرفا در یک حوزه خلاصه نمیشود.
وی در رابطه با لزوم انس با قرآن به ویژه برای اعضای جامعه قرآنی اظهار کرد: مطمئنا کسانی که با قرآن مأنوس میشوند، هیچ گاه راه درست را گم نمیکنند، چون بهترین راه نجات تمسک به قرآن و عترت است و این چیزی است که جامعه قرآنی باید دنبال کند.
جامعه قرآنی با تمسک به قرآن، مقام معظم رهبری را نائبالامام میشناسند
این فعال قرآن تأکید کرد: چیزی که در قرآن است، اطاعت از خدا و رسول(ص) و ولایت است، این ولایت هم امامان معصوم را شامل میشود و هم نائبالامام و کسی که از طرف امام نیابت دارد، یعنی مقام معظم رهبری.
حجتالاسلام شهیدپور بیان کرد: بنابراین کسانی که عضو جامعه قرآنی هستند با تمسک به قرآن، مقام معظم رهبری را به عنوان نائبالامام میشناسند، یعنی کسی که ولایت دارد؛ ولایت فقیه در تمام شئون زندگی ما تأثیرگذار است، قطعا کسی که به چنین چیزی اعتقاد داشته باشد، هیچگاه راه را گم نمیکند.
وی ادامه داد: نکته دیگر در این زمینه این است که حمایتی که مقام معظم رهبری از فعالیتهای قرآنی دارند، هیچ شخصیتی ندارد، در جامعه ایشان از ریز مسائل قرآنی حمایت میکنند، بحث حمایت از قرائت، هنر تلاوت از یک سو، بحث حفظ قرآن که تربیت 10 میلیون حافظ را مطرح کردند و به این صورت موجی در کشور بر اساس فرمایشات ایشان ایجاد شد، از سوی دیگر مواردی بود که در جهت حمایت و هدایت از فعالیتهای قرآن مطرح میشود.
وی در رابطه با دیگر بحثهای تأکیدی مقام معظم رهبری جهت حمایت از فعالیتهای قرآنی گفت: بحث معارف قرآن، حضور قرآن در جامعه، نیز از دیگر موارد تأکید شده مقام معظم رهبری است، هیچ شخصیتی همچون ایشان این مباحث را حمایت و مطرح نکردند و در واقع باید جامعه قرآنی مطالبات مقام معظم رهبری را پیگیری کند؛ و رسانهها نیز باید ضمن انعکاس این مطالبات، به بررسی میزان تحقق این مطالبات در جامعه قرآنی بپردازند و آن را منعکس کنند.
بصیرت به معنای تبعیت از ولایت فقیه است
وی در رابطه با جامعه با بصیرت گفت: بصیرت معنایش این است که ما پیرو ولایت فقیه باشیم، از خودمان تصمیمی نگیریم و جلوتر از ولی فقیه حرکت نکنیم، از رهبری فاصله نداشته باشیم و پشت سر ایشان باشیم.
این فعال قرآن تأکید کرد: در واقع بصیرت به معنای همان پیروی از ولایت فقیه است و ما بصیرت را از قرآن و اهلبیت و ولیفقیه میگیریم و اگر افراد ملتزم به این مسأله باشند، هیچ وقت راه را اشتباه نمیکنند چرا که بصیرت یعنی شناخت کامل مسائل دینی که از قرآن و حدیث سرچشمه میگیرد.
حجتالاسلام شهیدیپور یادآور شد: آسیبهایی هم در جامعه قرآنی وجود دارد و مهمترین آن این است که تشکلهای قرآنی هماهنگ نیستند، به هر حال ما اعتقاد داریم که فعالیتهای قرآنی محدود نیست و میتواند گستردهتر هم باشد، اما به هر حال فعالان قرآنی باید یک دیدگاه و یک چشمانداز ثابت داشته باشند و به یک سمت حرکت کنند که البته این امر تا حدودی تحقق پیدا کرده است و امید است این مشکلات که شامل همه نیز میشود، با تمسک به قرآن و عترت و پیروی از ولایت فقیه رفع شده و جامعه قرآنی نیز بتواند سربلند از امتحان بیرون بیاید.