مرکز تحقیقات و مطالعات رسانهای موسسه همشهری پژوهشی در این زمینه انجام داده است.
مدیر طرح: سیامک کفایی
همکاران: زهرا ادریس آبادی، فریده حیدر نژاد، فریده درفشی، میترا زاغی، سمیه گایگانی و سرور السادات هاشمی
پیشگفتار
" وخدای تو حکم فرمود که جز او را نپرستید و بر پدر و مادر نیکویی کنید ، اگر یکی از آنان یا هردو به سنین کهولت و سالخوردگی رسیدند ، زینهار کلمه ای که رنجیده خاطر شوند ، نگویید و کمترین آزار به آنان نرسانید و با آنها به اکرام و احترام سخن بگویید." (سوره اسرا آیه 23)
سالمندی
سالمندی پدیدهای است که میتوان آن را مرحلهای از سیرطبیعی زندگی دانست که برای همه افراد بشرپیش میآید و همانطور که در تمام مراحل عمر، انسان نیازمند مراقبتهای بهداشتی خاص است، سالمندینیز ازاین قائده مستثنی نیست. با پیشرفت بهداشت و ارائه مراقبتهای پیشگیرانه و کنترل بیماریهای واگیر، طول عمر انسانها افزایش پیدا کرده و شمار سالمندان به شدت افزایش یافته بطوری که هماکنون بیش از 5 میلیون سالمند بالای 60 سال درکشور زندگی میکنند که این رقم نسبت به آمار سالیان پیش افزایش چشمگیری داشته است. http\\kahrizak.com
لذا آشنایی با فرایند پیر شدن و شیوه های برخورد با سالمندان و رفتارهای خاص دوران سالمندی و به تبع آن طراحی سازو کارهای مراقبت و نگهداری از آنان از ضروریاتی است که جامعه امروز ما بیش از پیش به آن نیازمند است. (گیل گارت، 1382، پیشگفتار)
سازگاری با سالمندی
سالمندی سرنوشتی است که تمام افراد بشر از هر جنس، نژاد و فرهنگی به آن گرفتار می شوند دورانی که اگر از کیفیت مناسب برخوردار باشد بسیار مطلوب و لذت بخش است.
ژیلا میر لاشاری در مقاله خود تحت عنوان سازگاری با سالمندی که در کتاب بررسی مسائل سالمندی در ایران و جهان چاپ شده است چنین می نویسد:
" در جامعه امروز سالمندان جزء گروه های بزرگ اجتماع به حساب می آیند . با پیشرفت علم افراد مدت طولانی تری زندگی کرده و لاجرم بایستی با تغییرات پیچیده جسمی روحی – روانی و اجتماعی که همراه با فرایند پیری حادث می شود سازگار شوند.
تطابق موفقیت آمیز با سالمندی منوط به توانایی شخص برای ادامه و استمرار روش های مناسب زندگی در طول حیات، حفظ یک شیوه زندگی فعال و یافتن جانشین های مناسب برای فعالیت های دوران میان سالی است.
از جمله تنش های وارده به فرد سالمند مرگ همسر، عزیزان و دوستان نزدیک است مطالعات انجام شده در بعضی کشورها از جمله ژاپن نشان داده افراد سالمندی که اعتقادات مذهبی دارند از سلامت روحی – روانی و جسمی بیشتری بهره مند بوده و نسبت به کسانی که باورهای مذهبی کمتری دارند یا اصولا اعتقادات مذهبی ندارند ، در مقابله با فشارهای روحی– روانی از جمله مرگ عزیزان توانایی آنها بیشتر است.
این افراد سریع تر می توانند به وضعیت روحی – روانی وجسمی پیش از وقوع اضطراب و تنش برگشته و حتی فشار خون آن ها کمتر افزایش پیدا خواهد کرد . در واقع مراسم مذهبی برای آنها مانند یک روش ریلکس کننده عمل کرده سازگاری آنها را افزایش می دهد.
