دكتر محمد اميني، رئيس سابق مركز تحقيقات منابع طبيعي و كشاورزي استان مازندران در آستانه هفته منابع طبيعي به همشهري گفت: بنا به آمار، اگر روند موجود در برداشت آب از سفره‌هاي زيرميني ادامه پيدا كند حداكثر 20سال ديگر مازندران خشك مي‌شود.
اين استاد دانشگاه، با اشاره به اينكه هر 10سال، سطح آب سفره‌هاي زيرزميني شمال كشور نيم متر پايين‌تر مي‌رود، خاطرنشان كرد: در حال حاضر بيش از 90درصد آب مازندران در بخش كشاورزي به‌ويژه توليد برنج مصرف مي‌شود و منابع آبي استان به طرز نگران كننده‌اي در حال كاهش است.
آنطور كه اميني مي‌گويد: براي هر كيلو برنج 5تا7هزارليتر آب مصرف مي‌شود اما اينكه آيا اين شيوه توليد برنج ارزش اقتصادي دارد در محاسبات جايي ندارد؟ ما درحالي 5تا 7هزارليتر آب صرف برنجكاري مي‌كنيم كه آب خارج شده از شاليزار به انواع كودها و سموم شيميايي آلوده شده و نمي‌توان از آن بهره‌برداري مجدد كرد.
رئيس سابق مركز تحقيقات منابع طبيعي وكشاورزي استان مازندران با ابراز نگراني از آينده استان‌هاي شمالي كشور تصريح كرد: به‌دليل برداشت‌هاي بي‌رويه ومصرف بي‌حساب وكتاب آب، حجم آب‌هاي سطحي استان به‌شدت كاهش يافته است در نتيجه براي جبران كم آبي، دائما در حال حفر چاه هستند وبي توجه به عواقب ناگوار آن، از سفره‌هاي زيرزميني آب برداشت مي‌كنند. به گفته وي، اين روند در جلگه‌ها و مناطق بالادست باعث تنزل سطح آب سفره‌هاي زيرزميني شده و در مناطق نزديك دريا سبب پايين رفتن سطح آب و پيشروي آب دريا به سمت خشكي شده است، به همين دليل هر چه به نوار ساحلي نزديك‌تر مي‌شويم خاك و آب شورتر مي‌شود و به‌زودي اراضي نزديك به ساحل قابليت خود را از دست مي‌دهد.
اميني مي‌گويد كه افت سطح آب سفره‌هاي زيرزميني در اراضي جلگه‌اي روي پوشش گياهي به‌شدت اثر گذاشته و به‌تدريج باعث خشك شدن خاك و تخريب كامل پوشش گياهي دراين مناطق مي‌شود. به گفته اين استاد دانشگاه، اگرروند موجود برداشت آب درمازندران ادامه داشته باشد و چاره‌اي براي آن نشود اين استان هم به سرنوشت خوزستان مبتلا خواهد شد. اتفاقي كه در خوزستان روي داده براثر بهره‌برداري بيش از حد آب از سفره‌هاي زيرزميني و آب‌هاي سطحي بوده ؛ روندي كه باعث خشك شدن خاك و رطوبت آن شده است به‌طوري كه با وزش هر بادي، خاك در هوا پراكنده مي‌شود.
- تخريب سرزمين
اميني يادآورشد: سطح سفره‌هاي زيرزميني وقتي افت مي‌كند ناگزير عمق چاه‌ها بيشتر مي‌شود و آب بيشتري ازسفره‌هاي زيرزميني برداشت مي‌كنند. الان بسياري از دشت‌هاي مازندران دشت ممنوعه هستند و نبايد از اين دشت‌ها، آبي برداشت شود زيرا سطح آب از تراز منفي دراز مدت پايين‌تر رفته و اين خطر وجود دارد كه سفره‌هاي زير زميني به خشكي برسند.
مهندس كاظم نصرتي نصرآبادي هم كه سال‌ها مديريت جنگل‌هاي شمال كشور را برعهده داشته است، در گفت‌وگو با همشهري وضعيت منابع آبي استان‌هاي شمالي كشور را بحراني توصيف كرد وگفت: طي چند دهه اخير، در سراسر كشور بيش از حد مجاز از سفره‌هاي زيرزميني، آب برداشت شده و استان‌هاي شمالي هم ازاين قاعده مستثني نبودند.
رئيس جامعه جنگلباني ايران، افزود: ساختاراراضي شمال به‌گونه‌اي است كه وقتي سفره‌هاي زيرزميني تخليه شود آب شور جايگزين آب‌هاي زيرزميني شده و اراضي قابليت خود را ازدست مي‌دهد و شوري در نهايت باعث تخريب سرزمين مي‌شود. اينها مباحث جديدي نيست و طي 4دهه اخير بارها كارشناسان درباره آن هشدار دادند اما كسي به اين هشدارها توجه نكرد.
- بيابانزايي دامن سبزترين استان‌هاي كشور را هم گرفت
كاظم نصرتي نصرآبادي، رئيس جامعه جنگلباني ايران كه سال‌ها مديريت جنگل‌هاي شمال را برعهده داشته است، تصريح كرد: در حال حاضر به‌دليل برداشت بي‌رويه آب از سفره‌هاي زيرزميني، در سراسر كشور شاهد تخريب منابع آب وخاك و گسترش بيابان هستيم اين نشان مي‌دهد كه طبيعت تحمل اين حجم تخريب را ندارد و به سمت نابودي پيش مي‌رود؛ استان‌هاي شمال كشور هم از اين قاعده مستثني نيستند بنابراين، در آينده نه چندان دور، كل منطقه شمال تبديل به بيابان مي‌شود.
نظر شما