گفته مي‌شود زنان بيشترين قربانيان آسيب‌هاي اجتماعي در كشور هستند و جرايمي همچون اعتياد به مواد مخدر و روانگردان محرك و ارتكاب جرم و جنايت كه تا 2دهه قبل بيشتري جرايمي مردانه بودند اكنون رنگ و رويي زنانه به‌خود گرفته‌اند.
سيدحسن موسوي چلك، رئيس انجمن مددكاران اجتماعي ايران نسبت به بالا رفتن آمار زنان در حوزه معضلات اجتماعي هشدار مي‌دهد و مي‌گويد: بالارفتن آمار آسيب‌هاي اجتماعي و زنانه شدن آسيب‌ها، امروزه به يك معضل اساسي تبديل شده است.
جعفر باي، آسيب شناس نيز درباره زنانه‌شدن آسيب‌ها به همشهري مي‌گويد: آسيب‌هايي كه در سال‌هاي گذشته بيشتر گريبانگير زنان شده، از چند عامل نشأت مي‌گيرند؛ بالارفتن سن ازدواج در كنار اشتغال و استقلال اقتصادي، وجود پانسيون‌ها و خانه‌هاي مجردي دختران در كلانشهرها همه و همه از عواملي است كه به اين آسيب‌ها دامن مي‌زنند.
به گفته وي مهاجرت نيز يكي از عواملي است كه باعث بروز آسيب‌ها خصوصا در شهرهاي بزرگ شده است. تا چند سال گذشته جنس مهاجرت در كشورمان مردانه بود و زنان در شهرها و روستاها باقي مي‌ماندند و مردان در جست‌وجوي كار به شهرها مي‌آمدند اما با فراهم شدن امكان تحصيل بيشتر دختران، مهاجرت دختران به بهانه تحصيل و اشتغال افزايش يافته و سيل دختران مجرد از شهرها و روستاها به كلانشهرها سرازير شد؛ دختراني كه به‌دليل مشكلات فراوان در شهرستان‌ها نمي‌توانستند به حل و فصل مسائل و مشكلاتشان بپردازند حالا به بهانه حضور در بازار كار و اشتغال و ادامه تحصيل در شهرهاي بزرگ زندگي مي‌كنند و اين تازه آغاز ماجراست.
باي مي‌گويد: فقدان نظارت در كلانشهرها بر رفتار افراد مهاجر باعث شد تا تعداد زيادي از اين زنان و دختران در معرض ارتكاب جرايم قرار بگيرند. عده‌اي نيز به‌عنوان طعمه مورد سوء‌استفاده باندهاي تبهكاري قرار گرفتند. به همين دليل آمار مجرميت به تبع افزايش مهاجرت به شهرهاي بزرگ افزايش پيدا كرد.
موضوع حضور دختران در شهرهاي بزرگ از وقتي به‌طور جدي مطرح مي‌شودكه آنها براي تحصيل از خانواده‌شان خداحافظي مي‌كنند، اما با پايان تحصيل يا حتي نيمه‌كاره رهاكردن آن، با تهيه خانه و يا ساكن شدن در پانسيون عطاي بازگشت به خانه را به لقايش مي‌بخشند و در هياهوي شهرهاي بزرگ گم مي‌شوند.
باي در اين مورد مي‌گويد: اكنون با تغيير نقش خانواده هرم قدرت خانواده درهم شكسته و اين موضوع شرايطي را فراهم كرده كه خانواده تحت تأثير و تحولات و دگرگوني‌ها قرار مي‌گيرد. براي تغيير اين موضوع و رويكرد خانواده‌ها تمام تلاش‌هايي كه در اين‌باره انجام مي‌شود بايد در مبدا اتفاق بيفتد يعني بايد ارزش‌ها ابتدا در درون خانواده احيا شود و شرايطي مهيا شود كه حرمت خانواده همچون گذشته حفظ شود. اگر خانواده تقويت و احيا شود و نقش بازدارندگي خود را همچون گذشته احيا كند ديگر شاهد پديده‌اي همچون مهاجرت دختران به شهرهاي بزرگ نيستيم. در مرحله بعد جامعه و نظام آموزشي بايد ترميم شود. نظام آموزشي ما اكنون غيراستاندارد است و به اين مسائل دامن مي‌زند درحالي‌كه بايد نظام آموزشي مسئوليت و عملكرد خود را بازسازي و احيا كند.