اعمالی از جمله خواندن دعا و نماز خیرات کردن و رفتن به زیارت ..... پاسخ های آرام کننده را در فرد تسریع می کند و از طریق کاهش احساس ترس اضطراب و تعئیل حس تنهایی می تواند برای فرد سالمند بسیار مفید باشد.
اعتقاد به زندگی پس از مرگ بخصوص اعتقاد به اینکه دنیای دیگر می تواند بهتر از زندگی کنونی باشد در فرد احساس آرامش ایجاد می کند. این مطلب که در آینده و در هان دیگر باز هم افراد خواهند توانست عزیزان خود را ببینند اضطراب را در فرد سالمند کاهش می دهد.
از جمله راهکارهای دیگری که برای سازگاری با مرگ عزیزان پیشنهاد می شود کار درمانی است . فراگیری یک حرفه جدید یا اشتغال روزانه می تواند سازگاری فرد را افزایش دهد.
از طرفی فرد سالمند با جایگزین کردن فعالیت های جدید متناسب با سن به جای فعالیت های گذشته می تواند خلاء بازنشستگی را پر کند . اشتغال به کارهایی مثل کشاورزی در باغچه و باغ، نویسندگی، پرداختن به صنایع دستی و کارهای هنری حتی کمک به نگهداری از نوه ها می تواند احساس مفید بودن را در فرد زنده نماید.تغذیه مناسب در دوران سالمندی تاثیر به سزایی در وضعیت روحی – روانی و جسمی فرد دارد.
گفته می شود از طریق تغذیه صحیح می توان افسرگی را کاهش داد . غذا هایی که پروتئین بالا کربوهیدرات پایین و چربی کمتری دارد همچنین خوردن غذا در حجم کمتر و وعده های بیشتر جهت تنظیم قند خون در یک حد مناسب استفاده بیشتر از موادی مثل ماهی در تمام افراد بخصوص سالمندان توصیه می شود" .
(میرلاشاری،1381،ص373و374)
سالمندان چه نیازهایی دارند؟
نیازهای سالمندان را در ایران و تمام جهان را میتوان به 3 گروه اصلی تقسیم کرد. گروه اول نیازهای بهداشتی - درمانی هستند که شامل مراقبتهای پزشکی و بهداشتی از سالمندان است. گروه دوم نیازهای اجتماعی - اقتصادی مانند بیمه و حقوق بازنشستگی است که عدم توجه به آنها آرامش روحی، روانی و اجتماعی سالمند را مختل خواهد کرد و گروه سوم نیازهای روانی است. www.salmandan.blogsky.com/?PostID=16
تکریم سالمندان:
مینو پیامی شبستری، درمقدمه تحقیقی که درباره نحوه استفاده و رضامندی سالمندان فعال از تلویزیون انجام داده به مسئله تکریم سالمندان اشاره کرده است. از نظر وی:
"روز نهم مهر ماه، در هر سال به عنوان روز سالمندی نامگذاری شده است تا گامی در راستای تکریم این پدران و مادران برداشته شود. دوران سالمندی همانند دوران کودکی یا جوانی، یکی از مراحل زندگی است، با این تفاوت که دوران کودکی و جوانی سرشار از انرژی و تلاش است، ولی دوران سالمندی، با تحلیل قوا و کاهش میزان فعالیت های فیزیکی همراه است.
اسلام به سالمندان ارج می نهد و بسیار حرمت قائل است و به رعایت حقوق و احترام آنان سفارش کرده و به بهره گیری از تجارب و افکار پخته آنان تشویق می کند.
خود" بزرگسالی " و" سن بالا" در فرهنگ دینی ما احترام دارد. این سخن پیامبر خدا( ص) است :"هرکس فضیلت و مقام یک بزرگ را به خاطر سن و سالش بشناسد و اورا مورد احترام قرار دهد، خدای متعال او را از هراس و نگرانی روز قیامت ایمن می دارد."
