همشهری آنلاین: دکتر حسن نمکدوست تهرانی امکان قرار دادن هر متن در بافت جهانی خود و تعاملی بودن، را از ویژگی‌های مهم روزنامه‌نگاری آنلاین ارزیابی کرد.

وی در گفتگو با ایسنا، با بیان این مطلب، اظهار کرد: روزنامه‌نگاری آنلاین، همان روزنامه‌نگاری کاغذی، اما برخوردار از امکانات آنلاین است که در این نوع روزنامه‌نگاری، مرزهای زمان و مکان برای تولید، توزیع، عرضه و مصرف روزنامه از میان می‌رود، درحالی که روزنامه‌نگاری کاغذی، در ظرف زمان و مکان محدود است.

دکتر نمک‌دوست تهرانی افزود: روزنامه‌ی‌ کاغذی، معمولاً در هر شبانه روز، حداکثر سه یا چهار نوبت منتشر می‌شود، در حالی‌که روزنامه‌نگاری آنلاین این امکان را فراهم می‌آورد که در هر لحظه، محتوایی را در هر کجای جهان تولید و در هر زمان و مکان دیگری از جهان مصرف کنیم، به‌بیان دیگر در روزنامه نگاری آنلاین، با ارسال هر خبر تازه، که امکان عملی آن میسر است و باید نیز چنین باشد، پیوسته و بی‌وقفه روزآمد می‌شویم.

او با این توضیح که معمولاً هر اتفاق خوبی ممکن است پیامدهایی نیز داشته ‌باشد و با اشاره به اینکه تغییر پیوسته و بی وقفه‌ی محتوا در روزنامه‌نگاری آنلاین هم، ممکن است مخاطب را در یافتن اخبار مورد نظرش، با کمی سردرگمی مواجه کند، ادامه داد: وجود امکان جست‌وجو و یا امکان RSS در تمام سایت‌های خبری، برای رفع همین نقص است تا بتوان با مشخص کردن علایق خبری خود‌، خبرهای مورد نظر را از میان سایت‌های مختلف، در اختیار داشت.

این مدرس دانشگاه با اشاره به اینکه انتشار نسخه کاغذی یک روزنامه در محیط وب، خواه در قالب پی‌.دی.اف و یا اچ.تی‌.ام.ال، به معنای روزنامه‌نگاری آنلاین نیست، تأکید کرد: روزنامه‌نگاری آنلاین یعنی محتوای چاپی به اضافه امکان تولید هر لحظه‌ای خبرهای بیشتر و متنوع‌تر در تمامی 24 ساعت روز و فرصت دادن به مخاطبان برای اظهار نظر و مشارکت در تولید محتوا.

نمک‌دوست، امکان قراردادن هر متنی را در بافت جهانی خود، در فضای هایپرتکست، جزو ویژگی‌های مهم روزنامه‌نگاری آنلاین عنوان و خاطرنشان کرد: در روزنامه‌نگاری آنلاین، هر متنی، با میلیون‌ها متن دیگر، که راجع به همان موضوع در فضای وب وجود دارد، پیوند می‌خورد، ضمن اینکه در این نوع روزنامه‌نگاری، تعامل با مخاطب، بر خط و همزمان است، یعنی وقتی شما مطلبی را روی اینترنت قرار می‌دهید، در همان لحظه، مخاطب این امکان را دارد که به خبر نکته‌ای بیفزاید یا آن را تصحیح کند؛ بنابراین مخاطب می‌تواند در جریان تعامل در لحظه قرار بگیرد.

به گفته‌ی وی،‌ امکان تعاملی بودن، در رسانه کاغذی هم وجود دارد، اما آنچه مهم است سرعت این تعامل است که در این رسانه‌ها، نسبت به رسانه‌های آنلاین کندتراست، چرا که در روزنامه‌های چاپی، دست‌کم یک روز بعد، مخاطب امکان واکنش نسبت به مطلب چاپ شده در نشریه را خواهد داشت.

او ادامه داد: امکان دیگر روزنامه‌نگاری آنلاین، استفاده از فضای "سایبر" ‌است؛ در این فضا می‌توان از امکانات مولتی‌مدیا استفاده کرد و تنها به متن، در قالب حروف، متکی نبود، بدین‌ترتیب امکانات دیگری همچون صدا، تصویر و گرافیک نیز برای بهره و استفاده در اختیار ماست.

این روزنامه‌نگار هم‌چنین با بیان اینکه سبک نگارش در روزنامه‌های چاپی و آنلاین با هم تفاوتی ندارد، افزود: با قاطعیت ‌می‌توانم بگویم که تا امروز، چیزی به عنوان سبک نگارش روزنامه‌نگاری آنلاین در جهان تولید نشده‌ است؛ بنابراین تعریف خبر و یا سبک‌های خبرنویسی در محیط سایبر با محیط کاغذی، هیچ تفاوت قابل ملاحظه‌ای ندارد.

نمک‌دوست درباره خلاصه‌نویسی در روزنامه‌نگاری آنلاین نیز گفت: در تمامی اشکال روزنامه‌نگاری، اعم از کاغذی، رادیو - تلویزیونی، ویدیویی و هم‌چنین سایبر، خلاصه‌نویسی جزو ملزومات است، چراکه تجربه نشان می‌دهد انسان امروزی، وقت خیلی زیادی برای خواندن مطالب نمی‌گذارد، ضمن اینکه ارتباط معکوسی بین حجم مطلب و میزان مخاطبان نیز وجود دارد؛ به این معنا که هرچه به حجم مطلب اضافه شود، از میزان مخاطبان کاسته می‌شود.

