همشهری آنلاین_ سارا جعفرزاده: یکی از آسیب‌های اجتماعی جدی در برخی مناطق شهر به‌ویژه در بافت‌های فرسوده، استعمال برخی مواد اعتیادآور توسط افرادی است که اغلب غیربومی هستند و با حضور و سکونت در بخش‌های قدیمی و بافت فرسوده برای خود پاتوق ایجاد می‌کنند. بخش‌هایی از محله شوش در منطقه ۱۵ به دلیل بافت فرسوده و وجود خانه‌های قدیمی و کاروانسرایی چنین شرایطی دارد. در این محدوده مهاجرانی از کشورهای همسایه شرق کشور حضور دارند که طبعاً با حضور خود، نوعی سبک زندگی و فرهنگ متفاوتی را بین بقیه ساکنان محله رواج می‌دهند. برخی از این مهاجران طبق عادت نوعی موادمخدر (ناس) مصرف می‌کنند که خرید و فروش آن در محله باعث ترویج مصرف این مواد در میان برخی از جوانان محله هم شده و این موضوع خانواده‌های ساکن در این محله را نگران کرده است.
- مواد مخدر با منشأ گیاهی
اسم موادمخدر که می‌آید ذهنمان بیشتر به سمت انواع موادمخدر صنعتی مانند شیشه و کراک می‌رود. این در حالی است که این روزها پای یک نوع متفاوت از موادمخدر، «ناس» هم که به‌عنوان نوعی ماده مخدر شناخته می‌شود به برخی محافل جوانان و نوجوانان به‌ویژه در مناطق جنوبی شهر باز شده است. ناس ماده‌ای سبز رنگ است که گیاهی به نظر می‌رسد اما افزودنی‌های خطرناک دیگری هم دارد.
- سوغات کارگران مهاجر
به نظر می‌رسد هر طایفه‌ای با ورود به یک محله ردپایی از نکات منفی و مثبت فرهنگ خود را به جا می‌گذارد. صحبت‌های اهالی محله‌های شوش و مظاهری گواه این موضوع است. «مجتبی ذوالقدر» یکی از اهالی قدیمی محله شوش در این‌باره می‌گوید: «تا چند سال پیش در محله شوش جوانان و نوجوانان حتی نمی‌دانستند، ناس چیست و برای چه استفاده می‌شود اما امروز برخی از جوانان محله به کار فروش ناس روی آورده‌اند. در واقع ناس محصولی است که برخی از شهروندان غیرایرانی با خود به این محله آورده‌اند. به دلیل اینکه این ماده مخدر با منشأ گیاهی از برگ تنباکو خشک شده تهیه شده و افزودنی‌هایی مانند آهک و طعم‌دهنده دارد، بیشتر مصرف‌کنندگان تصور می‌کنند این ماده اعتیادآور نیست در صورتی که عوارض بلند مدتی مانند سرگیجه، سردرد و عدم تعادل در رفتار و حرکت دارد»
- مصرف آسان و قیمت ارزان
یکی از دلایلی که برخی به مصرف ناس تمایل پیدا می‌کنند، مصرف آسان و قیمت ارزان این ماده مخدر است. «محمود دانش» یکی از معتمدان محله شوش در این‌باره می‌گوید: «تجربه نشان داده وقتی ماده مخدری به راحتی در دسترس قرار می‌گیرد و ارزان‌قیمت است قطعاً افراد زیادتری به سمت آن کشیده می‌شوند. در مورد ناس هم همین‌طور است. این ماده مخدر به دلیل ارزان‌قیمت بودن به راحتی در دسترس قرار می‌گیرد و مصرف آسان آن هم باعث شده که در زمان کوتاه در هر مکانی بتوان از این ماده مخدر استفاده کرد. » دانش ادامه می‌دهد: «به نظر من در جامعه ما متأسفانه قبح برخی رفتارهای منفی شکسته شده و مصرف ناس هم به همین صورت است وگویی برای برخی از جوانان ناآگاه حالت مسکن پیدا کرده است. باید نظارت و کنترل کافی بر منع مصرف این نوع موادمخدر توسط مسئولان مربوطه صورت بگیرد. »
- شوش مقصد اصلی کارگران غیرایرانی
با وجود ترویج برخی رفتارهای منفی توسط افراد غیرایرانی، اینکه چرا بیشتر این افراد محله شوش را برای سکونت انتخاب می‌کنند سؤالی است که با یکی از مشاوران املاک در محله شوش در میان گذاشتیم. «میرزا محمد نجف‌آبادی» که از بنگاه دارهای قدمی محله شوش است، در این‌باره می‌گوید: «همان‌طور که می‌دانید محله شوش پیشینه تاریخی دارد و زمانی چهره‌های مطرح ورزشکار از این محله بر خاسته‌اند اما به مرور زمان به دلایل مختلفی از جمله قیمت پایین املاک، وجود خانه‌های کاروانسرایی و دنج بودن محیط محله، افراد غیربومی و بیشتر کارگران مهاجری از کشورهای همسایه شرق کشور که وارد تهران می‌شدند تمایل به سکونت در این محله پیدا کردند و البته بعدها محله مظاهری به‌عنوان مقصد دوم این افراد انتخاب شد. با این حال همچنان کارگران مهاجر از کشورهای شرق کشور مشتری پر و پا قرص این خانه‌های کاروانسرایی یا حتی خانه‌های کلنگی هستند»
