درحالی که وزارت بهداشت با این استدلال که برخی داروها تولیدات داخلی دارند، یارانه داروهای مشابه خارجی آنها را کم‌کرده، کارشناسان تاکید می‌کنند تا وقتی متخصصانی که داروها را تجویز می‌کنند، نسبت به داروهای تولید داخل اعتماد و شناخت کافی نداشته باشند، از بیماران نمی‌توان انتظار داشت دست از داروهایی که سال‌هاست زندگی خود را وابسته به آن دیده‌اند، بردارند.
به این ترتیب، کارشناسان بر این عقیده‌اند که اگر یک داروی داخلی، از هر لحاظ، مناسب و موثر باشد و تمام تاییدیه‌های داخلی را هم داشته باشد اما توسط پزشک معالج تجویز نشود، هیچ جایگاهی در بین مصرف کنندگان نخواهد داشت.
چنانکه به گفته دکتر سیدحمید خویی، عضو هیأت علمی‌دانشکده داروسازی دانشگاه علوم پزشکی تهران و رئیس انجمن علمی‌داروسازان ایران، برای مقبولیت یک دارو نزد بیماران، تنها تایید پزشک معالج لازم است و آنها حاضرند تا فرش زیر پای خودشان را هم برای تامین آنچه پزشک تجویزکرده، بفروشند.
این نکته‌ای است که مسئولان وزارت بهداشت هم بر آن تاکید دارند.
دکتر رسول دیناروند، معاون غذا و داروی وزارت بهداشت در گفتگو با ایسنا با اشاره به بروز برخی کمبودها در زمینه دارو در مواقعی از سال گفت: در این زمینه، مشکل اصلی از سوی بیماران به وجود نمی‌آید بلکه ایراد به پزشکانی وارد است که در نسخه نویسی، اصول منطقی را رعایت نکرده و نسبت به تجویز دارویی خاص اصرار دارند.
بیماران چه گناهی دارند؟
بیشترین دلیلی که سبب شده است تا نابسامانی در بازار دارویی شدت گیرد، تجویز داروهایی است که تا بیش از این تنها نمونه خارجی آن در بازار وجود داشت اما تولید نمونه‌های مناسب داخلی که کارایی مشابه‌ای هم دارند، سبب شده تا یارانه نوع خارجی آن توسط وزارت بهداشت تعدیل شود. تعدیل یارانه‌ها، افزایش قیمت انواع خارجی را به دنبال داشته است، در حالی که پزشکان معالج، هنوز نوع خارجی را تجویز می‌کنند. در این میان، بیماران مانده‌اند و هزینه‌هایی که بسیاری از آنها نمی‌توانند از پس آن برآیند.
دکتر سیدحمید خویی، به این مسئله، نکته دیگری را هم اضافه می‌کند: گاهی مشکل اینجاست که پشت سر برخی از این پزشک‌ها، شرکت‌های چند ملیتی هستند که جلوی تجویز داروهای ساخت داخل را می‌گیرند و بر نوع داروی تجویزی این پزشکان تاثیرگذارند.
دکتر خویی اضافه می‌کند: البته نمی‌توان گفت تمام داروهای ساخت داخل مشابه انواع خارجی موثرند و هر دارویی در ایران ساخته می‌شود، هیچ اشکالی ندارد، چرا که بسیاری از این داروها حقیقتا، هنوز مراحل بالینی را طی نکرده‌اند و گاهی هم عدم‌اطلاع رسانی دقیق در مورد طی مراحل تحقیقاتی و بالینی موفق یک دارو سبب می‌شود تا پزشکان، نمونه‌هایی که آزمایش خود را پس داده‌اند و اکثرا خارجی هستند تجویزکنند.
وزارت بهداشت، مسئول اطلاع‌رسانی به پزشکان نیست
بعضی از داروها مثل ساندیمون، مشابه ایرانی مناسبی مثل ایمونورال دارد که نه تنها وزارت بهداشت آن راتایید کرده است بلکه انجمن دیالیز ایران نیز مصرف آن را برای بیماران کلیوی مناسب دانسته است اما برخی از پزشکان همچنان بر تجویز نوع خارجی اصرار دارند.
رئیس انجمن علمی‌داروسازان ایران معتقد است: این اصرار به این دلیل است که پزشکان هنوز نمونه داخلی را به خوبی نمی‌شناسند و از خصوصیات آن به طور کامل مطلع نیستند.
به این ترتیب، کارشناسان معتقدند: در مورد داروهای ایرانی، اطلاع رسانی ناکافی به پزشکان سبب می‌شود تا آنها نتوانند با خیال راحت آن را تجویز کنند.
دکتر مهرداد رضایی، مدیراطلاع رسانی معاونت غذا و داروی وزارت بهداشت، با اشاره به اینکه وزارت بهداشت، وظیفه اطلاع رسانی در رابطه با داروها را ندارد، به همشهری می‌گوید: وزارت بهداشت تنها وظیفه بررسی سلامت و موثر بودن دارو برای تایید آن را به‌عهده دارد و اطلاع رسانی در رابطه با دارو به‌عهده تولید کننده داخلی آن است.
وی ادامه می‌دهد: وزارت بهداشت، طبق اصول خاصی، کارایی و عوارض دارو را می‌سنجد و داروها تنها با تایید وزارت بهداشت می‌توانند روانه بازار شوند اما اطلاع رسانی به پزشکان، بردوش کارخانه سازنده دارو است.
معاون غذا و داروی وزارت بهداشت، ضمن بیان اینکه بی‌اعتنایی پزشکان و مردم به داروهای ایرانی، از چالش‌های مهم نظام دارویی کشور است که وزارت بهداشت برای حل این معضل نیز در سال‌جاری، برنامه‌ریزی‌های مفصلی کرده است، گفت: در سال ۸۷ برای مقابله با این چالش هم برنامه‌های مشخصی وجود دارد، چنانکه برای نخستین بار، معاونت آموزشی و معاونت درمان دانشگاه‌ها در امر ارزیابی نسخ پزشکی دخیل شده‌اند تا به این ترتیب از میزان تجویز و مصرف نابه‌جای دارو در جامعه پزشکی و مردم جلوگیری شود.
آیا این معضل در سال ۸۷ حل خواهد شد؟