او هم‌چنین مطالبی از قبیل اینکه روزنامه‌نگار آنلاین، به‌دلیل فرصت کمی که مخاطب برای مرور مطالب دارد، باید برخی تغییرات را در متن خبر ، تیتر و یا سبک نوشتاری آن لحاظ کند، مثلا خبری را که به شکل هارد نوشته شده است، در صورت امکان به شکل نرم‌خبر تنظیم کند، بی‌پایه دانست و تصریح کرد: تشخیص اینکه خبری را می‌توان نرم نوشت یا سخت، به ذات و سرشت رویداد برمی‌گردد و نه به رسانه. تفاوت اصلی محتوای روزنامه‌نگاری چاپی و آنلاین، در این است که در فضای آنلاین، باید مرز زمانی انتشار را بدانیم. ضرباهنگ روزنامه‌نگاری کاغذی، به طور معمول یک و یا دو بار در 24 ساعت است؛ بنابراین 24 و یا 12 ساعت برای مدیریت کردن محتوایی که تولید می‌شود، فرصت هست که البته این مسئله در کنار امکاناتی که به شما می‌دهد، امکاناتی را نیز می‌گیرد.

او با اشاره به اینکه فشار زمان بر روی فردی که آنلاین کار می‌کند، بسیار سنگین است و این امر هم طبعاً به بالا رفتن ضریب خطا در روزنامه‌های آنلاین منجر می‌شود، خاطرنشان کرد: در روزنامه‌نگاری آنلاین در چند ثانیه باید تصمیم‌گیری کرد، درحالی که در یک روزنامه کاغذی، 6 تا 7 ساعت برای ارزیابی تمامی جنبه‌های موضوع وقت داریم؛ بنابراین در روزنامه‌نگاری آنلاین نوع کار، پرشتاب‌تر و پرسرعت‌تر از روزنامه‌نگاری کاغذی است و طبعاً احتمال بروز خطا هم بیشتر است.

وی با بیان اینکه نوع فعالیت روزنامه‌نگاری آنلاین را می‌توان مانند کار خبرگزاری‌ها نیز تصور کرد، افزود: گرچه پیش از این خبرگزاری‌ها، اخبارشان را تنها برای مشترکان‌شان می‌فرستادند و برای خبرنگار خبرگزاری فقط این مهم بود که خبرش را زود تهیه کند؛ چون می‌دانست خبر او به دست فردی متخصص می‌رسد و او نیز خبر را تنظیم می‌کند، اما امروز، خبرگزاری‌ها هم، در هر لحظه خبر روی خط می‌فرستند، ضمن اینکه اخبارشان را هم برای " متخصص" و هم برای" مصرف‌کننده نهایی" تولید می شود.

این مدرس ارتباطات با بیان اینکه به‌دلیل در دسترس بودن فضای آنلاین، رقابت نیز در این فضا، بیشتر و در عین حال زمان مالکیت بر خبر اختصاصی بسیار کوتاه شده ‌است، اضافه کرد: با وجود آنکه ما بعد از 500 سال، که در عصر چاپ به‌سر می‌بریم، هنوز نتوانسته‌ایم موضوع کپی‌رایت را در این زمینه‌ حل کنیم، انتظار داریم مسایل حق مؤلف در فضای نوپایی، چون اینترنت به سرعت حل شود، به همین دلیل بسیاری از تجویزهایی که راجع به آن می‌کنیم، در عمل به شوخی تبدیل مى‌شود؛ چون اصلاً زمینه اجرایی ندارد.

وی در ادامه تحریریه‌های روزنامه‌نگاری آنلاین را پرتکاپو و فعال دانست و تصریح کرد: اعضای تحریریه در روزنامه‌نگاری آنلاین باید حتماً با یکی، دو زبان آشنا بوده و درباره موضوعات فضای سایبر نیز از دانش فنی کافی برخوردار باشند تا بتوانند مشکلات خود را حل کنند و از امکانات جانبی آنلاین نیز برخوردار شوند.

او با بیان اینکه متأسفانه بعضی‌ها روزنامه‌نگاری آنلاین و وبلاگ‌نویسی را با هم معادل فرض می‌کنند، افزود: وبلاگ‌نویسی با روزنامه‌نگاری آنلاین مساوی نیست. وبلاگ‌نویسی فعالیتی مبتنی بر علاقه و انگیزه درونی است و ساز و کار و رویه مشخص خود را داراست، ممکن است برخی افراد در بعضی پست‌ها به‌گونه‌ای عمل کنند که شبیه کار روزنامه‌نگاری به نظر برسد، اما مطمئناً وبلاگ‌نویسی با روزنامه‌نگاری آنلاین متفاوت است.

او در پایان، با تأکید بر اینکه نمی‌توان روزنامه‌نگاری را بدون اینترنت و یا اینترنت را بدون روزنامه‌نگاری تصور کرد، افزود: به عقیده من، روزنامه‌نگاری و فن‌آوری‌های اطلاعاتی و ارتباطی پیوندی بسیار نزدیک با هم دارند و کاربرد صفت‌های سنتی و مدرن، برای اشاره به انواع روزنامه‌نگاری کاملاً نابه‌جاست.

کد خبر 46001

برچسب‌ها

پر بیننده‌ترین اخبار رسانه و روزنامه‌نگاری

دیدگاه خوانندگان امروز

پر بیننده‌ترین خبر امروز