ماساژ مجازی برای درمان درد اندام خیالی

احساس متناقض‌نمای درد در اندامی که دیگر وجود ندارد، به کرات بوسیله افراد قطع‌عضو‌شده گزارش می‌شود.

به گزارش خبرگزاری فرانسه وایلینور راماچاندران رئیس مرکز مغز و شناخت در دانشگاه کالیفرنیا در سان‌دیه‌گو رشته‌ای از آزمایش‌ها برای درک بهتر این علت بروز این احساس درد و چگونگی برطرف‌کردن آن انجام داد.

بررسی‌های اخیر نشان‌دهنده نقش مهم "نورون‌های آینه‌ای" در این زمینه است. سلول‌های مغزی که هر وقت ما اطواری عامدانه به خود می‌گیریم مثلا دست‌هایش را تکان می‌‌دهیم یا شست را به نشانه موفقیت بالا می‌گییریم- شروع به فعالیت می‌کنند.

جالب این است که این نورون‌ها همچنین هنگامی که فرد دیگری در مقابل ما همین اطوار را به خود می‌گیرد، فعال می‌شوند و این سوال پیچیده را پیش می‌آورد با وجود فعال بودن این نورون‌ها  که پس چرا ما هر بار که شخصی در مقابل چشمان ما مثلا دست‌هایش را به هم می‌مالد یا دست می‌زند، حسی متناظر را احساس نمی‌کنیم.

راماچاندران در هفته‌نامه New Scientist می‌نویسد در چنین حالتی سلول‌های حسی در دست، پیامی را که نورون‌های آینه‌ای می‌خواهند به مغز بفرستند، مهار می‌کنند.

اما در فردی که قطع عضو شده است این سلول‌های حسی وجود ندارند، در نتیجه پیام‌ها به سیر خود ادامه می‌دهند و ثبت می‌شوند، و احساس اینکه اندام فرد هنوز وجود دارد و درد می‌کند را به وجود می‌آورند.

راماچاندران برای اینکه نظریه‌اش را بیازماید یک "جعبه آینه‌ای" درست کرد که در آن افراد قطع عضو شده با قرار دادن دست یا پای سالمشان در مقابل آینه،درک بصری از عضو قطع‌شده‌شان را به دست می‌‌آوردند.

در دو فرد قطع‌عضو شده داوطلب هنگامی که در آینه می‌دیدند که دست سالم‌شان لمس می‌‌شود، احساس کردند که گویی دست قطع‌شده‌شان را "سیخونک می‌‌زنند". و هنگامی که در آینه می‌دیدند که به دست شخص ثالثی ضربه زده می‌شود، آنها احساس مشابهی را در محل اندام قطع‌شده‌شان پیدا می‌کردند.

یکی از این دو فرد گزارش کرد که مشاهده آینه‌ای این که شخصی دستش را مالش می‌دهد باعث شد که انقباضات دردناک در اندام خیالی او تا  15 دقیقه متوقف شود.

راماچاندران که مشروح پژوهش‌هایش در این مورد به زودی در کتابی با نام "انسان با همزادی خیالی: ماجراهایی در شناخت مغز انسان" منتشر خواهد شد، می‌گوید شاید به این وسیله بتوان درد اندام خیالی را در این افراد درمان کرد.

او گفت: "یک فرد قطع‌عضوشده که در اندام قطع‌شده‌اش احساس درد می‌کند، می‌تواند  دوستی را ببیند که که دست‌های او را ماساژ می‌دهد و به این ترتیب از این احساس رهایی یابد."