آنها طبق تحقيقات فراوان صورت گرفته تلاش مي‌كنند سكونت جمعيت ثابت شهر را در فضاي عمودي فراهم كنند تا عرصه‌هاي افقي زمين بر اثر ساخت‌وساز كمتر محدود شود. البته همانطور كه گفته شد رويكرد آنها ساخت بناهاي بلند سبز است كه مي‌تواند به‌حفاظت از محيط‌زيست و همچنين تغيير فضاي آلوده اطراف بنا نيز كمك كند.
شايد يكي از اصلي‌ترين منابع اين گروه از مديران شهري، مطالعات عميق مؤسسه بين‌المللي علوم زيست‌محيطي و بوم‌شناسي (IAEES) در بلندمرتبه‌سازي طبق اصول زيست‌محيطي است. با اين حال، موضوع بلندمرتبه‌سازي و ضوابط مربوط به آن در كشور ما، مدت‌هاست درگير مسائل حاشيه‌اي مثل تشديد آلودگي هوا و مانعي در برابر كريدور هوايي شده است. درصورتي كه طبق تحقيقات صورت گرفته جهاني و داخلي مثل تحقيقات سازمان هواشناسي و شركت كنترل كيفيت هواي شهر تهران، بلندمرتبه‌ها نه‌تنها هنگام وارونگي دما، تأثيري در افزايش آلودگي هوا ندارند بلكه نمي‌توانند مانع جريان باد غالب شوند.
- وارونگي دما در كل دشت تهران
معاون معماري و شهرسازي شهردار تهران نيز قدرت ميدان باد را در پايتخت بيشتر از آن حدي مي‌داند كه بلندمرتبه‌سازي مثل ساختمان‌هاي واقع در منطقه22 بتوانند سدي در برابر آن قلمداد شود. پژمان پشمچي‌زاده با بيان اينكه حتي باد ۲متر بر ثانيه در ارتفاع ۱۰۰۰متري در وسعت ۷۶۰كيلومتري تهران انرژي بسيار بزرگي است و چيزي نمي‌تواند جلوي آن را بگيرد، مي‌گويد:
«آن وقت برخي، از يك‌سو همه مطالعات صورت گرفته كه اين مسئله را تأييد مي‌كند را ناديده مي‌گيرند و از سوي ديگر بدون اينكه مطالعه‌اي انجام دهند، مدعي مي‌شوند بلندمرتبه‌ها سد راه باد شده‌اند.» وي تأكيد مي‌كند كه هنگام رخداد وارونگي دما، كل دشت تهران تحت‌تأثير اين پديده قرار مي‌گيرد.
- برج‌ها منبع آلودگي هوا نيستند
البته نكته ديگري را نيز بايد درنظر داشت و آن اينكه هنگام رخ دادن پديده وارونگي دما، ميانگين ميزان تجمع آلاينده‌ها در پايين يك برج و قله آن طي يك‌روز تفاوت چنداني نمي‌كند. اين در حالي است كه برخي اشتباها تصور مي‌كنند با سكونت در طبقات بالاي يك‌برج، در روزهاي آلودگي هوا، آلاينده‌هاي كمتري نصيب‌شان مي‌شود.
توماس تالهم، پروفسور علوم رفتاري است كه در زمينه علوم هواشناسي و آلودگي هوا تحقيقات بسياري را انجام داده است. وي طي يكي از تحقيقات خود در شهر پكن چين متوجه شده كه هنگام وارونگي دما، ميزان سرعت باد در ارتفاع طبقه سوم و طبقه چهل و پنجم يك‌برج و همچنين ارتفاع 3هزار‌متري تفاوت قابل توجهي ندارد. وي در ادامه تحقيقاتش با اندازه‌گيري ذرات معلق و ترسيم يك نمودار متوجه شده است كه در يك‌شهر آلوده، از نظر مخاطرات آلايندگي زندگي در طبقه بيستم با طبقه سوم فرقي نمي‌كند و بنابراين تأكيد مي‌كند كه بايد منبع آلودگي هوا را در جاي ديگري مثل خودروها جست‌وجو كرد.
محمدمهدي تندگويان، نايب‌رئيس كميسيون معماري و شهرسازي شوراي شهر تهران نيز اين مسئله را اينچنين معنا مي‌كند: «آلودگي هواي اكثر كلانشهرهاي دنيا كه برج‌هاي بسيار بلندتري از تهران دارند، نصف تهران و حتي يك‌چهارم تهران هم نيست. اصلي‌ترين عامل آلودگي هواي تهران، خودروهايي هستند كه از دَرِ كارخانه كه خارج مي‌شوند و از همان روز اول كه به حركت درمي‌آيند، آلاينده هستند.»
- برج‌هاي درختي در راهند
در شهرهاي با رويكرد توسعه پايدار مهندسان عرصه ساخت‌وساز پا را فراتر گذاشته و با طراحي ساختمان‌هاي نوين و عجيب گام متفاوت‌تري را در پاكسازي هواي شهرهاي آلوده برداشته‌اند. نمونه‌هايي از اين طراحي‌ها در شهرهايي همچون بمبئي هند، شنزن چين، شهر سنگاپور و هنگ‌كنگ با ايجاد روف گاردن (پشت‌بام سبز) و فضاي سبز عمودي به اجرا درآمده است.
در جديدترين اين طراحي‌ها مي‌توان به طرح يك شركت معماري دانماركي به نام 3XN اشاره كرد كه قصد دارد با ساخت 2برج چندمنظوره مسكوني پايدار به مبارزه با آلودگي هوا در بمبئي هند برود. اين طرح كه «برج‌هاي درختي» نام دارد، از نظر ظاهري شبيه درختان در هم تنيده و به لطف باغ‌هاي عمودي كه اندازه‌شان قابل تغيير است و مي‌توانند هواي محلي را پاكسازي كنند واقعا مانند درخت عمل مي‌كند.
در طبقات پايين برج‌هاي درختي فضاي تجاري تعبيه مي‌شود و سپس برج قد كشيده و براي شكل دادن آپارتمان‌هاي مسكوني، نازك شود. در اين برج‌ها ۲۷۳آپارتمان درنظر گرفته شده و هر كدام دست‌كم 2منظره مختلف را خواهند داشت كه عمدتا يكي رو به شمال و ديگري رو‌به غرب است.
اينطور كه مشخص شده هر برج ۱۳۶متر ارتفاع دارد و در كل يك زير بناي ۷۷ هزار مترمربعي را در ۳۸ طبقه شكل مي‌دهد. ازجمله مزاياي اين پروژه كه از طبيعت الهام گرفته شده است يك نماي جديد است كه گفته مي‌شود گرماي ناشي از تابش مستقيم خورشيد را مي‌گيرد و تهويه طبيعي را به بالاترين سطح مي‌رساند. علاوه بر اين، در بخش‌هاي پاييني برج‌ها، محلي براي ايجاد 2هزار و ۵۰۰ مترمربع باغ عمودي درنظر گفته شده كه مي‌تواند ميزان دي‌اكسيد‌كربن و حتي منواكسيد كربن محلي را كاهش داده و هواي اطراف برج را پاكسازي كند. اين پروژه كه كلنگ احداث آن زده شده، قرار است در سال ۲۰۱۷ به پايان برسد.
نظر شما