این سخن را نیز از حضرت علی (ع) به یاد داشته باشیم که فرمود :
" دانشمند را به خاطر علمش و بزرگسال را به خاطر سن او ، باید احترام کرد."
رسول خدا (ص) فرمود:" برکت و خیر ماندگار ، همراه بزرگتر های شماست . در سخن دیگر فرمود پیرمرد در میان خانواده اش همچون یک پیامبر در میان امتش است."
همه پیران یک جور پیر نمی شوند ؛ به طوری که در این مسئله ارزش های اجتماعی مطرح است. در بعضی جاها، سالمندی اوج منزلت است، اما برخی جاها اینگونه نیست. به عنوان مثال شنیده ایم که در بین سرخ پوستان و اسکیموها، وقتی افراد پیر می شوند، قبیله خود را ترک می کنند. روایتی هم هست که در بین عشایر ایران هم چنین رسمی وجود دارد، در بین بویر احمدی ها و بختیاری ها، سالمندانی که نمی توانند قبیله را همراهی کنند، می گذارند و کوچ می کنند".
(پیامی شبستری،1385،ص1و2)
حمایت اجتماعی از سالمندان
"مسئله سالمندان در جوامع سنتی و متجدد بعنوان یکی از مهمترین چالش ها ی بهداشت روانی معاصر است.
نظریه پردازان ابعاد مختلف حمایت اجتماعی را به پنج دسته تقسیم کرده اند:
1- حمایت هیجانی که مهارت در کسب کمک از دیگران به هنگام شدت یافتن فشار روانی را شامل می شود.
2- حمایت شبکه اجتماعی که موجب کاهش فشار روانی از طریق دسترسی به عضویت در شبکه و کمک به فراموش کردن مشکلات می شود.
3- حمایت عزت نفس که بدین معناست که دیگران به فرد بقبولانند که قابلیت های ویژه ای دارد.
4- حمایت وسیله ای که عبارت است از دسترسی به منابع مالی و خدماتی به هنگام مواجهه با رویدادهای فشار زای روانی.
5- حمایت اطلاعاتی که در بر دارنده ارائه اطلاعات برای درک رویدادهای فشار زای روانی است.
هرچند بطور کلی دسترسی به حمایت اجتماعی حائز اهمیت فراوان است ولی برخورداری از حمایت عزت نفس به مراتب سودمند تر است علی الخصوص اگر منشا این حمایت خارج از خانواده باشد."
کامیان خزایی، 1381 ص363-370
همچنین در این زمینه، مرکز تحقیقات سالمندی، تنها مرکز تحقیقات سالمندی در ایران است که توسط وزارت بهداشت تصویب شده است.
حوزه فعالیت این مرکز در 3 حیطه آموزش، پژوهش و خدمات است. این مرکز به صورت عمده بر تحقیقات کاربردی در زمینه سالمندی تمرکز دارد تا با توجه به شرایط فرهنگی، اعتقادی، مذهبی، اجتماعی و اقتصادی جامعه ایرانی، نیازهای سالمندان را شناسایی کرده و متناسب با آن خدمات مناسب را برای پاسخگویی نیازها به ارگانهای اجرایی معرفی میکند.www.salmandan.blogsky.com/?PostID=16
آسایشگاه سالمندان:
مراکز نگهداری از سالمندان، در طی چند دهه اخیر شکل گرفته است و دلایل به وجود آمدن آن، قطعا بی رحمی انسان امروز و حق ناشناسی جوانان نیست. مانند این است که بگوییم والدینی که فرزندان خود را به مهد کودک می سپارند، از مهر و محبت بی بهره اند! آنچه کودکان خردسال را به مهدکودک و افراد کهن سال را به خانه سالمندان روانه می کند، لزوم وجود حمایت و نگهداری ویژه ای است که در زمانی خاص، والدین فرزندان این افراد قادر به ارائه آن نیستند. www.farya.com/id/ 503
شهره سیام در مقاله آسایشگاه های سالمندان می نویسد:
"با توجه به اینکه سالمندان معمولا توانایی انجام کارهای روزانه مربوط به خودشان را تدریجا در اثر بروز عوارض و بیماری های جسمی یا روانی و یا جسمی روانی از دست می دهند و کسی هم در محیط خانه ممکن است فرصت رسیدگی و یاری دادن به فرد سالمند را نداشته باشد و به علت گرفتاری های خانوادگی عدم تمکن مالی، عدم امکان استخدام پرستار خصوصی و غیره نیز وضع نگهداری سالمند در خانه روز به روز دشوارتر شود.
