تخم‌مرغ داروی چشم زخم

همشهری آنلاین - بهاره خسروی : دفع چشم نذر و دوری از چشم بد و حسود یکی از دغدغه‌های زندگی مردم درگذشته بود.مردم برای دور کردن سایه سیاه و شوم چشم‌زخم حسودان و تنگ‌نظران از ابزار و راهکارهای زیادی استفاده می‌کردند که مراسم پرزرق‌وبرق تخم‌مرغ  شکستن  همراه با تشریفات ویژه یکی از همین راه‌ها برای درمان چشم‌زخم  بود؛ اما در این مراسم  از چه ابزاری استفاده می کردند؟
یک عددتخم‌مرغ که مربوط به مرغ سیاه رنگ باشد ، تکه ای زغال، یک سکه ،کمی اسپند و لباس فردی  که مورد چشم زخم قرار گرفته است. البته این کار بیشتر برای کودکان انجام می شد و کار هم به دست فردی به قول معروف سبک دست وقدم خیر سپرده می شد.

فرد به قول معروف سبک دست با زغال نام همه دوستان ‏اقوام‏ آشنایان دور و نزدیک را روی تخم‌مرغ می‌نوشت. اگر هم نام همه آشنایان به پایان می رسید شروع به نوشتن نام غریبه‌هایی مانند: همسایه دست راستی، همسایه دست چپی، همسایه پیش رویی، همسایه پشت‌سری، شنبه زا، یکشنبه زا، پری زا، جن زا، آب زا  و.... آن‌قدر می‌نوشت تا تخم‌مرغ بخت‌برگشته به قول امروزی‌ها حسابی سولاریم یا سیاه می‌شد و هیچ اثری از سفیدی آن باقی نمی‌ماند.

مرحله بعدی نوبت شکستن تخم‌مرغ بود. در این بخش کمی نمک را کف دستش می‌ریخت و تخم‌مرغ را با دو انگشت شست و سبابه گرفته سکه را زیر تخم‌مرغ قرار می‌داد و اسم‌ها را دومرتبه تکرار می‌کرد و با هر اسمی روی تخم‌مرغ فشار می‌آورد. البته پارتی‌بازی هم در این میان انجام می‌شد برای مثال سر اسامی فامیل و دوستان خاص سعی می‌کرد فشار کمتری وارد کند تا تخم نشکند. درواقع با این کار قصد داشت چشم‌زخم را به غریبه‌ها نسبت دهد.

ترک خوردن و شکستن تخم‌مرغ هم حکایت و تعبیرهای جالبی در باور عام داشت و اسباب گرم شدن آتش غیبت را فراهم می‌کرد. اگر در همان دفعه اول تخم‌مرغ ترک می‌خورد و یک‌باره می‌شکست به این معنی بود بچه یا شخص موردنظر زیاد چشم‌خورده است. اگر آن شخص در مجلس حضور داشت و از خودی‌ها بود می‌گفتند خوب نظر از روی دوستی چشم‌خورده است. امان از روزی که چشم نذر به اسم غریبه‌ها بود. هرچه دعا و نفرین بد بود  نثارش می‌کردند. نفرین‌هایی مثل: ذلیل بمیرِ. چشش جلوی پاداش چینی‌جاِ! باباقوری به شین که هم‌چین چشایی نداشته بیشین و مواردی ازاین‌دست نصیب شخص حسود و بدخواه با چشم‌شور می‌شد.