همشهری آنلاین- مرضیه موسوی: ویلای نمازی در سال 1339 به سفارش خانواده نمازی، از بازرگانان ساکن نیاوران ساخته شد. «مهدی نمازی» برای ساخت این ویلا با دوست خود «محسن فروغی» که معمار آرامگاه سعدی بود مشورت کرد و او طراح مشهور ایتالیایی یعنی «جو پونتی» را به نمازی معرفی کرد.
پونتی ویلای نمازی در محله نیاوران را به سبک خاص خود، با کمک گرفتن از خطوط و طراحی ساده ساخت. یکی از شاخصههای این بنا سقف آن است که به نظر میرسد نقطه اتصالی با دیوارهها ندارد و سازهای جداگانه است. ویلای نمازی و ویلای دیگری در بغداد تنها آثار این معمار برجسته ایتالیایی در خاورمیانه است که هر دو وضعیت مناسبی ندارند. ویلای بغداد در ناآرامیهای عراق در سالهای گذشته دچار آسیب جدی شده است و ویلای نمازی بعد از خروج از ثبت ملی، راه تخریب و ساخت مرکز تجاری را در پیش گرفت.
مجوزی که لغو شد
ویلای نمازی بعد از خروج از ثبت ملی مجوزی برای ساخت مجتمعی تجاری اداری و تفریحی در نیاوران را دریافت کرده بود. «سجاد عسگری» مدیر کمیته پیگیری حفاظت از بناهای تاریخی تهران میگوید :«مالکان ویلای نمازی مجوزی برای ساخت مجموعهای تجاری اداری تفریحی و ... به جای ویلا دریافت کرده بودند. به نظر میرسید قرار است ملغمهای از این کاربریها سراسر باغ 5 هزار متری نمازی را اشغال کند. با این حال در دوره جدید مدیریت شهری این مجوز لغو شد. لغو این مجوز برای مدت محدودی ویلای نمازی را نجات میداد چراکه مالک دوباره امکان شکایت و خروج ویلا از ثبت را داشت. حالا دیوان عدالت اداری با ثبت مجدد این خانه در زمره بناهای ملی موافقت کرده است. با این موافقت پرونده بار دیگر در دادگاه مطرح میشود و احتمال بازگشت آن به فهرست آثار ملی کشور وجود دارد. ثبت ملی ویلای نمازی وضعیت این ویلا را از تخریب نجات میدهد و دیگر امکان ارائه مجوز به این ویلا برای تخریب و ساخت و ساز وجود ندارد.»
بنای معاصر ویلای نمازی هنوز پا برجا است و بنا آسیبی در این سالها ندیده است. عسگری میگوید :«ویلای نمازی سازهای خوب و سالم دارد و به جز چند سالی که به عنوان اداره ثبت شمیران مورد استفاده قرار گرفت بود، کاربری مسکونی داشته. به همین دلیل بنا آسیبی ندیده است. حفظ بنای ویلای نمازی به دلیل اینکه در حریم ثبتی باغ رهنما قرار دارد اهمیت دوچندان پیدا میکند. در صورت تخریب این ساختمان حریم ثبتی باغ رهنما هم مخدوش میشود.»
نظر شما