مدل رتبه بندی (Ranking) ثس-کیو اس (THES-QS) دانشگاه های جهان از معتبرترین نمونه های امتیازدهی است که از سال 2004 میلادی شروع شد و در ماه اکتبر همان سال برای اولین بارفهرست 200 دانشگاه برتر دنیا منتشر شد.
در همان ابتدای کار حرف و حدیث های بسیاری در مورد نحوه امتیازدهی از سوی کارشناسان و استادان دانشگاهی به وجود آمد که البته بسیاری از نقادی‌ها، مؤثر واقع شد و با جمع آرای کارشناسان و لحاظ شدن نظریاتشان مدل THES-QS تبدیل به یکی از معتبرترین نمونه‌های رتبه بندی دانشگاه‌ها شد.
در این مدل تقریباً تمامی‌شاخص های مهم و ضروری هر دانشگاه برای رتبه بندی در نظر گرفته می‌شود؛ از میزان نوآوری‌ها و بازدهی نسبی بودجه‌های تحقیقاتی گرفته تا وضعیت مدرک استادان، میزان مقالات علمی‌مؤثر، نظریاتی که باعث تحولات در زمینه های مختلف شده و.....
به این ترتیب نتایج به حد قابل قبولی با واقعیت نزدیک می‌شود.
به گفته نانزیو کواکوارلی، مدیر طرح رتبه بندی دانشگاه های دنیا مهم‌ترین شاخص های در نظر گرفته شده عبارتند از:
1 - بازبینی بسیار دقیق وضعیت دانشگاه در سال های گذشته واستادان دانشگاهی که در این قسمت از 5101 استاد دانشگاه و کارشناس نظرسنجی به عمل آمده است.
2 - بررسی وضعیت استادان و دانشجویان با استعداد که در زمینه علمی‌و عملی باعث تحولاتی شده‌اند که در این قسمت از 1482 شرکت بین‌المللی نظرسنجی شده است.
3 - نسبت استادان بین المللی.
4 - نسبت دانشجویانی که از ملیت های دیگر در دانشگاه‌ها تحصیل می‌کنند.
5 - نسبت دانشجویان با استعداد و نوآور.
6 - خدمات و تسهیلات دانشگاهی.
برترین‌های 2007
اگر در جدول دقت کنید رتبه اول متعلق به دانشگاه هاروارد است و رتبه های دوم و سوم و چهارم به ترتیب متعلق به کمبریج، آکسفورد و ییل، ولی در کنار هر3 رتبه دوم، سوم و چهارم رقم 2 را می‌بینید.
کارشناسان پس از نظرسنجی و ارائه آمار کلی به امتیازهای مشابه یا بسیار نزدیکی رسیده‌اند که نام آن دانشگاه‌ها را با حفظ وضعیت امتیاز دهی در یک رتبه قرار داده‌اند.
در واقع می‌توانیم بگوییم که کمبریج دوم و آکسفورد سوم شده ولی با تفاوت امتیاز بسیار پایین، به همین خاطر هر 2 دانشگاه را می‌توان دوم محسوب کرد.
رتبه بندی سال 2007 دانشگاه‌ها نکات جالب توجهی دارد که می‌تواند نمایانگر پیشرفت و گسترش تحقیقات کشورها باشد ولی متأسفانه نام یکی از دانشگاه های کشور عزیزمان هم در این فهرست نیست تا ما بتوانیم در مورد نسبت پیشرفت سال گذشته و امسال آن‌ها صحبت کنیم.
این درحالی است که امسال تعداد دانشگاه‌های آسیایی در این فهرست افزایش یافته به صورتی که رتبه نوزدهم متعلق به دانشگاه توکیو است. حتی اگر بپذیریم که ژاپن در میان کشورهای آسیایی تافته ای جدا بافته است، از نام دانشگاه ملی سنگاپور که در رتبه 33 قرار گرفته یا دانشگاه تایوان به سادگی نمی‌توان گذشت.
