این گزارش قرار است در شورای حکام آژانس بررسی و سپس نظر شورای حکام به شورای امنیت سازمان ملل برای تصمیم‌گیری ارائه شود.
با آن که گزارش اخیر محمد البردعی، دبیر کل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی منحرف نشدن ایران از فعالیت‌های هسته‌ای صلح آمیز را تأیید می‌کند و ایران نیز تأکید کرده به همکاری با بازرسان آژانس ادامه خواهد داد، اما برخی موضعگیری‌های مخالف گزارش نیز وجود دارد.
صادق زیباکلام، عضو هیات علمی دانشگاه تهران درخصوص تأثیرات گزارش مثبت البرادعی راجع به فعالیت هسته‌ای ایران گفت: دعوای اصلی بین ایران و 1+5 در حقیقت بر سر این که آیا فعالیت‌های هسته‌ای ایران شفاف بوده یا نه یا ایران همه اطلاعات را در اختیار آژانس گذاشته است یا خیر یا درصدد تولید سلاح هسته‌ای هست یا خیر ؟ نیست بلکه محل نزاع به واسطه این است که برخی اعضای 1+5 مانند آمریکا، انگلیس و فرانسه مخالف تحقیقات هسته‌ای ایران و غنی‌سازی اورانیوم هستند.
وی با اشاره به این که شورای امنیت سازمان ملل رأی داده که ایران غنی‌سازی نکند و قطعنامه‌های قبلی هم که ظرف یک سال گذشته صادر شد به واسطه آن بوده که ایران دستورالعمل شورای امنیت مبنی بر تعلیق غنی‌سازی را نپذیرفته است، به همشهری گفت: درست است که گزارش جدید، تصویر بهتری از ایران ارائه می‌دهد و اعلام می‌کند شواهدی درخصوص تولید سلاح هسته‌ای نیست ولی چون هر کشوری با دستیابی به تحقیقات هسته‌ای هر وقت اراده کند ظرف یک سال کمتر یا بیشتر می‌تواند غنی‌سازی را به مرحله بالاتر ببرد که مورد نیاز ساخت سلاح هسته‌ای است، آنها نسبت به این موضوع حساس هستند.
زیبا کلام در مورد این که آیا این گزارش می‌تواند مانع صدور قطعنامه دیگری علیه ایران شود؟ گفت: من تردید دارم که مانع صدور قطعنامه شود، فقط ممکن است یک مقدار به تأخیر بیفتد زیرا آمریکا همچنان به‌دنبال آن است که قطعنامه سومی هم علیه ایران صادر و در آن تحریم‌های گسترده تری علیه ایران اتخاذ شود.
وی در مورد این که چرا اطلاعات جدید قبلا داده نشده که به مرحله شورای امنیت نرسد؟ گفت: یکی از مطالبی که برخی دیپلمات‌ها گفته‌اند این است که نمی‌شد یکی- دو سال پیش این راهکارها اجرا و این اطلاعات به آژانس داده می‌شد تا ابعاد مخالفت با برنامه هسته‌ای ایران تا این حد گسترش پیدا نمی‌کرد؟
زیبا کلام ادامه داد: شاید فکر می‌کردند چین وروسیه قطعنامه را وتو می‌کنند اما وقتی متوجه شدند روی این 2کشور نمی‌توان حساب کرد و آنها در میان ما و آمریکا و اروپا، منافع ملی خودشان را انتخاب می‌کنند در برخورد مسئولان مذاکره‌کننده ایرانی انعطاف بیشتری نسبت به یکی- دو سال پیش ایجا د شد.
وی در مورد اظهارات احمدی‌نژاد و اطمینان از این که اتفاقی نخواهد افتاد، گفت: در عالم واقعیت اتفاق افتاده است. تحریم‌ها دارند آثار منفی خود را بر اقتصاد کشور نشان می‌دهند مدیرانی که در بخش تولید، توزیع، صنعت و واردات و صادرات هستند، می‌گویند این طور نیست که اتفاقی نیفتاده باشد، تحریم‌ها آثارشان را نشان داده‌اند و بسیار ی از کالاها وارد کشور نمی‌شود.
کشورهای غربی و غیرغربی مدت‌هاست که تحریم‌ها را رعایت می‌کنند، مواد اولیه و فناوری به ما نمی‌دهند. پرونده هم بنا نیست برگردد شورای حکام در وین و لذا اتفاقاتی رخ داده که باید برای حل آن فکری کرد.
استخوان لای زخم
محمد رضا باهنر، دبیر کل جامعه اسلامی مهندسین هم در ارزیابی گزارش اخیر البرادعی گفت: گزارش البرادعی در زمان کنونی گامی بلند رو به جلو اما به هر حال از نوع البرادعی بود زیرا باز هم استخوان را لای زخم نگه داشته است.
