خوشحال میشوید و خیالتان راحت، هر چقدر دلتان خواست میخورید و ورزش را هم میبوسید و کنار میگذارید؛ اما کارشناسان میگویند این، خطرناک است. علتش هم لاغریهای غلطانداز است. یعنی بعضیها لاغر به نظر میرسند، اما این ظاهر قابل مشاهده است و درونشان دست کمی از چاقها ندارد!
حالا دیگر مثل سابق نمیتوان با قاطعیت گفت نسبت وزن به مجذور قد یا همان نمایه توده بدنی (BMI) میتواند واقعاً تعیین کننده باشد. شک و تردیدهای زیادی درباره این شاخص کاربردی و مفید به وجود آمده است. اولین آنها، مطالعاتی بود که بروز بیماریهای قلبی عروقی و دیابت را در افراد با دورکمر بالا، ولی با نمایه توده بدنی طبیعی، نشان میداد.
بعد از آن محققان کالج سلطنتی لندن، گزارشی دادند از آزمایشهای دقیقتری که چربیهای «درونی» را نشان میداد و رابطه این چربیها را، که دور اندامهای حیاتی بدن مثل قلب و کبد جمع شده بود، با بروز این بیماریها مشخص میکرد.
این محققان با انجام نوعی MRI توانستند چربیهای دور این اندامها را تصویرسازی کنند و به این ترتیب به آدمهای «ظاهراً» لاغر نشان دهند که آن قدرها هم که فکر میکنند از خطر این چربیهای اضافه در امان نیستند.
آنها از سال 1994 تاکنون بیش از 400 نفر را تصویربرداری کردهاند و با مقایسه این «نقشه چربی بدن» با وضع تغذیهای این افراد، نتیجهگیری میکنند افرادی که روش رژیم گرفتن را به جای ورزش برای طبیعی نگه داشتن وزنشان استفاده کردهاند، بیشتر در معرض رسوب چربی دور اندامهای حیاتیشان هستند و این میتواند خطرناک باشد.
در این مطالعه مشخص شده زنانی که BMI طبیعی (بین 20 تا 25) دارند، 45 درصد احتمال دارد که چربیهای داخلی دور قلب و سایر اعضای بدنشان داشته باشند. در مردان این احتمال بیشتر و حدود 60 درصد است.
یک استاد بیماریهای قلبی در دانشگاه نیوجرسی در واکنش به نتایج این مطالعه میگوید: «این که کسی به خاطر وزن طبیعیاش خود را در برابر دیابت و بیماریهای قلبی، یعنی عوارض چاقی، کلاً مصون بداند، منطقی نیست. منطقیتر این است که رژیم غذایی سالمی داشته باشیم و به اندازه لازم هم ورزش کنیم.»
چگونگی تأثیر این چربیهای درونی بر سلامت آینده فرد، هنوز کاملاً مشخص نشده، اما فرضیهای که در این باره وجود دارد این است که رسوب چربی در بافتهایی مثل بافت لوزالمعده، محل ترشح انسولین، باعث ایجاد مقاومت به این هورمون ضد دیابت میشود و به این ترتیب زمینه برای تولد دیابت و سپس بیماریهای عروقی فراهم میشود. رسوب چربیها در عروق هم که نتایج روشنی در پی دارد.
با این که این یافتهها ضربهای را به اعتماد ما به شاخص مفیدی چون BMI زده است، با این حال متخصصان تغذیه هنوز میگویند این شاخص همچنان برای تعیین وضعیت تناسب اندام افراد معتبر است.
متخصصان قلب هم میگویند BMI را اضافه کنید به ملاکهایی مثل فشارخون، سیگار کشیدن یا نکشیدن، کلسترول خون و نیز سابقه بیماریهای قلبی و عروقی، آن وقت بهتر میتوانید حساب کنید که چقدر در معرض خطر این بیماریها هستید.
آنها میگویند اگر میخواهید فقط لاغر به نظر آیید، رژیم بگیرید و به این شاخص بسنده کنید، اما اگر میخواهید سالم باشید، تحرک داشته باشید و ورزش کنید.