مسئولان هرمزگان اعلام کرده‌اند که هدف از ایجاد این فرش با به کارگیری چهار هزار کیلوگرم از خاک‌های رنگی جزیره هرمز، جذب گردشگر به این جزیره است. اقدام مسئولان استان هرمزگان در موافقت با ایجاد این فرش خاکی به‌عنوان یک هنر محیطی در جزیره هرمز در حالی انجام می‌شود که به‌گفته کارشناسان این تصمیم مغایر با معیارهای زیست‌محیطی است.
فرش خاکی، کوه رنگی
ماجرا اینگونه بود که از چندماه پیش مسئولان هرمزگان تصمیم گرفتند به‌منظور تبلیغ برای سفر گردشگران به جنوب کشور و مشاهده جاذبه‌های گردشگری جزیره هرمز فرش خاکی به وسعت یکهزار و چهارصد مترمربع با استفاده از خاک‌های موجود در کوه‌های رنگی جزیره هرمز در آن جزیره بگسترانند تا جاذبه‌ای برای سفر به جزایر جنوبی ایران ایجاد کنند. این اقدام با عنوان انجام طرح هنر محیطی صورت گرفته است. براساس آنچه خبرگزاری ایسنا دیروز منتشر کرد، جزیره هرمز روزجمعه گذشته همزمان با اتمام این فرش گسترده خاکی از کوه‌های رنگی جزیره روز پر رفت‌وآمدی داشت و با توجه به تبلیغات گسترده‌ای که از ماه‌ها قبل صورت گرفته است مردم زیادی به‌ویژه از بندرعباس برای مشاهده این فرش خاکی گسترده به جزیره هرمز رفتند. اگرچه زیبایی خیره‌کننده خاک‌های رنگی جزیره هرمز در این هنر محیطی (فرش خاکی) دیدنی است ولی موضوع مهم‌تر برداشت از خاک رنگی کوه‌های جزیره به‌منظور ایجاد این زیبایی خاکی است. حتی کارشناسان هنر محیطی نیز شیوه گستردن این فرش خاکی را نفی می‌کنند. در همین رابطه احمد نادعلیان چهره شناخته شده هنر محیطی در عرصه بین‌المللی اعلام کرد که توسعه گردشگری در جزیره هرمز به قیمت ویرانی محیط‌زیست منطقه است.
این هنرمند هنر محیطی اگرچه اقدام مجریان برای جذب گردشگر به جزیره هرمز را قابل تحسین دانسته است اما تأکید می‌کند: در روند کمک به گردشگری جزیره هرمز باید روش‌هایی را انتخاب کرد که طبیعت آن جزیره مخدوش و ویران نشود. این چهارمین فرش خاکی در جزیره هرمز است که هزار و چهارصد مترمربع وسعت دارد و برای ایجاد آن نیز چهار هزار کیلوگرم از خاک‌های رنگی کوه‌های جزیره هرمز برداشت شده است. اگرچه کارشناسانی همچون احمد نادعلیان به صراحت اعلام کرده‌اند که برداشت از خاک رنگی جزیره هرمز برای ایجاد فرش خاکی اقدامی خلاف موازین زیست‌محیطی و آسیب‌رسان به طبیعت جزیره است. فاطمه زارع کار‌شناس محیط‌زیست گفته است: جابه‌جایی خاک هرمز در جزیره و انتقال آن از نقطه‌ای به نقطه‌ای دیگر، نمی‌تواند ضرری به محیط‌زیست وارد آورد. احمد نادعلیان نیز در واکنش به این اظهارات در مطلبی که برای خبرگزاری ایسنا فرستاده است اعلام کرد: نه فقط به‌عنوان یک هنرمند که سال‌هاست در عرصه هنر محیطی فعالیت دارد و به اشتباه یا درست الفبای استفاده از خاک رنگی را در سال ۱۳۸۵ به مجریان فرش خاکی یاد داده است، بلکه به‌عنوان یک شهروند که حالا شش‌ماه از سال را در جزیره زندگی می‌کند، اعلام می‌کنم که از این سرانجام و استفاده از این روش متأسف هستم.
خاک شویی
به گفته وی، اجرای فرش خاکی در مقیاس بزرگ حتی از ریختن زباله در طبیعت بد‌تر است زیرا زباله‌ها را می‌توان در آینده جمع کرد اما اگر از حجم کوه‌های رنگی کم شود این کوه‌ها در آینده به حالت اول خود باز نمی‌گردند برای همین است که مردم شهر ورزنه در تالاب گاوخونی به دور کوه سیاه که به یک معدن واگذار شده بود حلقه زدند و اجازه تخریب آن را ندادند. براساس آنچه احمد نادعلیان، هنرمند هنر محیطی اعلام کرد: در جزیره هرمز سالانه چندین تن خاک رنگی در هنگام بارندگی شسته‌شده و به ساحلی آورده و روانه دریا می‌شود درحالی‌که حق نداریم خاک کوه‌ها را روانه دریا کنیم. نادعلیان افزود: هفت سال است در جزیره هرمز فعالیت هنری دارم و چهار سال است که در آنجا خانه دارم و به همین دلیل کیفیت و کمیت خاک‌های آنجا را به خوبی می‌شناسم، خاک سرخ جزیره که بومی‌ها به آن گلک می‌گویند فراوان است و همه‌روز شاهد آن هستیم که کشتی‌های بزرگ آن را به ناکجا آباد می‌برند و شاید هم خاک ایران را به بیگانه‌ها می‌دهند. به گفته نادعلیان، بیشترین نگرانی در مورد خاک رنگ زرد است که به‌طور سنتی «اخرا» نامیده می‌شد که نام لاتین آن «اوکر» است.
این رنگ به‌صورت خاک و خالص قابل بهره‌برداری فقط در یک نقطه جزیره (در نزدیکی مرکز تحقیقات محیط‌زیست) وجود دارد. به گفته وی، مهم‌تر از این رنگ در جزیره نوعی رنگ زرد فسفری وجود داشت که درصد گوگرد آن بسیار بالا بود و به‌دلیل درخشندگی آن مورد استفاده قرار گرفته است و حالا دیگر وجود ندارد! آنطور که نادعلیان اعلام کرده است، علاوه بر ساخت چهار فرش نهادهای دیگری مثل هلال احمر، اداره حفظ و نشر ارزش‌های دفاع‌مقدس، مقامات محلی و در جزیره هرمز و بندرعباس مجری فرش‌های خاکی بسیاری بوده‌اند. به گفته وی، در زمان بازدید از این فرش بسیاری از گردشگران نمونه‌های خاک را به داخل بطری‌های خالی آب ریخته و با خود می‌برند.به گزارش ایسنا، دوستداران جزیره هرمز در حال آماده‌سازی طرحی هستند که قسمت‌های نیم دایره جنوبی جزیره که بسیار زیباست در فهرست میراث ملی کشور ثبت و در جهت حفظ آن تلاش شود.
