در خلال چند سالی که از تأسیس این انجمن می‌گذرد، وی توانسته است با فعالیت‌های گسترده، مشکلات و مسائل معلولان کشور را در سطح رسانه‌ها، دستگاه‌های اجرایی و نهادهای قانونگذاری مطرح و راهکارهایی برای تسهیل وضعیت زندگی معلولان ارائه کند. موفقیت نسبی این فعالیت‌ها در حالی است که اصولاً سازمان‌های غیردولتی به خصوصی مراکز پیگیری کننده حقوق معلولان در این راه با موانع زیادی روبه‌رو هستند. این فعال حقوق معلولان در این مصاحبه بخشی از فعالیت‌های انجمن را تشریح می‌کند.
* به عنوان شروع از فرهنگ بگویید. فکر می‌کنید دید جامعه نسبت به معلول و معلولیت چگونه است. آیا این دید در حال بهبود است یا خیر؟
- خیر. متأسفانه در کشور ما با اینکه زمینه‌های فرهنگی و دینی وجود دارد و ما به این باورها اعتقاد داریم، معلولان جایگاه اصلی خود را ندارند و به آنها به عنوان شهروند درجه 2 نگاه می‌شود و با اینکه مانند سایر همشهریان عوارض و مالیات خود را پرداخت می‌کنند مانند آنها از حقوق اجتماعی برخوردار نیستند.همه شهروندان از اتوبوس و مترو به راحتی استفاده می‌کنند، اما استفاده از این وسایل برای معلولان امکان‌پذیر نیست. پس به نوعی می‌‌توان گفت معلولان از حقوق اجتماعی خود برخوردار نیستند و عملاً آنها را شهروند درجه دو به حساب می‌آورند. وقتی در دولت ما حتی وزارتخانه‌ها و سازمان‌ها حاضر نیستند قانون 3درصد استخدام معلولان را رعایت کنند پس شهروند درجه دو یعنی چه، همین الان که من با شما مصاحبه می‌کنم دختر خانمی از مشهد تماس گرفتند و گفتند که در شهرداری مشهد مشغول به کار هستند و به خاطر معلولیتی که دارند مانع از کار ایشان شده‌اند. این از نظر فرهنگی، ولی آنچه که می‌شود به آن امیدوار بود این است که با تصویب قانون جامع حمایت از حقوق معلولان و خودباوری که در معلولان به خصوص معلولان تحصیلکرده وجود دارد. مثلاً همین که شما به عنوان یک خبرنگار معلول تشریف آوردید این نشان می‌دهد که معلولان به خودباروی رسیده و به دنبال جایگاه خود در جامعه هستند و من به این گونه حرکت‌ها در جهت فرهنگ‌سازی برای معلولان خوش‌بین هستم و ناگفته نماند دراین زمینه خود معلولان باید گام اصلی را بردارند، مثلاً شما به عنوان یک خبرنگار معلول و من به عنوان یک مسئول در سازمان‌های غیردولتی و کسانی که اهل علم هستند چه با قلمشان و چه با قدمشان در این عرصه تلاش می‌کنند و همه ما باید در جامعه این نکته را جا بیندازیم که ما معلولان از اصل افتادگان نیستیم، بلکه از اسب افتادگانیم، در صورتی که جامعه به ما طوری نگاه می‌کند که گویا از اصل افتادگانیم، ولی در حقیقت این طور نیست.
* درباره انجمن و چگونگی تأسیس آن توضیح دهید؟
- حدود سال 82 جمعی از معلولان نخبه که تحصیلات عالی دارند دور هم جمع شدند که می‌خواستند در جهت امور معلولان گام بردارند ما شنیدیم که قانونی در زمینه معلولان تصویب شده، ولی دولت آن را به صورت لایحه رد کرده، دور هم جمع شدیم و با تأسیس انجمن دفاع توانستیم این قانون را به صورت طرح در مجلس مطرح کنیم.این قانون در 16 ماده در 16/2/83 که بیشتر به وضعیت اقتصادی ومعیشتی معلولان توجه دارد تصویب شد و با همکاری‌هایی که با دفتر ریاست جمهوری و سایر ارگان‌ها صورت گرفت، دستور تشکیل شورای عالی دفاع از حقوق معلولان را از رئیس‌جمهوری گرفتیم و با رایزنی‌هایی بامجمع تشخیص مصلحت نظام توانستیم دستور تدوین چشم‌انداز 20 ساله معلولان ایران را اخذ کنیم. این همه فعالیت یعنی یک گام به جلو، یعنی ما به خودباوری رسیده‌ایم، یعنی انجمن دفاع از حقوق معلولان ایران به هیچ وجه حاضر نیست از منافع کلان معلولان چشم‌پوشی کند و از نظر فرهنگ‌سازی اردوهای کلانی داریم. از قبیل اعزام معلولان به مکه مکرمه برای دومین بار، اعزام کاروان‌های 500 نفره معلولان به مشهد و سایر مناطق تفریحی کشور که ما در این حرکت‌های دسته‌جمعی می‌خواهیم افکار جامعه را به این سمت سوق دهیم که ما هم حق داریم.
