این سخنرانی را درواقع باید سخنرانی خداحافظی بوش با خاورمیانه در آخرین ماههای عمر دولت او نامید.
روزنامه آمریکایی نشنال دیروز در تحلیلی درباره این سخنرانی نوشت: در روزهای منتهی به جنگ سال ۲۰۰۱ در عراق، بوش جلسهای با مشاوران و دستیاران عالیاش در اتاق کار رئیسجمهور در کاخ سفید داشت.
بعدها او درباره آن جلسه گفت: وقتی آنها از در وارد شدند پیش از آنکه دهان باز کنند از رفتارشان فهمیدم که خردمندی آغاز این حمله را زیر سؤال میبرند. بوش آنقدر باهوش است که رفتار بدون کلام را خوب درک میکند عجیب است که چگونه از رفتار رهبران عرب که شنونده سخنرانی او در مجمع جهانی اقتصاد در شرمالشیخ مصر بودند پیام آنها را درک نکرد.
در این سخنرانی وقتی بوش درباره موضوع عراق سخن میگفت و دمکراسی چندقومی حاکم بر این کشور را میستود، از جابهجاشدن شنوندگان عرب در این سخنرانی و چشمان آنها میشد دریافت که گویی همگی یکصدا میگویند:
شوخی میکنید آقای رئیسجمهوری!
او درباره عراق سخنان همیشگی را تکرار کرد و از حرکت بدون بازگشت دمکراسی و بازار آزاد در خاورمیانه سخن گفت. معمولا رئیسجمهورها به ندرت به خطاها اعتراف میکنند اما این روزها همه شنوندگان سخنرانیهای بوش انتظار دارند که او به بعضی موضوعات اعتراف کند.
چرا که تضادهای برنامههای او اکنون بیش از هر زمان دیگری خودنمایی میکند. او در حالی بر تجارت آزاد تاکید میکند که کنگره روز به روز این روند را محدودتر میسازد. تحولات 8 سال ریاستجمهوری بوش، نظریه قدیمی واشنگتن درباره اصلاحات در جهان را زیر سؤال بردهاست.
امروز اصلاحطلبان در خاورمیانه مجموعهای از محافظهکاران و اسلامگرایان میانهرو، لیبرالها، چپها و حتی ملیگرایان سکولار هستند.
به این ترتیب آزادی و تغییرات در خاورمیانه به معنای مقاومت بیشتر این منطقه در برابر سیاستهای آمریکا خواهد بود.