وی تحصیلاتش را در همدان گذراند و در سال 1358 به عنوان دبیر ادبیات به استخدام آموزش و پرورش درآمد و سالها در مدارس شهری و روستایی تدریس کرد.
محقق در سال 1366 برای تدریس در مدارس ایرانی خارج از کشور، ابتدا به پاکستان و سپس به ترکیه رفت. پس از بازگشت، در سال 1369 به دلیل داشتن تجربۀ معلمی (از دبستان تا تربیت معلم) و نیز، سابقۀ فعالیتهای فرهنگی و مطبوعاتی، به سردبیری ماهنامۀ رشد معلم انتخاب شد و طی 13 سال، بیش از 110 شمارۀ آن را منتشر کرد.
او بعدها سردبیری ماهنامههای «رشد نوجوان» و «رشد کودک» و فصلنامههای «جوانه» و «رشد آموزش هنر» را هم برعهده گرفت و دهها شماره از آنها را نیز مدیریت کرد.
از دیگر فعالیتهای فرهنگی محقق، میتوان به؛ همکاری با بیش از 80 مجله و روزنامه، تأسیس انجمن ادبی میلاد (نخستین انجمن ادبی استانی بعد از انقلاب)، برگزاری دهها شب شعر و کنگرۀ علمی - فرهنگی، داوری جشنوارههای گوناگون کتاب و مطبوعات، ویراستاری دهها عنوان کتاب و مجله، مسئولیت صفحات شعر مجلۀ کیهان بچهها، عضویت در شورای طرح و برنامۀ خانۀ روزنامهنگاران جوان، عضویت در شورای طرح و برنامۀ «گنبد کبود» نخستین روزنامۀ نوجوانان ایران، عضویت در شورای شعر کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان، دبیر علمی بیش از 10 جشنوارۀ ملی در حوزۀ شعر، داستان، کتاب و مطبوعات، عضو هیئت علمی جایزۀ کتاب فصل، داور دهها جشنوارۀ انتخاب کتاب و مطبوعات، مدیر مسئولی 7 نشریۀ ادواری، عضویت در هیئت مدیره و نایب رئیس انجمن نویسندگان کودک و نوجوان، انجمن قلم ایران و انجمن معلمان انشاء اشاره کرد.
در سال 1386 در نخستین دوره جشنواره استانی شعر دفاع مقدس که در همدان برگزار شد، در مراسمی تحت عنوان نکوداشت جواد محقق، جایگاه وی در شعر دفاع مقدس مورد بررسی قرار گرفت.
برخی از آثار ادبی جواد محقق:
- قصۀ مرد بزرگ پاپتی 1356
- مردی چو آفتاب 1357
- با آخرین رسول 1360
- تاوان عشق1371
- مثل من به انتظار 1374
- قدر استاد 1376
- علم و ایمان در گفتوگو با دانشمندان 1377
- یاد ماندگار 1378
- معلمان خوب من 1379
- گزیدۀ شعرها 1379
- آن بهار مهربان 1380
- علی امیر غدیر 1380
- امین قافلۀ وحی 1381
- خواب خوب 1381
- در خانۀ ما 1381
- مرد فردا 1383
- دوغ و دروغ 1386
- باران بهانه بود 1386
- شکفتن در آتش 1387
- پشت پلک پنجره 1388
- هم سرو، هم صنوبر 1389
- آفتاب هدایت 1389
- کلمات در خط مقدم1389
- بیداری کلمات 1390
- در کوچههای کرایوا 1390