عبدالله آلبوغبیش: اهمیت راهبردی و استراتژیک خاورمیانه باعث می‌شود تا این منطقه خواسته یا ناخواسته از سیاستگذاری‌های قدرت‌های جهانی برکنار نماند و در این میان، سوریه با توجه به موقعیت ژئوسیاسی آن ازجمله همسایگی با اراضی اشغالی فلسطین از یک سو و اشراف بر دریای مدیترانه به‌عنوان نقطه آغاز تلاقی با غرب از جایگاه عمده‌ای در سیاستگذاری‌های جهانی برخودار است.

بر این پایه، ایالات متحده به‌عنوان هژمونی بین‌المللی در چارچوب بندی سیاست‌های استراتژیک و بلندمدت خود، اهمیت ویژه‌ای برای سوریه قائل شده و آن را نادیده نمی‌گیرد. در دکترین جدید سیاست خارجی باراک اوباما رئیس‌جمهور آمریکا پس از آغاز دوره دوم ریاست‌جمهوری‌اش، تعاطی با بحران‌های منطقه‌ای و جهانی و به‌ویژه در خاورمیانه بر اصل اعمال فشار سیاسی و تعامل دیپلماتیک با بحران‌ها تاکید شده است.

از سوی دیگر، روسیه در مقام قدرتی سیاسی می‌کوشد تا حوزه نفوذ سنتی خود را بازیابد و سوریه به‌عنوان یکی از این حوزه‌های نفوذ، اهمیتی راهبردی برای مقام‌های کرملین دارد. بنابراین ایالات متحده در تعامل با بحران سوریه، خواسته یا ناخواسته می‌باید نظر روس‌ها را درباره این حوزه بحران‌زده مدنظر قرار دهد. در سطحی پایین‌تر و در عرصه میدانی، بی‌اثر ماندن تلاش‌ها برای ایجاد شکاف در بدنه ارتش، مدید شدن بحران و سپس عیان شدن بخش اعظم اهداف و ماهیت اپوزیسیون، نفوذ و راهیابی شبه نظامیان القاعده و عناصر تکفیری به عرصه بحران دست به‌دست هم داد تا حاکمیت سوریه بتواند کلیت کشور را از فروپاشی مصون دارد.

در این بین، نگرانی غربی‌ها از حرکت القاعده و هم‌تبارانش به آنسوی دریای مدیترانه (غرب) که تنها نقطه جدا‌کننده میان سوریه و غرب (اتحادیه اروپا) تلقی می‌شود باعث شد تا روزنه ارسال سلاح به داخل سوریه برای مدتی کوتاه بسته شود. در سایه این پارادایم‌ها و پس از 23ماه، اپوزیسیون رادیکالی که در اثر تغذیه تسلیحاتی و مالی قدرت‌های منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای امیدوار به تحقق دستاوردهای میدانی بود، به این نتیجه رسید که مناسب‌ترین گزینه در حال حاضر، انتخاب گزینه گفت‌وگوست.

از حدود یک‌ماه که این ایده از سوی دولت سوریه و سپس مخالفان و بر زبان احمد معاذ الخطیب رهبر ائتلاف مخالفان سوریه مطرح شد، سنگربندی‌ها هم شروع شد. بر این پایه، دو طرف منازعه در حال حاضر می‌کوشند تا حدود و ثغور خود را گسترش بخشیده و توان خود برای چانه زنی در هرگونه مذاکره احتمالی را بالا ببرند. در همین حال دیروز احمد معاذ الخطیب رئیس ائتلاف مخالفان سوریه در اقدامی بی‌سابقه از راه ترکیه وارد دو منطقه جرابلس و منبج از مناطق حومه‌ای استان حلب شد. این دو منطقه تا مرز ترکیه حدود سه کیلومتر مسافت دارند و تحت سیطره گروه‌های مسلح هستند.

علت سیطره این گروه‌ها بر این مناطق هم علاوه بر نزدیکی به مرز ترکیه و در نتیجه فراوانی تزریق سلاح به آنها، کم‌بودن امکان پیشروی ارتش به‌علت امکان بمباران مناطق داخل ترکیه است. دو منطقه‌ای که معاذ الخطیب از آنها بازدید کرد، تا خود شهر حلب بیش از 126کیلومتر فاصله دارند و این نشان از آن دارد که حضور معاذ الخطیب در این برهه زمانی بیش از آنکه نشانگر گستره وسیع تحت نفوذ مخالفان باشد، با هدف دلگرمی دادن به گروه‌های مسلح و تشویق آنها به ادامه درگیری با انگیزه حفظ امکان کسب امتیازات بیشتر در مناقشات آتی صورت می‌گیرد. این اقدام یک روز پس از دیدار مقام های آمریکایی و ترکیه در آنکارا صورت می گرفت و به معنای حرکت این دو کشور به سوی گزینه مذاکره با امکان چانه زنی بالا از طریق تحرک میدانی گروههای مسلح و غیر مسلح تلقی می‌شود. انتظار می‌رود در روزها و هفته‌های آینده تحرکات میدانی بیشتری از این دست و در سطح انفجارها و بمبگذاری‌ها را در مناطق مختلف سوریه شاهد باشیم.

کد خبر 204041
منبع: همشهری آنلاین

برچسب‌ها

پر بیننده‌ترین اخبار غرب آسیا

دیدگاه خوانندگان امروز

پر بیننده‌ترین خبر امروز