شاید ضرورت ایجاب نماید اینگونه افراد سالمند و سالمندانی در شرایط دیگر مانند نارسایی فیزیکی و روانی در مراکز مناسبی که به منظور نگهداری و مراقبت کامل از سالمندان تاسیس می شوند اقامت نموده و بطور موقت یا دائم به زندگی خود ادامه دهند.
ولی اساس فکر در تاسیس آسایشگاه سالمندان را می توان در دو عبارت خلاصه کرد : رفاه و آسایش اطرافیان، رفاه و آسایش سالمندان . در مورد رفاه و آسایش اطرافیان سخن این است که بسیاری از سالمندان مواجه با مشکلات و دشواری هایی هستند، بیمارند، بیماری جسمی یا روانی آنان موجب سلب آسایش از خانواده می شود، پس بهتر است آنان از خانه دور باشند .
در رابطه با رفاه و آسایش بحث این است که وضع حال و مزاج آنان به گونه ای است که به پرستاری و مراقبت خاص نیاز دارند و اگر در محیطی به دور از هیاهو و جنجال خانواده و تحت مراقبت های درمانی و بهداشتی ویژه ای باشند راحت تر و آسوده تر زندگی می کنند. در جوامع صنعتی تکیه بر رفاه و آسایش اطرافیان و در جوامع سنتی تکیه بر رفاه و آسایش سالمند بیشتر مد نظر است.
عواملی که در کل سبب پدید آمدن آسایشگاه سالمندان شده است، عبارت از تغییرات و تحولات زیر است :
-تغییر و تحولات اقتصادی در زمینه کار، مسکن، درآمدکافی، افزایش هزینه و مصرف و .....
-تغییرات فرهنگی ناشی از دگرگونی فکرها فلسفه ها ارزش ها آداب و رسوم و سنت ها خوش بینی و بد بینی و.........
-تغییرات اجتماعی ناشی از برخوردها، روابط، معیارهای اخلاقی، آسایش و رفاه جویی زندکی شهری احساس مسئولیت و.........
-تغییرات خانوادگی به صورت سیستم واحد های محدود زاد و ولد، تنظیم خانواده، میل به آرامش و استقلال و......
مزایای آسایشگاه سالمندان :
- دور ماندن خانواده از مزاحمت ها و دشواری آفرینی های سالمندان
- راحت و آرام بودن خود سالمند و داشتن سرگرمی و اشتغالی مناسب
- بهره مندی از پرستاری ها و مراقبت های ویژه مورد نیاز که معمولا در آن اماکن بیشتر قابل دسترس است
- استفاده از رژیم غذایی خاص خواب و استراحت کافی و .....
- دور ماندن از افسردگی اختلال در رفتار و عصبانیت ها و ......
معایب آسایشگاه سالمندان :
- داشتن زندگی یکنواخت و عادی بدون نوسان که خود وضع روحی افراد را مختل می کند.
- دوری از خانواده و فرزندان و احساس محرومیت های عاطفی ناشی از آن.
- مصاحبت با افرادی که هر کدام محرومیت و مشکلی دارند و همه اهل درد و بدبینی و آماده مردنند.
- احساس بی نقشی و مصرف کنندگی که خود سبب می شود ته مانده توان و قدرت او از بین برود.
- عدم استقلال و مدیریت در زندگی و حیات بدون مراقبت توام با همدردی و غمخواری.
