چند روز پیش از اینکه شایعه استعفای معاون سلامت وزارت بهداشت منتشر شود؛ شایعه‌ای که خیلی زود تکذیب شد، دکتر سید مویدعلویان زبان به انتقاد از یک انجمن خیریه گشود: متاسفانه برخی انجمن‌های خیریه بیماران، با شانتاژ و تبلیغات شروع به دخالت غیر‌علمی‌در سلامت مردم کرده‌اند و این خطر بزرگی است که وزارت کشور باید جلوی آنها را بگیرد.
وی اگرچه تاکید کرد که وزارت بهداشت به هیچ‌وجه نمی‌خواهد انجمن‌های غیر‌دولتی و خیریه را که مدافع حقوق بیماران هستند محدود کند، اما گفت: برخی از این انجمن‌ها وارد فضاهای دیگری غیر از فعالیت علمی‌تعریف‌شده خود شده‌اند که حتی برای نظام بهداشت و درمان کشور هم تعیین تکلیف می‌کنند.
وی با اشاره به اینکه وظیفه این انجمن‌ها آموزش بیماران و جذب منابع و مشارکت مردم برای حمایت از بیماران است نه دخالت در روش‌های درمانی، این نوع فعالیت‌های غیر علمی‌برخی انجمن‌های خیریه را خطر بزرگی برای سلامت مردم دانست و افزود: فعالیت این انجمن‌ها مانند فعالیت مدعیان انرژی درمانی است که چون عده‌ای دور آنها جمع میشوند برخی مردم آنهار ا باور می‌کنند و تصور می‌کنند، خبری است.
.jpg)
با این حال کارشناسان معتقدند با توجه به اساس‌نامه‌های تعیین‌شده در امر فعالیت انجمن‌های خیریه، که در آنها حیطه وظایف هر یک از این انجمن‌ها مشخص شده، این نهادها می‌توانند به عنوان بازویی برای نظام بهداشت و درمان، در ارتقای سطح سلامت مردم تلقی شوند؛ سیاستی که در شهر تهران و از سوی شهرداری تهران، در پیش گرفته شده.
دکتر عباس تقی‌زاده، معاون سلامت شهرداری تهران، با اشاره به اینکه این انجمن‌ها در امر آموزش و کنترل بیماری تا به حال بسیار مفید بوده‌اند، می‌گوید: در هر حال اگر این انجمن‌ها بخواهند پا را فراتر نهاده و در امر اقدامات درمانی نیز دخیل باشند، باید از وزارت بهداشت مجوز قانونی بگیرند.
وی با تاکید بر اینکه در حال حاضر بعضی از این انجمن‌ها بدون مجوز اقدام به فعالیت‌های درمانی می‌کنند، به انجمن خیریه دیابت اشاره می‌کند و می‌گوید: به عنوان مثال این انجمن اخیرا به بیماران توصیه می‌کند که واکسن هپاتیت B بزنند یا اینکه اقدام به توزیع پلاک دیابت می‌کند که این اقدامات به هیچ وجه با اصول علمی مطابقت ندارد.
به گفته معاون سلامت شهرداری تهران، این انجمن‌ها اقدام به راه‌اندازی کلینیک دیابت در مطب پزشکان عمومی‌کرده، در صورتی‌که وزارت بهداشت تنها تحت شرایط خاص و پس از گذراندن دوره‌های آموزشی مجوز راه‌اندازی کلینیک را برای متقاضیان صادر می‌کند.
دکتر تقی‌زاده ادامه می‌دهد اگر قرار است در کشور شاهد ارتقای سطح سلامت باشیم، باید سه اصل اساسی وجود داشته باشد؛ توانمند‌سازی مردم، همکاری و هماهنگی بین بخشی و مشارکت‌های مردمی‌و به عقیده وی مشارکت مردم مهمترین اصل است: فقط سازمان‌های دولتی نمی‌توانند در امر سلامت کاری از پیش ببرند چون جلوه مشارکت‌های مردمی‌در انجمن‌های خیریه و NGOها نمود پیدا می‌کند، البته به شرطی که فعالیت این نهادها هماهنگ با سیاست‌های کلان دولت باشد.
دکتر نور‌الدین پیر‌موذن، عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس نیز در پاسخ به سوال همشهری مبنی بر اینکه چرا با وجود نقایص نظام سلامت اقدامی‌در جهت همگام‌کردن فعالیت‌های نهادهای خیریه با وزارت بهداشت- چه در امر پیشگیری و چه در امر درمان- صورت نگرفته، می‌گوید: این یک نقص بسیار مهم است و ما در حالی با آن مواجه هستیم که با توجه به اینکه همه بیماران مخصوصا بیمارانی که دچار بیماری‌های مادام‌العمر و صعب‌العلاج هستند، نیاز به حمایت اجتماعی و درمانی همه‌جانبه دارند.
واقعیت تلخ این است که در وضعیت درمانی به هم ریخته کشور، این بیماران پناهگاهی برای التیام دردشان ندارند.
دکتر پیر موذن در ادامه، با اشاره به اینکه در عین حال دولت هم توانایی پرداخت هزینه‌های این بیماران را ندارد و 100درصد این هزینه‌ها به عهده خود بیماران است، می‌گوید: در این شرایط منطقی نیست که بگوییم اقدامات انجمن‌های خیریه غیرقانونی است، بلکه باید به این اقدامات جهت بدهیم چون وجود این نهادها برای کمک به بیماران ضروری‌ترین امر است.
عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس با تاکید بر این که به هر حال اقدامات این نهادها باید کنترل شوند، می‌گوید: طبیعتا در این زمینه این انجمن‌ها باید با نظارت و همکاری وزارت بهداشت عمل کنند ولی به طور کلی ما شاهدیم که این انجمن‌ها یک روند مثبت را در پیش گرفته‌اند نه یک روند غیرقانونی.
این نماینده مجلس شورای اسلامی، با ابراز تاسف از اینکه هنوز در کشور ما بیمه همگانی برای همه مردم وجود ندارد و وزارت رفاه هم در این راستا وظایف خود را انجام نمی‌دهد، گفت: اگر روزی امنیت سلامت مردم و حمایت همه جانبه دولت در این امر فراهم شد، آن زمان است که می‌توانیم بگوییم دیگر نیازی به اقدامات نهادهای مردمی‌نداریم اما تا رسیدن به آن روز هنوز فاصله زیادی باقی است.
