به گزارش ایسنا، که در حاشیه جشن غدیر وزارت امور خارجه با خبرنگاران گفت‌وگو می کرد، متکی در پاسخ به سوالی درباره آینده روابط ایران و روسیه علی‌رغم تحویل سامانه موشکی s-300 به ایران از طرف روسیه و نیز عدم تعیین مشخص برای راه اندازی نیروگاه بوشهر تصریح کرد: روابط ایران و روسیه امروز در فصل خوبی از مناسبات قرار دارد به گونه‌ای که در زمینه اقتصادی روابط تجاری دو کشور رشد ١٠٠ درصدی را در سال ٢٠٠٧ در مقایسه با سال ٢٠٠٦ نشان می‌دهد.
وی ادامه داد: مطمئنا همکاری‌های اقتصادی ایران و روسیه طی چند سال آینده با توجه به گام هایی که برداشته شده کاملا دگرگون، متحول و در جهت منافع دو کشور خواهد شد.
متکی این دگرگونی را ناشی از تغییر نوع نگاه دو کشور به یکدیگر عنوان کرد و افزود: این مساله ناشی از تحولات در ایران بعد از انقلاب و نیز تغییر نگاه روسیه پس از فروپاشی شوروی است. تغییر نگاه هر دو طرف از زاویه امنیتی به منافع متقابل می‌باشد.
وزیر امور خارجه همکاری‌های ایران و روسیه را در تمام زمینه‌ها توصیف کرد و همکاری‌های نظامی ایران و روسیه را در حد قابل قبولی دانست.
متکی با خوب توصیف کردن مناسبات نظامی ایران و روسیه علی‌رغم اعلام مقامات روس مبنی بر عدم تحویل سامانه موشکی S-300 به ایران یادآور شد: مسئولین نظامی کشور در مناسبت‌های مختلف این مساله را بیان داشتند و ما مشکلی در راه این همکاری‌ها با روسیه نمی‌بینیم.
وی در ادامه، بحث راه اندازی نیروگاه بوشهر را مورد اشاره قرار داد و با بیان اینکه حداکثر تا تابستان سال آینده نیمی از نیروگاه بوشهر راه اندازی می‌شود تصریح کرد: خوشبختانه روسیه تصمیمی را که از مدتی قبل به ما اعلام کرده بود عملی کرد و دیدیم که سوخت را در محموله‌های مختلف به ایران ارسال شد.
وی افزود: تکمیل پروسه ارسال سوخت در هفت – هشت مرحله انجام می‌شود که این خود زمینه تزریق سوخت و راه اندازی نیمی از نیروگاه بوشهر را طبق ضوابطی که در چارچوب قرارداد وجود دارد فراهم می‌آورد. به گفته متکی نیمی دیگر از نیروگاه بوشهر نیز پس از راه اندازی بخش اول عملیاتی می‌شود.
وی افزود: در مجموع مراحل کنونی قرارداد سیر طبیعی و بر اساس توافقات به عمل آمده بین دو کشور را طی می‌کند و ما از این روند راضی هستیم.
وزیر امور خارجه سپس با انتقاد از افراد، جریان و گروه‌هایی که سعی دارند در مناسبات منطقه‌ای ایران و نقش سازنده ایران در منطقه تبلیغات سو کنند با اشاره به بحث تعیین رژیم حقوقی دریای خزر تصریح کرد: عده‌ای از دشمنان ملت ایران از مدتی قبل زمزمه کرده‌اند که ایران باید از دریای خزر ٥٠ درصد سهم داشته باشد در حالی که چنین چیزی نه منطقی است و نه قراردادی در این زمینه وجود داشته است.
وی ادامه داد: هرگز ایران قبل از پیروزی انقلاب اسلامی امکان جلوتر رفتن از سهم ٣/١١ درصدی این دریا وجود نداشته است. انقلاب اسلامی و متعاقبا تحولات شوروی سابق و ایجاد کشورهای جدید تعیین یک رژیم حقوقی را در دستور کار قرار داد.
متکی توافق با دو کشور ترکمنستان و آذربایجان بر اساس ضوابط بین‌الملل و اصل انصاف را از جمله اقداماتی برشمرد که ایران در خصوص تعیین رژیم حقوقی این دریا انجام داده است.