- افزایش اختلالات روانی ناشی از بی مهری ها، تحقیرها، طردها، که حتی فرزندان هم پذیرای او نیستند.
- افزایش وحشت ناشی از تنهایی و مرگ و دلتنگی های مربوط به آن که خود وضع او را اسفناک می کند.
- از هم پاشیده شدن کانون خانوادگی و در انزوا قرار گرفتن.
- درماندگی و بهره مندی از زندگی غیر طبیعی و پرستاری های تصنعی و صرفا برای حقوق.
در کل معایب آسایشگاه سالمندان نسبت به مزایای آن بیشتر است و سالمند در هر شرایط نامطلوبی که باشد باز هم بهتر است در خانه زندگی کند نه آسایشگاه سالمندان.
آسایشگاه سالمندان در ایران کلا به چهار دسته قابل تقسیم بندی است :
1- آسایشگاه سالمندان دولتی که زیر نظر سازمان بهزیستی است و در هر استان به تعداد مورد نیاز وجود دارد و در آن از سالمندان بی پناه درماندگان و بیماران طی شرایطی پذیرایی می کنند.
2- برخی از آسایشگاه های سالمندان صرفا جنبه خیریه دارند.
3- دسته ای از آسایشگاهها بصورت خیریه و شهریه دار تواما اداره می شوند.
4- بالاخره آسایشگاه هایی که جنبه خصوصی دارند و با مبالغ ماهانه ای که از اولیای سالمندان می گیرند اداره می شوند."
(شهره سیام،1381ص49-53)
آسایشگاه از دیدگاه سالمندان:
"متاسفانه خود سالمندان هم نسبت به آن دیدی مثبت ندارند.عموما از بودن در آنجا ناگزیر و محیط آن را محیط جبر و اجبار می دانند. با اینکه برخی از آنان سال هاست در چنین محیطی زندگی می کنند، با آن خو نگرفته اند و منتظرند تحولی پدید آید و از آنجا بیرون آیند.
دیدها نسبت به آن منفی است . چه بسیار عده سالمندانی که نسبت به این وضع معترضند ولی صدایشان به جایی نمی رسد. فرزندان قدرت را در دست دارند و مال و ثروت را در اختیار، به عدم رضایت روانی و وضعیت دشوار آنان توجهی ندارند."
(علی قائمی،1366ص278)
درخاتمه یادآورمیشویم که خانواده همواره بهترین مکان برای گذراندن زندگی افراد مسن بوده و باید سعی شود به گونهای برنامهریزی کرد که افراد سالمند، دوران پیری خود را درکانون گرم خانواده و کنار فرزندان خود سپری کنند. گزارش حاضر در پی آن است که نظر مردم تهران را در باره سالمندان و سپردن سالمندان خود به خانه های سالمندان (آسایشکاه) جویا شود.
کلیات تحقیق
در این گزارش با به کارگیری نظرسنجی تلفنی و بدست آوردن آمارها، پردازش و تحلیل علمی آنها، سعی شده است تا به میزان رضایت پاسخگویان نسبت به تعداد، امکانات تفرجی، فضای تفریحی، وضعیت بهداشت و امنیت پارک های شهر تهران دست یافت. این گزارش حاصل جمع آوری پاسخ 1180نفر از مردم تهران به پرسشنامه تهیه شده توسط واحد نظرسنجی تلفنی مرکز مطالعات و تحقیقات رسانه ای موسسه همشهری است. این افراد به صورت تصادفی و بر اساس مراجعه به فهرست شماره تلفن ها (از 22000000 الی 88999999) انتخاب شدند. در این گزارش نظر کسانی که تمایل به پاسخگویی به تمام پرسش های تحقیق را داشته اند، منعکس شده است.
اهداف تحقیق
هدف کلی این تحقیق دستیابی به مجموعه اطلاعات و پاسخ هایی است که پاسخگویان در مورد سالمندان و سپردن آنان به خانه های سالمندان بیان کرده اند .
