با این روند ایران برای تامین نیاز بازار داخلی نیازمند واردات بیش از 6 میلیون تن غلات خواهد بود و پیشبینی میشود تولید غلات در کشورمان به کمتر از 20 میلیون تن کاهش یابد.
با احمد نیکفر عضو کمیسیون کشاورزی مجلس شورای اسلامی گفتوگو کردهایم.
- تاثیر خشکسالی بر کاهش تولید محصولاتی مانند گندم و جو در سال زراعی جاری را چگونه پیشبینی میکنید؟
بیشترین تاثیر خشکسالی اخیر بر تولید برخی غلات مانند گندم، جو و ذرت خواهد بود و پیشبینی میشود با توجه به تاثیر کشت دیم در تولید محصولاتی مانند گندم و جو امسال کاهش 4 میلیون تنی این محصولات در بخش دیم را شاهد باشیم.
با این روند ضروری است تا با به کارگیری تمهیداتی مانند آبیاری مناسب و کاهش سطح زیرکشت محصولاتی مانند صیفیجات که نیازمند آبیاری بیشتر است از کاهش سطح زیرکشت و تولید غلات آبی جلوگیری کرد. گرچه بیشترین خسارت ناشی از خشکسالی اخیر بر کشت دیم غلات بوده و عملا بیش از 5 میلیون تن غلات دیم کشور از بین رفته است.
آنچه مشخص است امسال بسیاری از اهداف پیشبینی شده برای افزایش تولید محصولات کشاورزی محقق نشده و باید مسئولان نسبت به تامین نیاز داخل به محصولات کشاورزی چارهاندیشی کنند.
- با توجه به خشکسالی اخیر و ضرورت واردات محصولاتی همچون گندم و جو، وضعیت خودکفایی این محصولات را چگونه پیشبینی میکنید؟
واقعیت آن است که حدود 5/3 الی 4 میلیون تن گندم و جو تولید داخلی به شکل دیم بوده و بهصورت مستقیم از شرایط جوی تاثیر میپذیرد که با این روند نمیتوان تاثیر پذیری خودکفایی در تولید این محصولات از شرایط جوی را انکار کرد.
واقعیت آن است که در 40سال گذشته حدود 27 خشکسالی در کشورمان را شاهد بودهایم اما در سالهای اخیر با بهبود شرایط تولید و رشد عملکرد در واحد سطح از رقم 2/2میلیونتنی 10سال گذشته به 2/5میلیون تن کنونی رسیدهایم.
با توجه به خشکسالی و از بین رفتن گندم دیم، پیشبینی میشود در سال زراعی جاری تولید گندم آبی به 9 تا 10میلیون تن کاهش یافته و با توجه به نیاز بیش از 11 میلیون تنی مصرف داخل نیازمند واردات بیش از 2میلیون تن گندم هستیم.
همچنین در سایر محصولات کشاورزی مانند میوه و سبزی و صیفی و غلات نیز با توجه به کاهش سطح زیرکشت و تولید نیازمند واردات هستیم.
- با توجه به افزایش قیمت جهانی محصولات کشاورزی، افزایش واردات محصولاتی مانند برنج تا چه حد قادر به رفع نابسامانی کنونی بازار است؟
با وجود خشکسالی اخیر و کاهش میزان تولید بسیاری از محصولات کشاورزی در سالجاری، باید توجه کرد که نمیتوان تنها با تکیه بر واردات این محصولات و تامین نیاز بازار داخلی، از افزایش قیمت و نابسامانی این محصولات جلوگیری کرد چرا که قیمتهای جهانی برخی محصولات کشاورزی در بازارهای جهانی بیش از قیمت این محصولات در داخل کشور بوده یا درصورت پایینتر بودن قیمت برخی دیگر از این محصولات نیز نمیتوان انتظار داشت که محصول وارداتی قادر به تامین نیاز و پاسخگویی به انتظارات مصرفکننده داخلی باشد.
باید توجه کرد که قیمت جهانی برخی مواد غذایی حدود 2 برابر قیمت این کالاها در بازارهای داخلی بوده و با این روند افزایش واردات این کالاها نیز تاثیری در کاهش قیمت و تنظیم بازار داخلی محصولات مذکور نخواهد داشت.