برخي خبرها حكايت از برنامه جدي وزارت علوم و دانشگاه آزاد اسلامي براي افزايش چندبرابري تعداد دانشجويان دكتري در رشتههاي مختلف دارد.در سالهاي اخير تعدادي از رشتههاي دانشگاهي در مقاطع كارشناسي و كارداني بهدليل نبود دانشجو به محاق تعطيلي رفته است. اكنون تعداد داوطلبان مقطع كارشناسي ارشد به حدود يك ميليون نفر رسيده و سيل تقاضاي ورود به دانشگاه از مقطع كارشناسي به كارشناسي ارشد و دكتري كشيده شده است. برخي از دانشگاهها نيز بهدليل فشارهاي متعدد مجبور به تغيير سياست خود در زمينه پذيرش دانشجو در مقاطع تحصيلات تكميلي شدهاند.
نفس اين مسئله ميتواند مثبت باشد منوط به اينكه امكانات مورد نياز براي تحصيل دانشجو در مقطع دكتري وجود داشته باشد. رسم بر اين بوده كه تعداد دانشجويان دكتري در هر كلاس بيشتر از 4يا 5نفر نباشد اما احتمالا با روندي كه برخي دانشگاهها، امسال در پيش گرفتهاند براي نخستين بار در تاريخ آموزش عالي ايران، امسال شاهد نشستن حدود 30دانشجوي دكتري در يك كلاس خواهيم بود كه بيشباهت به كلاسهاي دبستان نخواهد بود!
براي رشد علمي دانشجويان مقاطع دكتري نياز به كارگاه، آزمايشگاه، كتابخانه، استادان خبره و با تجربه و ساير ملزومات آموزشي و پژوهشي هست، اما بهنظر ميرسد كه در سياست فعلي برنامهريزان و سياستگذاران حوزه آموزش عالي بهويژه دانشگاه آزاد اسلامي، صرفا كميت مهم است نه كيفيت.
كليد اين پروژه در دولت دهم زده شد و هزاران دانشجو به انگيزهها و شيوههاي مختلف به مقاطع دكتري دانشگاهها ورود داده شدند. اين دانشجويان چند سال ديگر فارغ التحصيلاني هستند كه در نقش استاد دانشگاه به تربيت دانشجو در دانشگاهها خواهند پرداخت. حالا دولت يازدهم آيا در تلاش است با باز گذاشتن دريچه ورود به مقاطع دكتري، بهنوعي با سياست قبلي مقابله كرده و يا نتايج و تبعات اقدامات قبلي را كمرنگ كند؟
اين در حالي است كه ظرفيت و كيفيت و امكانات دانشگاههاي كشور در مقاطع تحصيلات تكميلي محدود بوده و حتي پذيرش اعضاي جديد هيأت علمي كه در سالهاي اخير روندي شتابان بهخود گرفته ظرفيت خالي استادان دورههاي دكتري را پر نخواهد كرد چون استاد تازه استخدام شده را به تدريس در مقطع دكتري نميگمارند.حالا بايد ديد نظام آموزش عالي كشور با اين چالش جديد چگونه دست و پنچه نرم خواهد كرد. آيا اين سياست بدون مطالعه، تبعات و نتايج آن همچنان ادامه پيدا خواهد كرد؟
نظر شما