روش نظرسنجی
در این پژوهش، از نظرات عامه مردم به صورت تلفنی (نظرسنجی تلفنی) به روش پیمایشی و نمونه گیری تصادفی استفاده شده است. عددهای داخل جدول گرد شده است.
جامعه نمونه
در این تحقیق نمونه آماری شامل 1180 نفر از مردم تهران است لازم به ذکر است که از این تعداد 64 درصد زن و 36 درصد زن هستند.
زمان اجرای نظرسنجی
این نظرسنجی از تاریخ 21 تا 23 مرداد ماه 1386 توسط گروه نظرسنجی مرکز مطالعات و تحقیقات رسانه ای روزنامه همشهری انجام شده است.
پرسشنامه نظرسنجی
1. جنس
2. سن
3. تحصیلات
4. از نظر شما مهمترین نیاز سالمندان چیست؟
5. چگونه می توانیم به سالمندان احترام بگذاریم؟
6. آیا شما سالمندی در خانه دارید؟
7. آیا رواج خانه سالمندان در جامعه لازم است؟
8. آیا سالمند خود را به خانه سالمندان می سپارید (آیا خود شما موافق هستید که به خانه سالمندان بروید)؟
9. چرا بعضی خانواده ها سالمندان را به خانه سالمندان می سپارند ؟
10. فکر می کنید وضعیت سالمند در خانه سالمندان چگونه خواهد بود؟
چکیده:
طرح نظرسنجی حاضر، به منظور دست یافتن به نظر پاسخگویان نسبت به سالمندان و سپردن آنها به خانه سالمندان به اجرا درآمده، یافته های این طرح به قرار زیر است:
64 درصد از پاسخگویان را زنان و36درصد را مردان تشکیل می دهند.
15 درصد پاسخگویان در گروه سنی 30-26 سال قرار دارند .
47درصد از پاسخگویان مهمترین نیاز سالمندان را محبت اعلام کرده اند.
36درصد از پاسخگویان احترام گذاشتن به سالمندان را از طریق پرستاری و مراقبت از آنها می دانند.
53 درصد از پاسخگویان سالمندی در خانه نداشته اند.
49درصد از پاسخگویان رواج خانه سالمندان را در جامعه لازم نمی دانند.
80 درصد از پاسخگویان ابراز کرده اند که هرگز سالمندشان را به خانه سالمندان نخواهند سپرد.
37 درصد از پاسخگویان بی عاطفگی فرزندان را علت سپردن سالمندان به خانه سالمندان می دانند.
59 درصد از پاسخگویان معتقدند که سالمند در خانه سالمندان دچار محرومیت عاطفی خواهد بود.
جنس پاسخگویان
بر اساس جدول شماره 1، از میان 1180 نفر پاسخگو 64 درصد زن و36 درصد مرد هستند.
جدول شماره 1- توزیع پاسخگویان بر اساس جنس
جنس |
تعداد |
درصد |
زن |
756 |
64 |
مرد |
428 |
36 |
جمع |
1180 |
100 |
نمودار شماره 1
سن پاسخگویان
بر اساس جدول شماره 2، از میان 1180نفر پاسخگو 15درصد بین 26 تا 30 سال و 7 درصد بین 46 تا 50 سال سن دارند.
جدول شماره 2- توزیع پاسخگویان بر اساس سن
سن |
تعداد |
درصد |
30-26 سال |
182 |
15 |
25-21 سال |
181 |
15 |
20-15 سال |
161 |
14 |
40-36 سال |
139 |
12 |
35-31 سال |
125 |
11 |
45-41 سال |
113 |
10 |
60-51 سال |
100 |
8 |
60 سال به بالا |
91 |
8 |
50-46 سال |
88 |
7 |
جمع |
1180 |
100 |
نمودار شماره 2
میزان تحصیلات پاسخگویان
بر اساس آمار مندرج در جدول شماره 3 از میان 1180 نفر پاسخگو معادل (39 درصد) دیپلم ومعادل (4درصد ) بی سوادند.
