با وجود اینکه در این گزارش آمدهاست ایران تلاش برای تولید بمب اتمی را در سال 2003 متوقف کرده است اما در عین حال تأکید دارد که درصورت ازسرگیری تحقیقات برای تولید اسلحه اتمی، ایران قادر است ظرف 8 سال آینده به چنین تسلیحاتی دست یابد.
مقامات وزارت امور خارجه ایران انتشار گزارش را شاهدی دیگر بر کذب بودن ادعاهای مقامات کاخ سفید در پرونده هستهای ایران دانستهاند. این در حالی است که کشورهای غربی و رژیم صهیونیستی واکنش محتاطانهای نسبت به این گزارش نشان دادهاند.
البته کشورهای غربی گفتهاند که به تلاش برای تصویب قطعنامه سوم شورای امنیت علیه ایران ادامه خواهند داد.
سخنگوی گوردون براون، نخست وزیر بریتانیا گفت که این کشور با وجود گزارش اطلاعاتی اخیر آمریکا کماکان ایران را یک تهدید قلمداد میکند. وی افزود که دولت بریتانیا در حال ارزیابی این گزارش اطلاعاتی است اما در هر حال این گزارش نگرانیهای بریتانیا در مورد تلاش ایران برای دستیابی به سلاح هستهای را تائید میکند.
ایهود اولمرت نخست وزیر رژیم صهیونیستی در واکنش به گزارش اخیر ارزیابی اطلاعات ملی آمریکا گفت که به همکاری با آمریکا برای جلوگیری از دستیابی ایران به سلاح هستهای ادامه خواهد داد.
یدیعوت آهارانوت پرتیراژترین روزنامه رژیم صهیونیستی نیز این گزارش را ضربهای دردناک برای سیاست اسرائیل خواندهاست.
برای ارزیابی بازتاب داخلی این گزارش نیز با 2 تن از اعضای کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی گفتوگو کردهایم .
ضرورت برخورد هوشمندانه
مخبر کمیسیون امنیت ملی این گزارش را بسیارمهم خواند و گفت: اینکه 16 نهاد امنیتی و اطلاعاتی آمریکا چنین گزارشی را تهیه کردهاند نشان میدهد که گزارش مستند و در عین حال دقیق است زیرا سازمان ملی اطلاعات آمریکا گزارشهایی را که از نهادهای مختلف امنیتی دریافت میکند با واقعیات و منافع ملی آمریکا تطبیق داده و سپس منتشر میکند.
کاظم جلالی در پاسخ به این پرسش که چرا این گزارش در شرایط کنونی به چاپ رسیده است میگوید: این امر ناشی از رقابتهای درونی آمریکا و در راستای تضعیف دولت بوش و جمهوریخواهان است.
وی در پاسخ به این پرسش که معمولا این گونه گزارش ها مستقیما منتشر نمیشوند بلکه درگزارشهای مطبوعات آمریکا به بخشهایی از آن استناد میشود و به چه دلیل انتشار این گزارش بر روال همیشگی نبوده بلکه زودتر از موعد و به شکل مستقیم انجام شده است؟ گفت: بله معمولا این گزارش ها انتشار مستقیم ندارند این که چطور شد این بار به بیرون درز کرده ممکن است چند عامل داشته باشد: نخست رقابتهای سیاسی دمکراتها و جمهوریخواهان.
دوم، ترسی که از احتمال حمله آمریکا به ایران به وجود آمده بود باعث شد که در بین دمکرات ها و عقلای آمریکا این تصور پیشآید که مجددا بوش قصد دارد صحنهای مانند عراق را به وجود آورد. زیرا درعراق تمام آنچه را که سیا ادعا کرده بود خلاف از آب در آمد و جمهوریخواهان پس از حمله به عراق نتوانستند وجود سلاح های کشتار جمعی را در این کشور اثبات کنند و لذا همه مسئولیت به گردن مقامات اطلاعاتی افتاد و آنها هم استعفا کردند.
اکنون دستگاه اطلاعاتی آمریکا پیش دستی کرده و سعی دارد در مورد ایران خود را از مسئولیت های احتمالی مبرا کند. بوش بعد از این گزارش به شدت تضعیف شده است.
جلالی در مورد این که تا چه حد انتشار این گزارش میتواند بازی چماق و هویج آمریکا با ایران باشد گفت: همه این احتمالات وجود دارد. با این گزارش ها و گزارش های دیگر این چنینی باید عاقلانه برخورد کرد وواکنش افراطی نباید نشان داد. زیرا همه این گزارش مثبت نیست و در مورد آینده هستهای ایران اما واگرهایی را گذاشته است. لذا باید با هوشمندی و عقلانیت با این گزارش برخورد شود.
سلب مسئولیت
الهام امین زاده، دیگر عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس هم گزارش شورای ملی اطلاعات آمریکا را دارای بندهای مثبت زیادی برای ایران برشمرد و گفت: این گزارش نشان دهنده پوچ بودن ادعاهای واهی آمریکاییها و تائیدکننده گزارش البرادعی در مورد فعالیتهای صلح آمیز هستهای ایران بود.
این گزارش نشان داد که اقدامات آمریکا چه به صورت یک جانبه علیه ایران و چه از طریق شورای امنیت سازمان ملل بر چه مبناهای بیاساسی بوده است.وی افزود: این که چرا در این زمان این گزارش منتشر شده است شاید به خاطر تضادهای داخلی آمریکا و رقابتهای انتخاباتی بوده است. اما عدم هماهنگی بوش با مراکز امنیتی آمریکا هم جای سؤال دارد. و ما را وادار میکند که نسبت به قضیه خیلی خوش بینانه برخورد نکنیم.
امینزاده با اشاره به این که در حال جمع آوری اظهارنظرهای مقامات سایر کشورها در مورد این گزارش هستیم اضافه کرد: آن چه در عراق اتفاق افتاد که بعد از کشتار مردم و انهدام زیرساخت های اقتصادی این کشور معلوم شد سلاح کشتار جمعی وجود نداشته است میتواند زمینهای برای تهیه این گزارش بوده باشد که قبل از دست زدن بوش به اقدامات خشونت بار علیه ایران، سازمانهای اطلاعاتی عکس العمل نشان داده و قصد دارند خود را از وضعیت پرونده ایران خلاص کنند. به عبارت دیگر آنها در پی ابداع روشهای ایجابی و سلبی در برابرایران هستند.
امین زاده در پاسخ به این پرسش که چه سناریوهای دیگری در این رابطه قابل طرح است گفت: آمریکاییها وقتی حرکتی میکنند برای سنجش افکارعمومی خودشان و جهان است. انتخابات آمریکا نزدیک است. معمولا چند ماه مانده به انتخابات، اتفاقات عجیب و غریبی در این کشور رخ میدهد که همه آنها خوراک های تبلیغاتی هستند.
با توجه به ارزیابی افکار عمومی پس از گزارش البرادعی احساسشان این است که نمیتوانند روی اقدامات خشونت آمیر علیه ایران مانور بدهند و رأی و حضور خوبی از مردم پای صندوق های انتخابات هم داشته باشند.
لذا فکر میکنند با این صدماتی که به مردم آمریکا بر اثر جنگ عراق وارد شده دیگر نمیتوانند روی جنگ دیگری مانور بدهند. لذا بهنظر میرسد این گزارش حاصل جمع بندی از افکار عمومی مردم آمریکاست که پس از نظر سنجی و اطلاع از آن به انتشار این گزارش رسیدهاند.