محققان در آخرین شماره نشریه Nature گزارشی از یافتههای مهیجشان را درباره استفاده از سلولهای بنیادی برای درمان طاسی، منتشر کردند.
البته موضوع فعلا در حد موشها مطرح است، اما آنقدر امیدوارکننده است که این محققان، از دانشگاه پنسیلوانیای آمریکا، معتقدند میتوانند تا یک دهه آینده، درمانی قطعی برای این مشکل بزرگ اغلب مردانه، پیدا کنند و به این ترتیب آنها را از روشهایی مانند موی مصنوعی یا پیوند و ترمیم مو نجات دهند.
اما کاری که این محققان انجام دادند، چه بود؟ Daily Mail چنین گزارش میدهد که کار آنها اصلا و ابدا در مورد طاسی یا چیزی شبیه به آن نبود. آنها فقط داشتند چگونگی ترمیم زخمهای پوست را مطالعه میکردند، آن هم در موشها. (گمان نکنم موشها هم طاس بشوند!) وسط همین مطالعات بود که آنها دیدند از زیر این پوست تازه، فولیکولهای موی تازه جوانه میزند.
فولیکول هم که همان جوانه اصلی مو است که تا حالا فکر میکردیم که تعداد آن از دوران جنینیمان ثابت میماند، مگر در دوران سالمندی و کهنسالی که آرام آرام این فولیکولها به حال مرگ میافتند. فولیکولهای مرده هم دیگر با هیچ دوا و درمانی جایگزین پیدا نمیکنند.
با مشاهده این وضع، دانشمندان مشتاق شدند که قضیه را بیشتر بررسی کنند، شاید چیزهای بهتری، خیلی بیشتر از ترمیم زخمهای چند موش آزمایشگاهی، از آن در بیاید.
بررسیهای آنها چندان هم بینتیجه نماند.
آنها پروتئینی را پیدا کردند که در حضور آن روند ترمیم پوست آسیبدیده سریعتر اتفاق میافتاد، (اگر خیلی کنجکاو هستید، اسم این پروتئین wnt بود.) به دنبال این ترمیم سریعتر، فولیکولهای بیشتری در مدت زمان کوتاهتری درست میشدند و این یعنی شرایط لازم برای به وجود آمدن موی جدید فراهم شدهاست.
در این میان جای یک چیز خالی بود و آن هم سلولی بود که این وظیفه خطیر را به عهده بگیرد و قبول کند که تبدیل شود به یک موجود ارزنده به نام فولیکول مو. تنها راهی که به ذهن این محققان و طبعا هر محقق کاربلد دیگری میرسید، این بود: «سلولهای بنیادی».
این سلولها، که نوعی پدر و جد همه سلولهای بدن، با همه اختلافات و تنوعشان محسوب میشوند، قابلیت این را دارند که در «شرایط» گوناگون به همه انواع سلولهای بدن تبدیل شوند؛ سلولهایی که هم شکل و شمایل متفاوتی دارند و هم کار و توانایی ویژه خودشان را.
این «شرایط» در مورد فولیکول مو فراهم شدهبود، یعنی پروتئینی که میتواند این داستان را کلید بزند، وجود داشت. «خب، چرا از این سلولها برای تبدیل شدن به فولیکول مو استفاده نکنیم؟» این جملهای بود که محققان دانشگاه پنسیلوانیا به زبان آوردند و در مقالهشان هم نوشتند و به این ترتیب غوغایی در جامعه طاسها به وجود آوردند!!
گفتههای آنها نقشه درمان قطعی طاسی را و همچنین طاسی منطقهای را، در آینده ترسیم میکرد: «یک خراش کوچک روی پوست بیمو، تزریق سلولهای بنیادی به همراه پروتئین wnt به داخل قسمت خراشیده و سه ماه انتظار برای رشد موها از این فولیکولهای تازهوارد.»
این نقشه آنهاست؛ نقشه ای که برای میلیونها بیمو در سراسر جهان تاکنون یک رویا، آن هم از نوع دستنیافتیاش، به حساب میآمد.
اینفوگرافی
نقشه درمان طاسی با استفاده از سلولهای بنیادی، راهی که باید پیموده شود:
مرحله 1: پوست قسمت بیموی سر خراش داده میشود.
مرحله 2: دارو، متشکل از سلولهای بنیادی به همراه پروتئین wnt، به داخل قسمت خراشدادهشده، تزریق میشود.
مرحله 3: بعد از سه ماه، موهای جدید رشد خواهند کرد.