جدول شماره 3- توزیع پاسخگویان بر اساس میزان تحصیلات
میزان تحصیلات |
تعداد |
درصد |
دیپلم |
462 |
39 |
لیسانس و بالاتر |
183 |
16 |
ابتدایی |
153 |
13 |
راهنمایی |
129 |
11 |
دانشجو و فوق دیپلم |
120 |
10 |
دبیرستان |
89 |
7 |
بیسواد |
44 |
4 |
جمع |
1180 |
100 |
نمودار شماره 3
مهمترین نیازهای سالمندان از نظر پاسخگویان
بر اساس آمار مندرج در جدول شماره4، از میان 1180 نفر پاسخگو،(47 درصد) محبت را بعنوان مهمترین نیاز سالمندان عنوان کرده اند،(16 درصد) پرستاری و مراقبت، (16 درصد) پول، (10درصد) احترام، (8درصد) آرامش و (3درصد) درک سالمندان را از نیازهای مهم آنان دانسته اند.
جدول شماره 4- توزیع پاسخگویان بر اساس دیدگاه آنان نسبت به مهمترین نیاز سالمندان
مهمترین نیاز سالمندان از نظر پاسخگویان |
تعداد |
درصد |
محبت |
550 |
47 |
پرستاری |
193 |
16 |
پول |
191 |
16 |
احترام |
120 |
10 |
آرامش |
90 |
8 |
درک آنها |
36 |
3 |
جمع |
1180 |
100 |
نمودار شماره 4
از نظر پاسخگویان چگونه می توان به سالمندان احترام گذاشت؟
بر اساس آمار مندرج در جدول شماره 5، از میان1180 نفر پاسخگو، (36درصد) از پرستاری و مراقبت به عنوان احترام به سالمند یاد کرده اند، (30درصد) صله رحم، (10درصد) دخالت دادن آنها در امور مهم، (8درصد) ایجاد آرامش برای آنها (7درصد) استفاده از تجربیات آنها (6درصد) کمک مالی به آنها و(3درصد) استقلال دادن به سالمندان را از مصادیق احترام به آنها دانسته اند.
جدول شماره 5- توزیع پاسخگویان بر اساس نوع احترام آنها به سالمندان
نوع احترام پاسخگویان به سالمندان |
تعداد |
درصد |
پرستاری |
426 |
36 |
صله رحم |
356 |
30 |
دخالت در امور مهم |
113 |
10 |
ایجاد آرامش |
93 |
8 |
استفاده از تجربیات |
80 |
7 |
کمک مالی |
76 |
6 |
دادن استقلال |
36 |
3 |
جمع |
1180 |
100 |
نمودار شماره 5
آیا پاسخگویان سالمندی در خانه دارند؟
بر اساس آمار مندرج در جدول شماره 6، از میان 1180 نفر پاسخگو، (53درصد) فرد سالمندی در خانه داشته اند، (40درصد) سالمندی نداشته و (7درصد) از آنها خودشان سالمند بوده اند.
جدول شماره 6- توزیع پاسخگویان بر اساس داشتن سالمند در منزل
داشتن سالمند در منزل |
تعداد |
درصد |
خیر (نداشتهاند) |
622 |
53 |
بلی(داشته اند) |
479 |
40 |
خودشان سالمند هستند |
79 |
7 |
جمع |
1180 |
100 |
نمودار شماره 6
لزوم رواج خانه سالمندان از نظر پاسخگویان
بر اساس آمار مندرج در جدول شماره 7،(49درصد) از پاسخگویان رواج خانه سالمندان را در جامعه لازم نمی دانند (36درصد) وجود خانه سالمندان را لازم دانسته و(15درصد) گفته اند که درصورت بیماری و تنهایی سالمند وجود آسایشگاه در جامعه لازم است.