کارشناسان و داوران این فهرست در اولین گفت‌وگوها با اصحاب رسانه اعلام کردند که در چند سال اخیر بسیاری از دانشگاه‌ها با یکدیگر متحد شده و در امور تحقیقاتی فراوانی مشارکت داشتند که این مسئله کار ما را سخت کرده بود ولی ما نهایت سعی مان را برای تمییز دادن آن‌ها کرده و نسبت به نتایج، اطمینان کامل داریم.
درفهرست سال 2007، 27 دانشگاه جدید از 14 کشور دنیا وارد شده که در کل می‌توان به نکات زیر اشاره کرد.
- در میان 10 دانشگاه برتر هاروارد، کمبریج، آکسفورد و ییل موقعیت خود را نسبت به سال گذشته حفظ کرده و کالج لندن و دانشگاه شیکاگو امسال به برترین‌ها (top 10) پیوسته‌اند.
- سال گذشته در میان 100 دانشگاه برتر 13 دانشگاه آسیایی نامشان در فهرست است که نسبت به سال پیش یک دانشگاه به این تعداد اضافه شده. از طرف دیگر در سال 2006، 41 دانشگاه اروپایی در میان 100 دانشگاه برتر بوده‌اند که امسال این تعداد به 35 دانشگاه رسیده است. بیشترین تعداد دانشگاه نیز متعلق به آمریکای شمالی است که با 43 دانشگاه در این میان حضوری فعال دارد.
- در کل نام 28 کشور در فهرست دیده می‌شود.
- 143 دانشگاه از فهرست، پیشرفت بسیار خوبی در همکاری های بین المللی داشته‌اند و به این معنی است که دانشجویان بسیاری از کشورهای مختلف در آن‌ها تحصیل می‌کنند و همکاری های تحقیقاتی متعددی با کشورهای دیگر دارند.
- بهترین پیشرفت برای کالج سلطنتی لندن بوده که نسبت به سال پیش 25 رتبه، افزایش داشته و هم اکنون در رتبه 5 قرار دارد.
- دانشگاه کیپ تاون (Cape town) تنها دانشگاهی است که از قاره آفریقا در این فهرست حضور دارد که با پیشرفت 57 پله ای از رتبه 257 به رتبه 200 رسیده است.
- 28 دانشگاه آسیایی این فهرست به ترتیب با بیشترین آمار برای کشورهای ژاپن، چین، هنگ‌کنگ، سنگاپور، کره جنوبی، رژیم اشغالگر قدس و تایوان است.
یکی از نکات مهم که باید مورد توجه باشد آمار بسیار گسترده دانشگاه های آمریکایی و انگلیسی است که به‌نظر مارتین اینس ، یکی از کارشناسان مرتبط با طرح، این گستردگی به دلیل استقلال نسبی این دانشگاه‌ها از دولت هاست. آن‌ها ایده‌های خودشان را به عرصه تجاری می‌رسانند و می‌توانند در بسیاری از امور تحقیقاتی مستقلاً عمل کنند، درصورتی که شاید از لحاظ امور آکادمیک تفاوت چندانی با دانشگاه های دیگر دنیا نداشته باشند.
این هم از رتبه بندی دانشگاه های امسال. ما هم می‌دانیم که دانشگاه‌های ایران در چند سال اخیر رشد و پیشرفت بسیار خوبی داشته‌اند ولی باید سرعت پیشرفت کشورهای دیگر هم مد‌‌نظر بگیرد و برای پر کردن این شکاف عظیم علمی‌بکوشیم.
استقلال دانشگاه‌ها از مسائل بسیار مهمی‌است که هم اکنون در اروپا و آمریکا پیگیری می‌شود.
شاید یکی از دلایل پیشرفت زیاد دانشگاهی مانند دانشگاه سلطنتی لندن همان باشد. در آنجا وقتی دانشجویی ایده نویی را ارائه می‌دهد یا اختراعی را به ثبت می‌رساند به سرعت، دانشجویانی در رشته‌های مربوط به تجارت مانند «MBA» روی آن کار می‌کنند تا آن اختراع را به مرحله فعلیت درآورده و به بازارهای جهانی عرضه کنند. در این صورت مخترع، دانشجویان و تمامی افراد وابسته به طرح صاحب منفعت می‌شوند و با اشتیاق بیشتری به تحصیل و نوآوری ادامه خواهند داد.