- برنامه فرهنگی«نه به اعتیاد»
مسئولان شهرداری ناحیه یک منطقه ۱۵ بیشتر از هرکسی دیگری به مسئله شیوع اعتیاد به ناس و موادمخدر دیگر در محله شوش واقف و به فکر راهکار مناسب برای این معضل هستند. «سید حسین یاسینی» معاون فرهنگی و اجتماعی شهرداری ناحیه یک در این‌باره می‌گوید: «در سراسر منطقه ما شاهد حضور افرادی از شهروندان غیرایرانی هستیم اما در محله شوش و مظاهری جمعیت بیشتری از این افراد حضور دارند و متأسفانه معضل اعتیاد هم در این بخش دیده می‌شود. ما برنامه‌های فرهنگی تحت عنوان«نه، به اعتیاد» درسراهای محله اجرا می‌کنیم که تمرکز اصلی در این برنامه به پیشگیری از همه نوع موادمخدر چه صنعتی و چه سنتی است اما مسئله مهم در این میان، لزوم تمایل خود افراد به ترک اعتیاد است و از طرفی خانواده‌ها هم باید بر رفتارهای نوجوانان نظارت داشته باشند. »
- فضای سبز مسیل ابوذر به محل اسکان معتادان تبدیل شده است/ زندگی غیرعادی لابه‌لای شمشادها
در پس صدای دلنشین آب جاری در مسیل ابوذر، رازهای دردناکی هم نهفته است. در نگاه اول، تماشای این آب جاری زیبا به نظر می‌رسد اما وقتی پرده از زندگی افراد معتاد در لابه‌لای شمشادها برداشته شود، شرایط فرق می‌کند. به محض دیدن نحوه زندگی این افراد زیبایی‌های این مسیل قدیمی رنگ می‌بازد. از مسیل ابوذر که رد می‌شویم در ۲ طرف این مسیل فضای بسیار کوچکی به‌عنوان فضای سبز به چشم می‌خورد. این فضای سبز با شمشادهای بلند محاصره شده و فضای نسبتاً دنجی را برای حضور افراد معتاد به وجود آورده است. این افراد نه تنها موقتی بلکه به‌صورت دائمی در این مکان حضور دارند و برای خودشان به وسیله پلاستیک و کارتن سقف کوچکی درست کرده‌اند. در گوشه‌ای از بساطشان یک پتو و گاز پیک نیکی و مقداری نان خشک به چشم می‌خورد. تعدادشان زیاد است و در میان‌شان زن و شوهر جوانی هم به چشم می‌خورد که از فرط مصرف مواد هوش‌شان سر جایش نیست و در دنیای خود غرق شده‌اند. «بتول حسینی» معاون اجتماعی و فرهنگی ناحیه ۲ شهرداری منطقه در این‌باره می‌گوید: «متأسفانه حضور افراد معتاد در فضای سبز مسیل ابوذر باعث ایجاد بی‌نظمی شده و به نوعی هویت محله را خدشه‌دار کرده است. کارشناسان اجتماعی ناحیه ۲ در طول هفته بارها در نقاط مختلف بلوار ابوذر گشتزنی می‌کنند و سعی بر جمع‌آوری افراد معتاد دارند. » او با اشاره به حضور زنان معتاد در میان معتادان ادامه می‌دهد: «دردناک‌ترین بخش این موضوع این است که در میان مردان معتاد بانوان جوانی دیده می‌شوند که آنها هم اعتیاد دارند. اغلب آنها زوج هستند و برخی از آنها هم هیچ نسبتی با هم ندارند. بعد از جمع‌آوری، این افراد به مددسرای خاوران انتقال داده می‌شوند اما مجدداً روز بعد شاهد حضور آنها لابه‌لای شمشادها هستیم. بیشتر این افراد معتاد به زندگی لابه‌لای این شمشادها خو گرفته‌اند و حاضر نیستند به مکان دیگری بروند. از طرفی شهروندان از روی دلسوزی موادغذایی، لباس یا پتو در اختیار معتادان قرار می‌دهند که ابدا حرکت درستی تلقی نمی‌شود چون این افراد تا زمانی‌که این‌گونه توسط شهروندان حمایت شوند به پرسه در شهر و استعمال موادمخدر ادامه می‌دهند. »
نظر شما