جدول شماره 7- توزیع پاسخگویان بر اساس نظر آنهادر مورد لزوم رواج خانه سالمندان
لزوم رواج خانه سالمندان ازنظر پاسخگویان |
تعداد |
درصد |
خیر |
581 |
49 |
بلی |
420 |
36 |
بیمار (تنها) |
179 |
15 |
جمع |
1180 |
100 |
نمودار شماره 7
آیا پاسخگویان سالمندشان را به خانه سالمندان می سپارند؟
بر اساس آمار مندرج در جدول شماره 8 ، از میان 1180 نفر پاسخگو، (80درصد) عنوان کرده اند که به هیچ عنوان سالمند خود را به خانه سالمندان نخواهند سپرد(12درصد) گفته اند که در صورت اجبار (4درصد) درصورت بیماری سالمند و (4درصد) نیز گفته اند که سالمند خود را به خانه سالمندان خواهند سپرد.
جدول شماره 8- توزیع پاسخگویان بر اساس چگونگی سپردن سالمندان به سرای سالمندان
چگونگی سپردن سالمندان به سرای سالمندان |
تعداد |
درصد |
خیر(نمی سپرند) |
938 |
80 |
درصورت اجبار |
148 |
12 |
بلی(می سپرند) |
51 |
4 |
درصورت بیماری حاد |
43 |
4 |
جمع |
1180 |
100 |
نمودار شماره 8
نظر پاسخگویان در مورد اینکه چرا برخی خانواده ها سالمندانشان را به خانه های سالمندان می سپرند؟
جدول شماره 9- توزیع پاسخگویان بر اساس علت سپردن سالمندان به آسایشگاه توسط برخی از افراد
علت سپردن سالمندان به آسایشگاه از نظر پاسخگویان |
تعداد |
درصد |
بی عاطفگی فرزندان |
434 |
34 |
مشکلات خانوادگی |
243 |
20 |
مشغله زیاد |
232 |
20 |
راحتی خودشان |
182 |
15 |
بیماری |
56 |
5 |
راحتی سالمند |
33 |
3 |
جمع |
1180 |
100 |
نمودار شماره 9
نظر پاسخگویان در باره وضعیت سالمند در خانه سالمندان
بر اساس آمار مندرج در جدول شماره10، از میان 1180 نفر پاسخگو(59درصد) محرومیت عاطفی (12درصد) عدم رسیدگی و (27درصد) عدم استقلال را به عنوان دورنمایی از وضعیت سالمند در خانه سالمندان در ذهن داشته اند.
جدول شماره 10- توزیع پاسخگویان بر اساس نظر آنها در باره وضعیت سالمند درخانه سالمندان
وضعیت سالمند در خانه سالمندان ازنظر پاسخگویان |
تعداد |
درصد |
محرومیت عاطفی |
693 |
59 |
عدم رسیدگی |
134 |
12 |
راحتی سالمند |
118 |
10 |
مراقبت ویژه |
76 |
6 |
نمی دانم |
73 |
6 |
زندگی یکنواخت |
59 |
5 |
عدم استقلال |
27 |
2 |
جمع |
1180 |
100 |
نمودار شماره 10
منابع و مآخذ:
- میر لاشاری. ژیلا - بررسی مسائل سالمندی در ایران و جهان انتشارات کتاب آشنا چاپ اول(1381) مقاله سازگاری با سالمندی
- روانشناسی سالمندی تالیف گیل گارت – انتشارات خورشید آفرین 1382
پیامی شبستری. مینو- پایان نامه کارشناسی ارشد1385 دانشکده صداو سیما (تهران)
خزایی.کامیان - بررسی مسائل سالمندی در ایران و جهان، انتشارات کتابآشنا، چاپ اول (1381) مقاله روانشناسی سالمندان و نقش حمایت اجتماعی از آنان
سیام . شهره - بررسی مسائل سالمندی در ایران و جهان انتشارات کتاب آشنا چاپ اول، (1381) مقاله آسایشگاه های سالمندان
علی قائمی- خانواده و مسائل سالمندان- انتشارات انجمن اولیا ومربیان 1366
www.kahrizak.com
www.farya.com
www.salmandan.blogsky.com