وی ادامه داد: با این دو کشور در حال بررسی رژیم حقوقی هستیم تا بتوانیم مرزهای زیر بستر را برای بهره برداری‌های زیرزمینی این دریا تعیین کنیم.
متکی تاکید کرد: مطمئنا وضعی که امروز در آن هستیم بسیار مطلوب‌تر از وضع گذشته که بر محور آستارا- حسین قلی استوار بود می‌باشد و کمک می‌کند که منافع کشورمان حفظ شود.
وزیر امور خارجه بزرگترین ساحل را از میان پنج کشور حاشیه دریای خزر مربوط به قزاقستان با ٢٤ درصد سهم و پس از آن مربوط به روسیه، ترکمنستان و آذربایجان عنوان کرد.
وی در مورد سهم ایران نیز اظهار داشت: ایران با تحدید حدودی که در زیربستر با ترکمنستان و آذربایجان انجام می‌دهد یکی از بالاترین رده‌های سهمی را در زیر بستر خواهد داشت.
وزیر امور خارجه در پاسخ به سوالی در مورد سفر هیات عراقی به ایران برای توافقات مرزی و نیز اجرایی کردن قرارداد ١٩٧٥ الجزایر گفت: رفت‌وآمد و تبادل هیات بین ایران و عراق امری است که طی پنج سال گذشته همواره وجود داشته و این سفرها با هدف تحکیم مناسبات بین دو کشور و همکاری‌های جاری در حوزه‌های مختلف سیاسی و اقتصادی صورت پذیرفته است.
وی ادامه داد: در سفر قبلی معاون حقوقی وزیر خارجه عراق و نیز سفر نوری المالکی به تهران بحث لایروبی اروندرود مطرح شد که برای تحقق این مساله و بر اساس توافقات میان دو کشور باید کمیته‌ای فنی در این زمینه تشکیل شود.
به گفته متکی، توافقات کلی در این زمینه صورت گرفته و ایران اعضای این کمیته را معرفی کرده است و منتظر بررسی‌های طرف عراقی در این خصوص می‌باشد.
متکی با استقبال از اظهارات اخیر مطرح شده در مورد غیرقابل خدشه بودن قرارداد ١٩٧٥ که به اعتقاد وی شالوده محکمی برای حفظ همجواری و روابط صمیمانه بین دو کشور است یادآور شد: دو کشور گام های بلندی برای توسعه همکاری‌ها دارند به گونه‌ای که هم اکنون در مرز همکاری‌های اقتصادی و تجاری دو میلیارد دلاری قرار دارند.
وی ادامه داد: ایران پروژه‌های مختلفی در عراق برای کمک به مردم عراق دارد و در پروژه‌های اقتصادی برنده شده و یا با دولت عراق توافق حاصل شده است در مجموع ایران علاقمند است در تمامی حوزه‌ها روابط خود را با عراق توسعه دهد.
متکی سپس با بیان اینکه ایران به طور اصولی با برگزاری دور آتی مذاکرات ایران و آمریکا بر سر موضوع عراق موافقت کرده است در پاسخ به سوال خبرنگاری در مورد زمان دور آتی مذاکرات ایران و آمریکا اظهار داشت: ایران ملاحظاتی در این خصوص دارد که درباره نحوه مشارکت طرف مقابل در این مذاکرات و نیز پذیرش تعهد نسبت به نتایج گفت‌وگوها می‌باشد.
وی ادامه داد: با توجه به این مساله ایران اخیرا ملاحظات خود را به طرف عراقی برای انعکاس به طرف آمریکایی منتقل کرد و ما هم اکنون منتظر پاسخ طرف مقابل هستیم.
متکی هدف ایران را از این مذاکرات گفت‌وگو برای گفت‌وگو ندانست و گفت: ما این موضع را اتخاذ کردیم تا بتوانیم به ملت، دولت و امنیت عراق کمک کنیم و لذا باید این گفت‌وگوها دستور کار مشخصی داشته باشد و به نتیجه مشخصی غیر از نتایج گذشته دست یابد که این مساله نیازمند تعهد طرف مقابل است.
