هیچ پزشکی حق ندارد چنین کاری را انجام دهد. برخی از بیماران که مریضی‌شان طولانی، صعب‌العلاج و یا تکراری شده است با نتیجه آزمایش‌ها و عکس‌های رادیولوژی به پزشکان متعدد مراجعه می‌کنند تا نتیجه‌ای بهتر برای درمان خود بیابند. از آنجایی که این خدمات روزبه‌روز گران‌تر می‌شود بیشتر آنها تمایل دارند به آزمایشگاه‌هایی مراجعه کنند که طرف قرار داد با بیمه‌های درمانی و تکمیلی بیماران باشد و هزینه کمتری بابت این خدمات بپردازند. اصرار پزشکان به مراجعه به مراکز یادشده، شائبه شریک‌بودن پزشکان در سود مراکز تشخیصی را به همراه می‌آورد.
دکتر علیرضا زالی، رئیس سازمان نظام پزشکی در گفت‌وگو با همشهری در این‌باره گفت: در مورد ارجاعات پزشکی، بیمار همانطور که در انتخاب پزشک آزاد است، در انتخاب مراکز رادیولوژی و آزمایشگاه نیز اختیار کامل دارد و حق بیمار باید محترم شمرده شود. نزدیکی محل تصویر‌برداری و آزمایشگاه به محل سکونت بیمار و ترجیح او برای مراجعه به مراکزی که سابقه‌ای در آنجا دارد جزو حقوق بیمار محسوب می‌شود. آزادی بیمار برای ادامه درمان در مراکز تشخیصی، مورد تأیید همکاران است اما گاهی اوقات، آزمایش و تصویر خاص مورد نیاز پزشک را فقط یک مرکز رادیولوژی و آزمایشگاه خاص با تجهیزات متفاوت انجام می‌دهد. این مسئله به‌خصوص در مناطق محروم کشور که خدمات ارائه‌شده محدود است پیش می‌آید. در این مواقع پزشک برای خدمات ویژه بیمار را به مکانی خاص هدایت می‌کند. این موضوع با مسئله آزادی انتخاب بیمار کاملا متفاوت است. به همین دلیل این ارجاع از نظر قانونی و علمی برای پزشک هیچ منعی ندارد.
وی با اشاره به اینکه اکثر مراکز تشخیصی، عمده نیاز‌های پزشکان و بیماران را برطرف می‌کنند، گفت: در گذشته برخی از مراکز آزمایشگاهی و رادیولوژی به‌گونه‌ای بودند که همه دستگاه‌های تشخیصی را نداشتند اما هم‌اکنون به‌دلیل توسعه فناوری همه مراکز ممتاز هستند. براساس مباحث اخلاق پزشکی تسهیم منافع(fee Splitting) امری غیراخلاقی است. پزشک نمی‌تواند بیمار را به جایی ارجاع بدهد که خود به نوعی در منافع آن شریک است. در قانون برای این کار مجازات درنظر گرفته شده است.
دکتر علیرضا زالی با تأکید بر اینکه ارجاع بیمار به مراکز پزشکی و تشخیصی که پزشک در آن صاحب منافع است عملی غیرقانونی است، گفت: نکته دیگری که عمل غیرقانونی تلقی نمی‌شود، اختیار پزشک برای انجام مشاوره با پزشک متخصص دیگر است. پزشکان معالج می‌توانند متناسب با بیماری از مشورت تخصصی بهره ببرند. هر چند بیماران نیز می‌توانند از مشورت سایر پزشکان معتمد بهره‌ببرند.
وی با اشاره به اینکه راه‌حل رفع این مسئله در اعتماد بیمار و پزشک به یکدیگر است، گفت: گاهی بیمار با مدارک پزشکی به مطب مراجعه می‌کند. در این صورت به 2 دلیل پزشک درخواست آزمایش و یا تصویر رادیولوژی دیگری می‌کند. در وهله اول اگر از زمان عکسبرداری و یا آزمایش بیش از 6ماه گذشته باشد پزشک نیاز به مدارک جدید‌تری دارد. در مرحله دوم که بسیار نیز پیش می‌آید، آزمایش و یا تصویر مورد نظر کیفیت مطلوبی برای تشخیص بیماری توسط پزشک ندارد. در غیراین صورت انجام مجدد آزمایش هزینه جدید و زیادی را به بیماران تحمیل می‌کند.
اگرچه برخی از مسئولان وزارت بهداشت یا انجمن‌های مختلف پزشکی در اظهارنظرهای خود بارها به رابطه بین پزشک و آزمایشگاه‌های خاص اشاره کرده و آن را عملی غیراخلاقی دانسته اند؛ اما در این میان برخی از مسئولان هستند که ارجاع بیماران به آزمایشگاه‌های خاص را کاری غیرقابل اجتناب می‌دانند.
به گزارش ایرنا محمد محمدشیرازی معاون اداره سلامت دهان و دندان وزارت بهداشت در این‌باره گفت: اینکه پزشکان به‌دلیل سود بیشتر، بیماران را به آزمایشگاه‌های خاصی می‌فرستند، تصوری اشتباه است که متأسفانه بین مردم به‌وجود آمده است. به‌طور مثال نزدیک مطب من 2 آزمایشگاه وجود دارد که هیچ‌گونه آشنایی با هیچ‌کدام آنها ندارم اما کیفیت کارهای رادیولوژی دندان یکی از آنها اصلا مطلوب نیست درصورتی‌که هر دو آزمایشگاه از یک نوع دستگاه و تجهیزات استفاده می‌کنند.
نداشتن پرونده الکترونیک پزشکی مانع از نگاه جامع و کل‌نگر به فرایند سلامت و بیماری در افراد است. دکتر زالی با اشاره به اینکه 2موضوع مهم سطح‌بندی خدمات پزشکی و پزشک خانواده در دستور کار اصلاح نظام سلامت کشور قرار دارد به همشهری گفت: در طرح سطح بندی خدمات، خدمات تشخیصی و درمانی با توجه به نیاز‌های هر منطقه و تسهیلات موجود با کمک وزارت بهداشت سطح‌بندی می‌شود و کمک می‌کند از اقدامات غیرضروری جلوگیری شود. اجرای دقیق سیستم ارجاع توسط پزشک خانواده نیز می‌تواند بخش عمده‌ای از خدمات تکراری را حذف کند. وی در مورد وضعیت نظام ارجاع در دولت کنونی گفت: بحث نظام ارجاع بخشی از قوانین بالادست کشوری است و دولت کنونی نیز برای این مسئله برنامه‌ریزی خواهد کرد.
