غذایی که آب و گوشت از مواد اصلی آن محسوب می‌شود و در هر شهری بسته به ذائقه اهالی و شرایط جوی و آب‌وهوایی، مواد غذایی مختلفی به آن اضافه می‌شود. بر اساس داستان‌های نقل‌شده، «علی‌نقی‌خان آشپز» از معروف‌ترین خاندان‌های آشپز در تهران، مبدع آبگوشت بود. علی‌نقی‌خان هم به این مواد اولیه قدری نخود، سیب‌زمینی و گوجه اضافه و سعی می‌کند تا غذایی متناسب با هر نوع ذائقه‌ای ابداع کند. غذایی که باعث و بانی کلی ضرب‌المثل و رسم جالب در فرهنگ تهرانی‌ها شد. برای مثال، یکی از اصطلاحات جالب و رایجی که از دیزی‌فروشی پا به ادبیات محاوره‌ای مردم گذاشت، عبارت «بسمل کردن» است.
حکایت از این قرار است که گاهی اوقات در زمان دیزی خوردن، این چالش پیش می‌آمد که بخش‌های کم‌ارزش غذا مثل آب و نخود با بخش‌های ارزشمند چطور میان افراد تقسیم شود تا همه به‌طور مساوی از غذا بهره‌مند شوند. طبق رسم، یک نفر از پایه‌های دیزی‌خوری، یک غریبه بود. معمولاً افراد هم‌سفره اگر با هم دوست و آشنا بودند، لقمه اول را با این عبارت که بسم‌الله بگو، (بسمل کن) به غریبه تعارف می‌کردند تا او هم در کنار آنها به مساوات غذا بخورد. در واقع بسمل کردن برخاسته از ادبیات دیزی‌خوری است.
نظر شما