نایب رئیس مجلس شورای اسلامی درگفت‌وگو با واحد مرکزی خبر افزود: این گزارش نشانگر آن است که‌اتهامات فنی‌‌ای که نظام بین‌المللی برای ما به وجود آورده بودند به سرعت رفع می‌شود و به همین علت آمریکا پیش از صدور گزارش آن را محکوم و با آن مخالفت کرد.
دبیرکل جامعه اسلامی مهندسین تصریح کرد با صدور گزارش البرادعی آن‌‌هایی که مدعی مباحث فنی وحقوقی هستند هیچ راهی جز بازگرداندن پرونده ایران به آژانس ندارند. اما آنها که می‌خواهند با گزارش البرادعی به‌عنوان اهرمی بر ما فشار بیاورند باید بدانند ما تحت‌تأثیر فشارهای غیرمعقول سیاسی قرار نمی‌گیریم.
دبیرکل جامعه اسلامی مهندسین به بروز اختلاف میان اعضای 1+5 اشاره کرد وگفت: در این شرایط طبیعی است که آمریکا به سمت تیزکردن مصوبات شورای امنیت می‌رود و برخی قدرت‌ها نیز در این باره مقاومت می‌کنند.
باهنر در پایان افزود: در هر حال هزینه‌هایی که ما برای استیفای حقوق خود باید بپردازیم پیش‌بینی می‌کنیم و می‌پردازیم اما بی‌تردید این موضوع یک‌‌طرفه نخواهد بود و تحمیل کننده‌های این هزینه‌ها بیش از ما هزینه خواهند پرداخت.
مسئله سیاسی است
الهه کولایی، عضو هیات علمی دانشگاه تهران نیز در گفت‌وگو با همشهری، نکته مهم پرونده هسته‌ای ایران را سیاسی و نه فنی و حقوقی دانست و گفت: این نکته باید مورد توجه دقیق قرار گیرد و ملاحظاتی که برا ین مسئله اثرگذار است پیگیری شود.
وی افزود: همان‌طور که آمریکا بارها اعلام کرده آنها در پی اجرایی شدن 2قطعنامه قبلی هستند که می‌گوید ایران باید غنی‌سازی را تعلیق کند، لذا باید مسئله پرونده هسته‌ای در یک رویکرد سیاسی دنبال شود.
وی درخصوص تأثیر گزارش البرادعی بر پرونده ایران گفت: این گزارش می‌تواند شکاف‌هایی را میان بازیگران قدرتمند جهانی ایجاد کند ولی چندان پایدار نخواهد بود زیرا بین این قدرتمندان موضوعات و مباحث زیادی برای چانه زنی وجود دارد.
کولایی در مورد اطمینان‌هایی که برخی دولتمردان از روند این پرونده دارند گفت: مبنای چنین تحلیل‌هایی مشکلاتی است که آمریکا در عراق و افغانستان با آن دست به گریبان است در حالی که با تجربیات موجود، رویکرد عقلانی اتخاذ سیاست‌های ماجراجویانه جدید را تجویز نمی‌کند.
وی ادامه داد: تجربه حمله آمریکا به عراق فراروی ماست. در آن زمان بسیاری بر اساس تحلیل‌های فوق العاده ساده گرایانه حمله به عراق را امکان پذیر نمی‌دانستند اما این عمل انجام شد لذا این بیم منتفی نیست که شاهد تکرار چنین رفتارهای غیرعقلانی از سوی آمریکا درمورد کشورمان باشیم.
کولایی تأکید کرد: در شرایط کنونی استفاده از وزن جغرافیایی سیاسی بی‌نظیر ایران از طریق تثبیت روند اعتماد‌سازی و رفع بد گمانی‌ها در یک رویکرد متعادل و چند جانبه همراه با تقویت زمینه‌های رشد و توسعه از درون می‌تواند تهدیدات جدی موجود را برطرف سازد.
به سمت تنش زدایی برویم
حشمت‌الله فلاحت پیشه، نماینده مردم ایلام درمجلس هم ضمن مثبت خواندن گزارش البرادعی به همشهری گفت: این گزارش ثابت کرد که ابهامات مربوط به جوانب حقوقی و فنی پرونده ایران حل شده و تنها جوانب سیاسی آن باقی مانده است که ایران می‌تواند در مذاکره با سولانا آن را مرتفع کند.
وی با اشاره به توافق سولانا و لاریجانی مبنی بر اینکه موضوع همکاری با آژانس می‌تواند مقدمه‌ای برای مذاکرات سیاسی باشد، تا گام به گام مسائل فنی ایران حل شود، افزود: اکنون زمان آن رسیده که پروند ایران از شورای امنیت خارج شود.
نماینده مردم ایلام درمجلس شورای اسلامی گفت:ایران می‌تواند با اتکاء به گزارش اخیر البرادعی، فضا را به سمت تنش‌زدایی سوق دهد و بر صلح جویانه بودن فعالیت هسته‌ای خود تأکید کند.