زنانه شدن اعتياد
ورود زنان به جرگه معتادان به مواد‌مخدر و محرك هم چند سالي است كه به مرحله هشدار رسيده است. توزيع قرص‌هاي لاغري در آرايشگاه‌ها و باشگاه‌هاي ورزشي كه در ظاهر قرص لاغري‌هستند اما كم‌كم فرد را معتاد مي‌كند، از ديگر موضوعات اين عرصه است كه باعث شد تا وزارت بهداشت و نيروي انتظامي بارها و بارها هشدارهايي را در اين‌باره ارائه دهند.
باي در اين‌باره مي‌گويد: آمار جرايم در حوزه اعتياد صنعتي يا مواد محرك به سوي زنانه شدن است تبليغات اغوا‌كننده در آرايشگاه‌هاي زنانه و باشگاه‌هاي ورزشي به بهانه تناسب اندام و لاغر شدن و استقبال از اين داروها و قرص‌ها باعث شد تا آمار اعتياد در حوزه مواد محرك صنعتي بيشتر از گذشته شود. افزايش آمار طلاق و خود سرپرست شدن تعداد زيادي از بانوان هم يك معضل جدي ديگر است؛ بانواني كه بنا به هر دليلي سرپرست خانوار شده‌اند بايد علاوه بر كارهاي خانه مديريت اقتصاد خانه را هم به‌عهده بگيرند و همين موضوع باعث آسيب پذيري اين افراد مي‌شود.
لزوم تغيير رويكردها
سيد حسن موسوي چلك، رئيس انجمن مددكاري ايران نيز با اشاره به اين نكته كه آسيب‌هاي اجتماعي واقعيات تلخي هستند كه بايد آنها را باور و اعلام كرد چرا كه اگر آسيبي اعلام نشود كم‌كم به‌صورت زيرزميني به رشد خود ادامه مي‌دهد و مشكلات بيشتري را به‌دنبال مي‌آورد. به گفته وي بالارفتن ميزان آسيب‌هاي اجتماعي و زنانه شدن آسيب‌ها معضلي اساسي است كه بايد توجه جدي براي رفع آنها صورت بگيرد. در اين ميان نبايد نقش شبكه‌هاي ماهواره‌اي را ناديده گرفت و بايد به آن توجه ويژه‌اي شود. رئيس انجمن مددكاري ايران مي‌گويد: براي مقابله با آسيب‌هاي اجتماعي نبايد مردم و سيستم امنيتي در مقابل هم قرار بگيرند بلكه بايد رويكردها را تغيير داد و برنامه‌ريزي‌ها را به سمتي پيش برد كه بتوان در مقابل جنگ نرمي كه در كشورمان به راه افتاده بهترين پيشگيري يا مقابله را داشت.
بزرگ نمايي نكنيم
زنانه‌شدن آسيب‌هاي اجتماعي كمتر از چند‌ماه است كه به‌طور جدي مورد توجه كارشناسان و مسئولان قرار گرفته است. علاوه بر كارشناسان، مسئولاني در بهزيستي، كميته امداد، نيروي انتظامي و معاونت زنان و خانواده رياست‌جمهوري در اين‌باره اظهارنظر كرده و هشدار داده‌اند. اما تمركز بر زنانه شدن آسيب‌ها چگونه بايد باشد؟ احمد عسكري جامعه شناس مي‌گويد: با تكرار بيش از حد موضوعاتي چون آسيب‌هاي زنانه نبايد جامعه را نسبت به آن نگران كنيم، چرا كه حساسيت بيش از حد درخصوص برخي موضوعات تنش و اضطراب به‌وجود مي‌آورد و قبح قضيه را هم از بين مي‌برد. در عين حال بايد مشاركت اجتماعي و همبستگي را به خانواده‌ها آموزش داد و با دادن آگاهي به خانواده‌ها مي‌توان شاهد كاهش آسيب‌ها هم بود. همچنين اگر با ديد اجتماعي به اين موضوعات نگاه مي‌كنيم بايد راه‌حل اجتماعي هم براي آنها درنظر گرفت و اگر موضوع را فرهنگي متصور مي‌شويم بايد راه‌حلي از جنس خودآن برايش درنظر بگيريم. در هر صورت شناخت نوع مسئله براي پيدا كردن راه‌حل آن خيلي مهم است.
نظر شما