* درباره دفاع از حقوق معلولان بگویید. در این زمینه چه اقداماتی انجام داده‌اید و چه هماهنگی‌هایی با دولت صورت گرفته است؟
- ما قانون را تصویب کردیم.
* این قانون که بود!
- نه نبود ما قانون را تصویب کردیم و شورای عالی آن را تشکیل دادیم و چشم‌انداز 20ساله را تدوین کردیم. ما وزیر رفاه را مجبور کردیم که هر دو ماه یک بار با سازمان‌های غیردولتی معلولان جلسه داشته باشد. همه اینها یعنی دفاع از حقوق معلولان. ما یک سازمان غیردولتی هستیم و از نظر مالی دستمان خالی است، ولی از نظر روحی و فکری می‌توانیم به معلولان کمک کنیم و سال گذشته براساس قانون جامع، 8300 نفر را رایگان در دانشگاه آزاد ثبت‌نام کردند. الان هر معلولی به دفتر انجمن مراجعه کند برای گرفتن بلیت نیم‌بهای هواپیما معرفی می‌شود و هر معلولی بخواهد به محاکم قضایی شکایت کند ما به او وکیل رایگان می‌دهیم و با پیگیری در شهرداری تهران توانستیم کمیته مناسب سازی شهر تهران را دایر کنیم و حتی رئیس آن را خودمان پیشنهاد داده‌ایم و طی یک توافق ضمنی با کارشناسان ارشد برج میلاد قرار شد از طبقه اول برج میلاد تا آخر آن برای معلولان مناسب‌سازی شود، الان معاون فنی شهرداری تهران مصوب کرده که هیچ ساختمانی نمی‌تواند پایان کار بگیرد مگر اینکه امضای ما را داشته باشد.
* برنامه‌های آینده انجمن چیست؟
- برنامه‌های ما در گذشته، حال و آینده همه یک هدف دارند و آن دفاع ازحقوق معلولان است. نکته دیگر در زمینه فعالیت، توافق با وزارت فناوری اطلاعات است که قرار است تمام دفاتر ما را در سراسر کشور برای آموزش IT و تجارت الکترونیکی به معلولان، مجهز کند و در دراز مدت برای معیشت معلولان به دنبال تجارت الکترونیکی هستیم، چون معلولان از اهرم و ماهیچه فیزیکی برخوردار نیستند و در عوض تفکر بالایی دارند، لذا تجارت الکترونیکی عرصه خوبی برای مانور آنهاست. پس کارعمده ما در این فرهنگ‌سازی برای تجارت الکترونیکی معلولان است. ما حدود 12 کمیته داریم، ورزش، بانوان، حقوقی، جانبازان و... که فعالیت‌های خود را در زمینه معلولان دنبال می‌کنند.
* وحدت معلولان را چطور می‌بینید و برای وحدت بیشتر این قشر چه راهکارهایی توصیه می‌کنید؟
- من فکر می‌کنم معلولان ایران وحدت آن‌چنانی نداشته‌اند و متأسفانه از ماست که بر ماست ما چون قطرات پراکنده هستیم و چون مثل دریا جمع نشده‌ایم، نتوانستیم موفق شویم. ما با انگیزه ایجاد وحدت بین انجمن‌ها این انجمن را تأسیس کردیم. هر معلول با هر معلولیتی که داشته باشد ما به او خدمات می‌دهیم و هیچ محدودیتی نداریم. شما می‌دانید انجمن‌های تخصصی نابینایان و ناشنوایان و... در کشور وجود دارد و ما تنها انجمن عام هستیم و ما سعی می‌کنیم محوریت بین انجمن‌های دیگر را برقرار کنیم.
* آیا در مورد کنوانسیون حقوق معلولان که اکنون در دستور کار مجمع عمومی سازمان ملل قرار دارد، فعالیتی انجام داده‌اید؟
- ما با همکاری کمیسیون حقوق بشر اسلامی دو نشست تخصصی در این زمینه برگزار کردیم. در این نشست‌ها بنده دیدگاه انجمن را در این زمینه به تفصیل بیان کردم. اکنون در حال رایزنی با مجلس شورای اسلامی هستیم تا کشورمان جزو نخستین کشورهای پذیرنده کنوانسیون باشد. تصویب قانون جامع معلولان در واقع بستر را برای پیوستن ایران به این کنوانسیون فراهم آورده است.
نشانی انجمن دفاع از حقوق معلولین ایران: تهران - خیابان کمیل- بین پمپ‌بنزین و پل نواب - پلاک 134 / تلفن: 55752785 - 55752819
